علم و تکنولوژی چیستند؟
وقتی با موبایلتان Angry Birds بازی میکنید، احتمالاً نمیدانید که علم در این کاری که انجام میدهید تا چه اندازه اهمیت دارد. وقتی پرندهها به هوا پرت میشوند، احتمالاً به آخرین چیزی که فکر کنید علم است. جدا از فیزیک که در پرتاب پرندهها به آسمان دخیل است، ارتباط به مراتب عمیقتری بین علم و بازی کردن بازی موردعلاقهتان وجود دارد. دلیل آن این است که همه تکنولوژی، از گوشیهای هوشمند گرفته تا اسکنرهای پزشکی تا ماشینها، ارتباط بسیار نزدیکی با علم دارند. بدون علم اینها اصلاً نمیتوانستند وجود داشته باشند.
علم مطالعه جهان طبیعت با جمعآوری اطلاعات از طریق فرآیندهای سیستماتیکی است که روشهای علمی نامیده میشوند. و تکنولوژی جایی است که ما علم را برای خلق ابزارهایی که بتوانند مشکلاتی را حل کنند یا کارهایی انجام دهند به کار میبریم. تکنولوژی از نظر لغوی کاربری علم است. بنابراین جدا کردن این دو از هم تقریباً غیرممکن است. در اینجا میخواهیم جزییاتی را درمورد ارتباط علم و تکنولوژی بیان کنیم.
تکنولوژی ناشی از علم
تا اینجا بزرگترین ارتباط همان چیزی است که روی آن دست گذاشتهایم: تکنولوژی کاربری علم است. درواقع، در طول تاریخ علم راه را برای همه انواع پیشرفتها در جامعه باز کرده است.
با انقلاب کشاورزی، روش زندگی انسانها برای همیشه تغییر کرد. انسانها که در گذشته شکارچی-جمعکننده بودند و روی زمین پرسه میزدند، شروع به اسکان یافتن در یک محل کردند. چرا؟ زیرا دانستنیهای علمی لازم برای تشکیل محصولات کشاورزی را به دست آوردند. یکدفعه دیگر لازم نبود همیشه در حال حرکت باشند. میتوانستند غذایی بیشتر از حد نیاز برای تغذیه خانواده آماده کنند. خیلی زود سرپناهشان دیگر آن حالت ابتدایی و اولیه را نداشت که خیلی زود از هم باز میشد، آنها توانستند خانههایی با ساختارهای ماندگار درست کنند. درنتیجه، با پیشرفت تکنولوژی کشاورزی، تکنولوژی ساخت و ساز هم پیشرفت کرد. و وقتی دیگر میتوانستند غذای بیشتری تولید کنند، افراد کمتری لازم بود به تولید این غذا بپردازند و به همین دلیل زمان بیشتری برای گسترده کردن دانش خود پیدا کردند.
انقلاب کشاورزی اتفاقی مهم بود
بعدترها انقلاب صنعتی طریقه زندگی انسانها را دوباره تغییر داد. اینبار صنعت کارایی انجام کارها را بالا برد و باز هم افراد کمتری لازم بود تا به کشاورزی و تولید غذا بپردازند. انسانها به شهرنشینی روی آوردند، شهرهایی که کارخانههایی برای تولید محصولات موردنیاز و تقاضای انسانها در آن برپا شده بود. و این کارخانهها معمولاً از دستگاهها برای کمک به انسانها در کارهایی که انجام میدادند استفاده میکردند. موتور بخار احتمالاً معروفترین تکنولوژی آن زمان بود که در آن ترمودینامیک که بخشی از فیزیک مربوط به موتورهای حرارتی است، به کار رفته است. اولین ماشین بخار توسط جیمز وات ساخته شد که نه تنها یک مخترع بلکه شیمیدان هم بود.
ماشین بخار توسط شیمیدانی اختراع شد که از قوانین ترمودینامیک استفاده کرده بود.
این پیشرفتها تا به امروز ادامه دارد و چیزهایی مثل تلویزیون و تلفنهای هوشمند بدون علم پیشرفتهای مثل مکانیک کوانتوم قابل دستیابی نبودند. برای درست کردن یک تلویزیون صفحه تخت باید بتوانید الکترونها را به طریقی بسیار پیچیده و پیشرفته کنترل کنید. حرکت آن الکترونها توسط فیزیک پیشبینی شده است.
علم ناشی از تکنولوژی
ولی رابطه بین علم و تکنولوژی به همین جا ختم نمیشود. فقط علم نیست که به تکنولوژی ختم میشود؛ تکنولوژی هم میتواند به علم ختم شود. این روزها تکنولوژی بخش بسیار عمدهای از زندگیهای ما را تشکیل میدهد. کامپیوتر وسیلهای بسیار ازشمند برای علم است: تحلیل حجم بالای اطلاعات، استفاده از سنسورهای الکترونیکی برا ی جمعآوری اطلاعات و اجرای مدلهای پیچیده روی ابرکامپیوترها همه بخش مهمی از علم مدرن هستند. چیزهایی که سابقاً انجام آنها عمری از دانشمندان میگرفت، این روزها طی چند سال انجام میگیرد.