ظهور اُمیکرون در اواخرماه نوامبر سال گذشته میلادی، شوکی به نفت وارد کرد که دیدگاهها در مورد آینده قیمتی طلایسیاه را به لرزه انداخت؛ اما حالا چهار هفته متوالی است که نفت روند صعودی داشته و دیروز در آغازین روز کاری هفته، بهای شاخص برنت به اوج خود از اکتبر سال2018 رسید. نفت 86 دلاری در نتیجه ادامه حرکت قوی تقاضا در کنار اختلال در عرضه برخی کشورها مانند لیبی و همینطور ناتوانی بسیاری از اعضای اوپکپلاس برای تحقق برنامه افزایش تولید رخ داده است.
علاوهبر این، نگرانیها از اینکه اُمیکرون به تقاضا آسیب جدی بزند، به امید برای آغاز پایان همهگیری جهانی کرونا تبدیل شده است. در همین حال بزرگترین تاجر مستقل نفت، شرکت ویتول گفته قیمتها ممکن است به دلیل کمبود عرضه بیش از این بالا برود. همچنین از پیشبینیهای 100 دلاریشدن نفت توسط بسیاری از موسسات و کارشناسان برای سال2022 که بگذریم، حالا مدیر یک صندوق پوشش ریسک بازار کالایی گفته بهای نفت حتی میتواند در بازه 5 ساله به 200 دلار بر بشکه هم برسد. هرچند عواملی مانند بازگشت تولید نفت لیبی به 2/ 1میلیون بشکه در روز، ادامه برخی محدودیتهای کرونایی، کندشدن رشد اقتصادی چین و همینطور موافقت این کشور با آزادسازی ذخایر استراتژیک نفت میتواند در کوتاهمدت بر قیمتها فشار بیاورد.
نفت به پیک 39 ماهه رسید
بهای نفت در هر دو شاخص نفتی مهم دیروز (دوشنبه) به اوجهای جدیدی دست یافت. شاخص برنت توانست به سطح 71/ 86دلار بر بشکه برسد که بالاترین سطح از 3 اکتبر سال2018 بهشمار میآید. همزمان نفتخام آمریکا هم به اوج 78/ 84دلار بر بشکه رسید که از دهم نوامبر پارسال سابقه نداشته است. به گزارش خبرگزاری رویترز، چنین رشدی در روزهای اخیر در نتیجه محدودیت عرضه توسط تولیدکنندگان بزرگ جهان اتفاق افتاده است. هرچند نفت پس از رکوردشکنی عقبنشینی کرد چراکه تولید نفت لیبی پس از روزها کاهش شدید به 2/ 1میلیون بشکه در روز افزایش یافت. نفت وستتگزاساینترمدییت دیروز ساعت 16:15 بهوقت تهران با 16 سنت کاهش روزانه، 66/ 83دلار در هر بشکه معامله شد. برنت نیز همزمان با 41سنت افت به 65/ 85دلار بر بشکه رسید. معاملهگران میگویند هجوم برای خرید نفت به دلیل اختلال در عرضه و نشانههایی مبنیبر اینکه سویه اُمیکرون کرونا به اندازهای که پیش از این وحشت برانگیخت، نمیتواند در تقاضا برای سوخت اختلال ایجاد کند، برخی گریدهای نفتی را در بازار فیزیکی به اوجهای چندین ساله رسانده است. این امر نشان میدهد که بهای آتی برنت نیز میتواند تا مدتی به رالی خود ادامه دهد. توشیتاکا تازاوا، یکی از تحلیلگران موسسه فوجیتومی سکیوریتیز، در اینباره میگوید: «هیجانات افزایشی به این دلیل ادامه مییابد که اوپکپلاس به اندازهای تولید ندارد که برای تامین تقاضای قوی جهانی کافی باشد.» سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) و متحدانش در ائتلاف اوپکپلاس از زمان سقوط تقاضا در سال2020 توافقی برای کاهش تولید دارند که بهتدریج از حجم آن کم میکنند و با سرعت فعلی این روند تا سپتامبر ادامه خواهد داشت، با این حال تولیدکنندگان کوچکتر این ائتلاف نتوانستهاند عرضه خود را به اندازه سهمیه افزایش دهند. علاوهبر این، اعضای بزرگ هم در این مورد محتاط هستند؛ چراکه از بازگشت محدودیتهای کرونایی که بر تقاضا اثرگذار است در هراساند. در همین حال، لیبی که از این توافق به دلیل ناآرامیهای داخلی معاف است، با کاهش شدید تولید به 700هزار بشکه در روز مواجه شد. این کشور در هفته گذشته توانست تولیدش را به 900هزار بشکه و در حالحاضر به 2/ 1میلیون بشکه روزانه افزایش دهد. لیبی در سال گذشته تولیدی برابر با یکمیلیون بشکه بهطور متوسط داشت.
