میزان انرژی
رژیم غذایی باید حاوی انرژی زیادی باشد. میزان انرژی مورد نیاز این بیماران 2500 تا 3000 کیلوکالری در روز است و در بعضی از شرایط (برای مثال زمانی که این بیماری همراه با تب زیاد باشد) تا 5000 کیلوکالری نیز در روز توصیه میشود.
پروتئین مورد نیاز
میزان پروتئین دریافتی باید بالا باشد تا تخریب پروتئین بدن جبران شود و همچنین وزن بدن در حد مطلوب حفظ گردد که در این خصوص میزان نیاز به پروتئین میتواند از 100 تا 150 گرم در روز متغیر باشد.
کربوهیدراتها
مقدار زیادی از انرژی رژیم باید از کربوهیدراتها تامین شود. همچنین برای جبران ذخیره گلیکوژن بدن لازم است انواع کربوهیدراتهای زودهضم در برنامه غذایی این بیماران گنجانده شود. گلوکز از جمله کربوهیدراتهایی است که باید هر چه زودتر به همراه مایعات به بیمار داده شود، تا ذخیره گلیکوژن بدن تامین گردد و نسبت مواد ستونزا به ضدستونزا حفظ شود و میزان انرژی افزایش یابد. (اجسام ستونی از متابولیسم ناقص چربیها در کبد به وجود میآید در زمانی که بدن دچار فقدان کربوهیدرات است).
چربیهای مورد نیاز
مصرف خامه تازه و کره نباتی انرژی دریافتی را افزایش میدهد؛ ولی غذاهای سرخشده در روغن و انواع شیرینیهای خامهای در افراد مبتلا به این بیماری (چون ممکن است این مواد دیرهضم باشند) توصیه نمیشود.
مایعات
شیر (پاستوریزه) عالیترین نمونه از مایعات است که انرژی، پروتئین، بعضی ویتامینها و برخی مواد معدنی، (مانند پتاسیم و کلسیم) را تامین میکند. مایعات باید به مقدار زیاد به بیمار داده شود، چرا که مقدار زیادی از آب بدن به صورت عرق دفع میشود.
از طرف دیگر عدم رغبت بیماران به نوشیدن مایعات و خوردن غذا ممکن است ایجاد دهیدراتاسیون (از دست دادن آب بدن) کند؛ بنابراین مصرف 5/2 تا 3 لیتر مایعات در روز توصیه میشود. وقتی اسهال و استفراغ به طور مدام وجود داشته باشد، تزریق وریدی مایعات ضرورت مییابد.
مواد معدنی
در هنگام تب به علت تعریق زیاد ممکن است مقادیر زیادی سدیم و پتاسیم از بدن دفع گردد، بنابراین لازم است به غذاهایی مانند سوپ کمی نمک اضافه شود. بهترین منابع غذایی پتاسیم در این حالت شیر و آب میوه است.
ویتامینها
کمبود ویتامین ث از جمله مواردی است که باید در این بیماران مورد توجه قرار گیرد، زیرا کمبود این ویتامین موجب تضعیف توانایی بدن در تولید عوامل موثر برای عکسالعملهای سیستم دفاعی بدن میگردد. در صورتی که مواد غذایی از گروههای مختلف انتخاب گردد، بدون تردید کلسیم، فسفر، آهن و سایر مواد معدنی تامین خواهد شد.
کمبود ویتامینها موجب کاهش مقاومت طبیعی بدن میشود و ممکن است میزان بعضی از ویتامینهای سرم نظیر ویتامین آ کاهش یابد. دریافت مقدار کافی ویتامین آ موجب تحریک مرکز فعالیت ایمنی بدن میگردد.
نیاز به ویتامین ب نیز افزایش مییابد؛ چرا که با افزایش انرژی میزان نیاز به ویتامین تیامین و ریبوفلاوین و نیاسین بالا میرود. در ضمن آنتیبیوتیکها و داروها نیز ممکن است از سنتز ویتامینهای گروه ب در روده جلوگیری کنند، لذا مصرف مکملها نیز توصیه میشود.
نحوه استفاده از غذا و انتخاب مواد غذایی مختلف
الگوی معمول در تغذیه این بیماران با رژیم غذایی مایع شروع شده و به تدریج به رژیم غذایی نرم و سپس معمولی منتهی میشود.
با وجود اینکه بیمار مبتلا به تب مالت به رژیم غذایی غنی از انرژی احتیاج دارد، اما بهتر است از غذاهای نرم و ساده شروع شود و به تدریج به نوع و مقدار آنها افزوده گردد.
این عمل ادامه مییابد تا زمانی که بیمار به برنامه غذایی عادی برسد. بدین ترتیب از اختلال در معده جلوگیری شده و بیمار نسبت به خوردن غذا بیمیل نمیشود.
برای افزایش انرژی دریافتی میتوان به افزودن کره به سوپ، شکر به آبمیوه و سایر نوشیدنیها و برای افزایش دریافت پروتئین میتوان به مصرف پودرهای غنی از پروتئین یا مخلوط شیر و تخممرغ (پودر شیر بدون چربی همراه با تخممرغ) اشاره کرد. از آنجایی که اشتهای بیماران کم است، انتخاب مواد غذایی اهمیت خاصی پیدا میکند.
رنگ، بو، طعم و ظاهر خوشایند غذا عوامل موثری در تشویق بیماران به خوردن است. قرار دادن انواع مواد غذایی در مقادیر کم در یک سینی مانند یک لیوان شیر و تخممرغ به همراه یک برش نان برشته و کره و بستنی یا آبلیمو اشتهای بیمار را تحریک میکند. در صورتی که بیمار انواع سبزیهای برگسبز و زرد، گوشت و سایر مواد را تحمل میکند، باید در وعدههای غذایی این مواد گنجانده شوند.
الگوی معمولی در تغذیه این بیماران با رژیم غذایی مایع شروع شده و به تدریج به رژیم غذایی نرم و سپس رژیم غذایی معمولی منتهی میشود و همانگونه که اشاره شد، میزان انرژی و پروتئین باید به شکل مطلوب و مناسب حال بیمار به تدریج افزایش یابد و بیمار مواد غذایی را در حجم کم و وعدههای غذایی بیشتر دریافت کند.
برای خواندن بخش اول- تب مالت، تهدید سلامتی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- تب مالت، تهدید سلامتی- اینجا کلیک کنید.