تحریریه دنیای سلامت
اولین بار 40 سال قبل بود که لیزر برای درمانهای پوست و مو مورد استفاده قرار گرفت.
در آن زمان لیزرهای آرگون و دیاکسید کربن بیشتر برای از بین بردن لکههایی که به طور مادرزادی در نقاط مختلف بدن وجود دارند، به کار میرفتند. این لکهها اصطلاحا ماهگرفتگی نام دارند.
با وجودی که این لکهها تا حد زیادی کمرنگ میشوند، ولی پس از لیزر روی پوست فرد اسکارهایی برجا میماند.
طی 20 سال گذشته پیشرفتهای زیادی در علم لیزر درمانی پوست و مو صورت گرفته و در حال حاضر این تکنولوژی برای از بین بردن بسیاری از اختلالات و ناهنجاریهای مادرزادی، تاتوها، ضایعات عروقی پوستی، جای جوشها و انواع دیگر اسکارها و چین و چروکها به کار میرود.
به علاوه، میتوان از لیزر به شکلهای گوناگون برای ترمیم و جوانسازی پوست استفاده کرد. در اینجا شما با ماهیت لیزر و برخی کاربردهای آن در درمانهای پوست و مو بیشتر آشنا خواهید شد.
لیزر چیست؟
کلمه لیزر(Laser) به معنای «تقویت نور توسط گسیل القایی تابش» میباشد. به زبان ساده، لیزر یک دسته پرتوی نور است که با تراکم بالا گسیل شده و با انرژی بسیار بالا روی یک نقطه متمرکز میشود.
پزشک متخصص با تاباندن پرتو لیزر در جهات گوناگون و با شدتهای مختلف و به روشهای متفاوت، میتواند از انرژی بالای این دسته نور برای ترمیم ضایعات، از بین بردن موهای زائد و برطرف کردن گستره وسیعی از مشکلات پوستی استفاده کند.
در درمان با لیزر فقط بافت موردنظر از پرتو لیزر متأثر شده و مورد هدف قرار میگیرد و بافتهای کناری دست نخورده و سالم باقی میمانند.
در حال حاضر لیزرهای گوناگونی برای درمانهای پوستی مورد استفاده قرار میگیرند که متخصص با توجه به فاکتورهای متعددی نوع لیزر مورد نیاز را تعیین میکند.
درمان با لیزر به مهارت زیاد و تخصص بالا نیاز دارد؛ بنابراین وقتی تصمیم به درمان با لیزر میگیرید، به پزشکی مراجعه کنید که در این کار مهارت و تجربه کافی دارد.
لیزر در درمان چه مشکلاتی به کمک شما میآید؟
متخصصان از لیزر برای درمان موارد زیر استفاده میکنند:
1- رفع موهای زائد
2- تاتوها و نقاط تغییر رنگیافته پوست
3- ضایعات عروقی
4- چین و چروکها، جای جوشها و دیگر اسکارها و پوستهایی که از آفتاب آسیب دیدهاند.
5- کلوئیدها و هایپرتروفیها (کلوئید اسکار برجسته و نامنظم و به سرعت رشدکننده است که در اثر شکلگیری بیش از حد کلاژن حین بهبود بافت همبند ایجاد میشود. هایپرتروفی نیز بزرگ شدن یا رشد بیش از حد سلولها در یک ارگان است).
لیزر کاربردهای تخصصی دیگری هم دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره میشود:
ضایعات عروقی
لیزر در درمان بسیاری از ضایعات عروقی پوست موفق بوده است. از این تکنولوژی برای درمان بدشکلیهای عروقی سطحی، ضایعاتی که به خاطر اتساع رگهای خونی کوچک در صورت ایجاد شدهاند، گرانولوماهای چرکی و تعدادی دیگر از مشکلات عروقی پوست استفاده میشود.
ناگفته نماند بدشکلیهای عروقی کوچک و نزدیک به سطح پوست بهتر از ضایعات بزرگ و عمیق به این درمان جواب میدهند؛ درمان این ضایعات را به تعویق نیندازید.
تاتوها و نقاط تغییر رنگیافته پوست
لیزرهایی که به طور خاص رنگدانهها را هدف قرار میدهند و انرژی زیادی دارند، میتوانند در از بین بردن یا کمرنگ کردن نقاطی از پوست که رنگشان تیرهتر از بقیه پوست است، موثر واقع شوند.
عمدهترین مواردی که میتوانند با این نوع لیزر درمان شوند تیرگیهای مادرزادی پوست در (اصطلاح عموم ماهگرفتگی) و کک و مکها هستند.
نوع خاصی از لیزر در برطرف کردن این نوع ضایعات بیشتر موفق است. این نوع لیزر انرژی بالای خود را روی رنگدانه و گرانولهایی که حاوی ملانین هستند، متمرکز میکند.
میزان موفقیت درمان به میزان تیرگی لکه و عمق آن بستگی دارد و در مواردی هم کاملا غیرقابل پیشبینی است. بدیهی است کمرنگ کردن لکههای سطحیتر آسانتر از لکههایی عمقی است.
گاهی اوقات هم ممکن است لکههای که با موفقیت محو شدهاند، دوباره ظاهر شوند. نکته قابل توجه در این مورد این است که پیش از شروع درمان با لیزر برای محو کردن لکههای تیره پوست باید از ضایعه مورد نظر نمونهبرداری کرد تا از بدخیم نبودن آن اطمینان حاصل شود.
همچنین لیزر میتواند خالکوبیها را محو کند. انتخاب نوع لیزر به رنگ خالکوبی، عمق و مواد شیمیایی آن بستگی دارد.
اگر خالکوبی به رنگهای زرد، نارنجی یا سبز باشد، محو کردن آن بسیار سخت است. ممکن است پس از پایان درمان محل خالکوبی دچار تغییرات بافتی شود و اسکاری در محل باقی بماند.
از بین بردن موهای زائد
موهای زائد مشکلی است که بعضی زنان از آن رنج میبرند و بسیاری از آنها به درمانهای رایج پاسخ نمیدهند.
لیزر در اینجا هم به کمک میآید. در این روش موهای تیره سریع از بین میروند و ممکن است سه تا شش ماه طول بکشد تا موها دوباره ظاهر شوند.
لازم است که درمان در چند جلسه انجام شود و بین جلسات فاصله مشخصی باشد. میزان فاصله بین جلسات بیش از هر چیز به ناحیه مورد نظر بستگی دارد.
درمان با لیزر آسانتر از الکترولیز و درد آن کمتر است. به ندرت پیش میآید که این کار عارضهای بر جا گذارد، به ندرت ممکن است ناحیه مربوط تغییر رنگ دهد، دچار سوختگیهای سطحی شود یا اسکاری در آنجا باقی بماند.
چین و چروکها و انواع اسکارها
لیزر در برطرف کردن جای جوشها یا اسکار باقی مانده از زخمها یا جای جراحیها نیز کاربرد دارد و از آن برای کاهش چین و چروکهای صورت نیز استفاده میشود.
در اینجا نیز نوع خاصی از لیزر به کار میرود. عوارض این کار میتواند قرمزی و افزایش حساسیت پوست، ورم یا برجا ماندن اسکار باشد. در برخی افراد قرمزی و حساسیت پوست ممکن است تا زمان رشد پوست تازه روی صورت که چند هفته طول میکشد، باقی بماند.