تازاوا همچنین در مورد وضعیت بازار میگوید که کفه نگرانیها در مورد محدودیت عرضه نسبت به خبر احتمال آزادسازی ذخایر استراتژیک چین سنگینی میکند. منابعی به رویترز گفتهاند که چین در نظر دارد که حوالی سالنو این کشور بین 31 ژانویه تا ششم فوریه بخشی از ذخایرش را در اقدامی هماهنگ با ایالاتمتحده و چند کشور مصرفکننده دیگر آزاد کند تا قیمتها کاهش یابند. شاهزاده عبدالعزیز بنسلمان، وزیر انرژی عربستان هم اعلام کرده نگران آزادسازی نفت از ذخایر استراتژیک آمریکا که میتواند روی قیمتها تاثیر بگذارد، نیست. وی که برای حضور در یک رویداد اکسپو در دبی حضور داشت، گفت: «این حق ویژه دولت آمریکاست که ذخایر استراتژیک نفتش را آزاد کند.» تحلیلگران همچنین میگویند که تشدید تهدیدات ژئوپلیتیک نسبت به عرضه از احساسات افزایشی بازار حمایت میکند. مقامات آمریکایی جمعه نگرانی خود را از احتمال حمله نظامی روسیه به اوکراین در صورت شکست دیپلماسی اعلام کردند. روسیه که 100هزار نیروی خود را در مرز با اوکراین نگه داشته، تصاویری از حرکت این نیروها منتشر کرده است.
پیشبینی 200 دلاری برای طلایسیاه
یکی از مدیران صندوقهای پوششی در مورد قیمت نفت در سالهای آینده بسیار خوشبین است. داگ کینگ، رئیس موسسه مرچنت کامودیتیفاند (Merchant Commodity Fund) سال گذشته از رکورد بازدهی سرمایهگذاری بهره برد و طی این سال 74درصد سود کسب کرد که بالاتر از سود سالانه 59درصدی سال2014 این شرکت بوده است. سال2014 هم سال رونق طلایسیاه بود که پس از آن قیمتها پایین آمد، اما حالا کینگ انتظار افزایش بیشتر قیمت نفت را دارد و میگوید بهای نفت میتواند طی 5سال آینده حتی به 200دلار در هر بشکه هم برسد. او به بلومبرگ گفت: «ما به تورم ساختاری سمت عرضه کامودیتیها باور داریم که بسیاری از آنها بالاترین قیمت از دهه 1970 را به خود ندیدهاند.» کینگ افزود: «فقط اوپک به معیارهای قیمتی واکنش نشان میدهد و آنها هم هرماه کمتر از اهداف خود تولید میکنند.» این صندوق کالایی در یادداشتی به سرمایهگذارانش نوشت: «در عمل، نفت بسیار کمتری راه خود را به بازار پیدا میکند... اعضای (اوپکپلاس) واضحا نمیتوانند به سطوح تولید پیش از کرونا بازگردند. همه اینها ناشی از کمبود سرمایهگذاری است.» مدیریت این صندوق از روسیه بهعنوان کشوری که به حداکثر توان تولیدش نزدیک میشود، نام برد. چنین شرایطی برای قیمت نفت به معنای افزایش بیشتر مخصوصا در صورت ادامه رشد قوی تقاضا است. همچنین بر اساس گزارشی از وبگاه بارونز، معاملهگران بیشتری روی نفت بالای 100دلار بر بشکه شرط میبندند. تحلیلگر آربیسی کپیتالمارکتس در این مورد گفته که معاملات باز برای وستتگزاساینترمدییت با قیمت 105 تا 150 دلار از سپتامبر تاکنون 14برابر شده است. در این میان، مایک مولر، رئیس بخش آسیای گروه ویتول گفته که قیمتهای فعلی نفت توجیه اقتصادی دارند. مولر ادامه داد که با وجود اینکه قیمت گاز تا حدی بالا رفت که برخی مصرفکنندگان صنعتی مانند پاکستان و اروپا مصرفشان را کاهش دادند؛ بازار نفت هنوز به این نقطه نرسیده است.
او تاکید کرد: «سوال اینجاست که در چه نقطهای این امر بر بازار نفت اثر خواهد گذاشت.» مولر کمبود عرضه را دلیلی برای افزایش بیشتر قیمتها میداند و میگوید نگرانی در مورد وخیمشدن وضعیت چین به دلیل کرونا وجود ندارد. در همین حال، وزیر انرژی عربستان اظهار کرد نگران افزایش بیش از 10درصدی قیمت نفت از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون نیست. به گزارش «ایسنا»، عبدالعزیز بنسلمان روز دوشنبه در پاسخ به پرسشی درباره ادامه افزایش قیمتهای نفت، به خبرنگاران در دبی گفت: «من همواره راحت بودهام. واژه «نگران» در بیان من وجود ندارد.»