تحریریه دنیای سلامت
ریزش مو یکی از مشکلاتی است که به جرات میتوان گفت اکثر مردم دنیا با آن مواجه هستند. عوامل زیادی مانند عوامل محیطی، ژنتیکی، هورمونی، برخی بیماریها مانند اختلالات تیروئید، کمخونی و نوع تغذیه در ریزش مو دخیل است. در زیر به عوامل شایع ریزش مو و جلوگیری از آن میپردازیم.
آیا واقعیت دارد که هرگاه میزان پروتئین بدن کم باشد، ریزش مو بیشتر میشود؟
بله. حقیقت دارد که با کمبود زیاد پروتئین در بدن، ریزش موها بیشتر میشود. ولی با توجه به این جمله کلیه افرادی که غذای مناسب میخورند، اشتهای خوبی دارند و به طور کلی ویتامینهای مورد نیاز بدنشان را دریافت میکنند، نباید ریزش مو داشته باشند. البته دریافت پروتئین کافی و مورد نیاز بدن به معنای آن نیست که بیش از حد پروتئین مصرف کنید. یک فرد بزرگسال سالم، روزانه به طور متوسط 50 گرم پروتئین نیاز دارد (حدود 10 درصد از کل کالری دریافتی بدن). این میزان پروتئین به راحتی از طریق یک ساندویچ بوقلمون، یک لیوان شیر و یک فنجان ماست، تامین میشود.
مهمترین و عمدهترین دلایل ریزش مو عبارتند از
تاسی مردها: تاسی مردها دلایلی از جمله ژنتیکی و هورمونی دارد و طی آن غدههای مربوط به مو جمع و کوچک میشوند و دیگر قادر به تولید مو نیستند.
آسیب رسیدن به مو در اثر گرما و پرتوهای شیمیایی در سالنهای آرایش.
مصرف داروها: تعداد زیادی از داروها سبب افزایش ریزش مو میشوند.
استرس و فشارهای روحی زیاد
بارداری: در طول دوران بارداری، موها ضخیمتر و محکمتر میشوند و بعد از پایان این دوران، ریزش موها شدید میشود.
عوامل دیگر ریزش مو عبارتند از
نارسایی کبد، نارسایی کلیه و بیماریهای پوستی. افرادی که به کمبود پروتئین دچار هستند، باید نگرانیهای جدیتری داشته باشند و مسلماً ریزش موها در مرحله دوم اهمیت قرار دارد؛ چرا که ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن، بدزخمی و کمبود انرژی بدن و ضعف عضلانی بسیار مهمتر است.
مهمترین دلایل کمبود پروتئین بدن به خوردن غذاهای نامناسب و یا سوء تغذیه مربوط میشود. جذب نامناسب مواد مغذی، HIV، ورم مثانه، کماشتهایی عصبی، مشکلات مربوط به بلعیدن غذا، استفاده از مقدار زیادی دارو، افسردگی، نیاز بیشتر به جذب مواد مغذی (در کودکان)، بستری شدن در بیمارستان در اثر یک بیماری جدی و مصرف الکل از دلایل دیگر هستند. با وجود هر یک از این عوامل، به سختی میتوان کمبود پروتئین بدن را برطرف کرد.
اضافه کردن پروتئین بیشتر در رژیم غذایی در حالی که کمبود پروتئین نداشته باشید، ریزش موها را نه متوقف میکند و نه کم. آزمایشهای بسیار ساده خونی، اطلاعات کاملی را در مورد وضعیت و میزان پروتئین بدن در اختیار قرار میدهد. حتی اگر میزان پروتئین بدنتان طبیعی باشد، پزشکتان میتواند از طریق برخی آزمایشها پی به علت ریزش شدید موهایتان ببرد.
علاوه بر پروتئین، کمبود آهن در رژیمهای کاهش وزن، علت دیگر ریزش موهاست. تاثیری که این رژیمها در سطح روی، منیزیم، پروتئین، اسیدهای چرب مفید و ویتامینهای B و D و A میگذارند، میتوانند باعث ریزش مو به شکل دورهای شوند. این مشکل هم در زنان و هم در مردان ایجاد میشود.
رژیمهایی که دریافت پروتئین و آهن را محدود میکنند، مانند رژیمهای گیاهخواری و رژیمهای بسیار کمچرب، اغلب کمبود تغذیهای دارند. از طرف دیگر، رژیمهای پر پروتئین، مانند رژیمهایی که مصرف میوه و سبزی را محدود میکنند، هم باعث ریزش مو میشوند.
در بسیاری از افراد ریزش مو با رژیم کاهش وزن موقتی بوده و دو تا شش ماه طول میکشد که پس از بازگشت به رژیم متعادل غذایی، رشد مو دوباره آغاز میشود. در رژیمهای غذایی:
1) سعی کنید از رژیمهایی که کاهش وزن سریع میدهند، اجتناب کنید. 2) از محکم بستن موها بپرهیزید. 3) در صورتی که رژیم شما کمبود تغذیهای دارد، از مکمل مولتی ویتامین و آهن استفاده کنید. برخی مواد غذایی که باعث رشد موها میشوند، عبارتند از: هندوانه، موز، آلبالو، پرتقال و سیب، سبزیجات (اسفناج، کاهو) لبنیات (تخممرغ، شیر و پنیر) و گوشت (مرغ، ماهی، جگر). هر روز 8 لیوان آب بنوشید تا مواد مغذی لازم برای رشد موها به آنها برسد. مصرف نمک خود را محدود کنید و در حد متعادل نگاه دارید.
غذاهای خود را کمچرب درست کنید؛ زیرا غذاهای پرچرب، باعث افزایش سطح تستوسترون شده و افزایش تستوسترون باعث ریزش مو میشود. ویتامینهای دیگر، از جمله ویتامین E، روی، آهن، سیلیس و سلنیوم را نیز به اندازه مناسب بدن دریافت کنید.