حجت‌الاسلام والمسلمین سید مرتضی مرتضوی، مدیر مدرسه علمیه قدیری در گفت‌وگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با اشاره به تعاریف متعدد از مسئله تمدن، اظهار کرد: تمدن اسلامی دارای مولفه‌های متعددی است که یکی از آنها، علمگرایی است؛ پیامبراکرم(ص) سفارشات متعددی در زمینه اهمیت کسب علم فرمودهاند؛ از جمله نمادهای عینی این اهمیت، آن است که پیامبر(ص) هر اسیر جنگی که ده نفر از مردم بیسواد را سواد میآموخت آزاد میکردند.
عقل‌گرایی؛ از مولفه‌های تمدن اسلامی
مدیر مدرسه علمیه قدیری افزود: عقل‌گرایی در تمدن اسلامی از جمله مشخصات و ویژگی‌های اصلی است؛ در دین اسلام اهمیتی به وهمیات داده نمیشود و عنصر عقل، عنصر بسیار مهمی در شاکله دین است؛ در حقیقت علما و فقهای ما از عقل برای کسب معارف و احکام الهی کمک شایانی میگیرند.
این استاد حوزه در ادامه تشریح ویژگی‌های تمدن اسلامی بیان کرد: عدالت‌محوری یکی از اصول دین ما و از محورهای تمدن‌سازی اسلامی است؛ تمدنی که به دنبال رسیدن به کمال است باید در غایت خود، به دنبال مسئله عدالت و گسترش داد باشد.
انسانها در تمدن اسلامی اندیشه خود را بیان کنند
وی حریت و آزاداندیشی را از دیگر خصوصیات تمدن نوین اسلامی برشمرد و گفت: در تمدن اسلامی انسانها مختار هستند اندیشه خود را بیان کنند و آزاد اندیش باشند؛ این گونه نیست که چیزی را به کسی تحمیل کنند؛ مردم حق انتخاب اندیشه و راه دارند ولی خداوند در قرآن و روایات متعدد غایت دو مسیر حق و باطل و خدا و غیر خدا را مشخص کرده است تا حجت بر مردم تمام شود.
ظهور منجی و جهانشمول شدن اسلام؛ غایت تمدن اسلامی
مرتضوی بیان کرد: غایت و سرانجام تمدن اسلامی جهانی شدن و ظهور منجی و جهانشمول شدن اسلام است؛ آنچه مد نظر اسلام است آن است که که دین اسلام و احکام اسلام جهان‌گیر شده و در آیندهای نه چندان دور در کشورهای دیگر نیز نفوذ اندیشه و اعمال اسلامی را شاهد خواهیم بود.
مدیر مدرسه علمیه قدیری افزود: وقتی عنوان می‌شود که مردم بسیاری از نقاط جهان به ویژه غرب به بسیاری از مضامین دینی از جمله نظم و انضباط و ... پایبند هستند ولی مسلمان نیستند نشان از این دارد که اصول اصلی اسلامی در بسیاری از نقاط جهان به واسطه عقل و فطرت بشری درک شده است و دیر یا زود افکار و روح این قوانین نیز در آن جوامع جاری خواهد شد و نام مقدس اسلام بر همه دنیا سایه خواهد افکند.
خیزش تمدن نوین اسلامی وعده خداوند است
این مدرس حوزه بیان کرد: این تمدن اسلامی در حرکت جدید جهانی خود با عنوان تمدن نوین اسلامی به حرکت درخواهد آمد؛ به تعبیر مقام معظم رهبری باید با راهبری جمهوری اسلامی و علمای شیعه و فقهای بزرگ حوزه زمینه‌های ایجاد تمدن نوین اسلامی فراهم شود؛ خیزش تمدن نوین اسلامی، وعده خداوند است؛ وعده‌ای که با ظهور حضرت ولی عصر(عج) در نهایت خود تجلی پیدا خواهد کرد.
وی عنوان کرد: در بستر زمینهسازی جهت رسیدن به تمدن نوین اسلامی نهادهای مختلفی از جمله حوزه، علمای دین، فقها، رسانه‌ها و... نقش آفرین هستند؛ ولی متاسفانه فعالیت رسانه ما با آن اهداف تمدن اسلامی فاصله گرفته است؛ به همین منظور تاکید داریم که این حرکت باید از درون نهادهای اجتماعی و رسانهای علمی و فرهنگی آغاز شود.
لزوم بازتعریف فعالیت رسانه‌ها با رویکرد تمدنی
مرتضوی عنوان کرد: اگر رسانه در کشور ما با رویکرد تمدنی، خود را بازتعریف نشود و توان طی این طریق را نداشته باشد، این حرکت با مشکلات عدیدهای همراه خواهد بود؛ تا زمانی که رسانه اسلامی نشود نمیتوانیم بگوییم جامعه را اسلامی کردیم؛ رسانه ما نباید از الگوهای غربی برای برنامهسازی کپی‌برداری کند؛ وقتی در فیلمها سناریوها بوی غرب میدهد، نباید بازخوردی اسلامی را از آن در جامعه دنبال کنیم.
انجام امور زندگی با نگاه فقهی مانع از رواج مصرف‌گرایی در جامعه می‌شود
مدیر مدرسه علمیه قدیری ادامه داد: یک تمدن اسلامی در لایههای مختلف خود باید نظاماتی را تعریف کند که در همه این نظامات، فقه حرف اول را میزند؛ فقه در ارائه الگوی مصرف، اندیشه، حرکت، رسانه و... راهگشاست و اگر نگاه فقهی در زندگی ما حضور جدی داشت مصرفزدگی وارد زندگی مردم نمیشد.
مدرس حوزه بیان کرد: حوزه ما باید رسانه را در دست خود داشته باشد یعنی تولیدات تلویزیونی و رسانهای با نگاه فقهی مورد ارزیابی قرار گیرد و فقه رسانه در اینجا به خوبی خود را نشان میدهد؛ اعتقاد داریم که اگر مشکل رسانه حل شود سرعت ما به سوی تمدن نوین اسلامی چند برابر خواهد شد.
آموزشهای تمدنی باید از نظام خانواده آغاز شود
وی افزود: یک نظام تمدنی اسلامی مبتنی بر آموزههای قرآنی و اسلامی، از یک کانون گرم خانوادگی متمدن متدین ساخته می‌شود؛ به همین جهت است که اهمیت خانواده در اسلام و حقوقی که اعضای خانواده نسبت به هم دارند به این حد از منظر اسلام مهم است؛ آموزشهای تمدنی باید از نظام خانواده آغاز شود و پس از آن یک خانواده مهدوی شکل خواهد گرفت که این جریان را در مدرسه و دانشگاه و جامعه وارد خواهد کرد.
مدیر مدرسه علمیه قدیری اظهار کرد: فرمول دست یابی به تمدن نوین اسلامی به شکلی است که همه چیز به هم پیوسته است و اگر هر قطعه از این پازل تکمیل نشود، نمیتوان به یک نمای کلی از آن رسید.
