هفته نامه همشهری شش و هفت - فاطمه عسگری آزاد: پایتخت و بزرگترین شهر بنگلادش بعد از کلکته مشهورترین شهر در جنوب آسیاست که پیشینه تاریخی غنی هم دارد. در زمان امپراتوری مغول داکا بهعنوان یک کلانشهر جهانی پدیدار شد و امروز نیز با توجه به گذشته پر باری که دارد بهعنوان مرکز تجارت و فرهنگ بنگلادش شناخته میشود. داکا بهخاطر تعدد مراکز اسلامی، عنوان شهر مساجد و به واسطه معماری بینظیر و رودخانهای که به گنگ میرسد، به ونیز مشرق زمین شهرت دارد. داکا با بیش از 500هزار ریشکا به پایتخت ریشکای جهان هم شهرت دارد.
این شهر دومین شهر پر جمعیت آسیای جنوبی بعد از دهلی است و در کنار بمبئی و کراچی یکی از مهمترین مراکز مالی این منطقه به شمار میرود. اگر بهدنبال یک شهر آرام میگردید داکا مقصد شما نخواهد بود. شهری که با بیش از 17میلیون جمعیت، پر سر و صدا، پر هرج و مرج اما پر انرژی است. درست در میان شلوغی گیجکننده ریشکاها جذابیت داکا خودش را نشان خواهد داد. شور و نشاطی که زیر پوست شهر جاری است برای توریستها تازگی دارد. اگر روی قایقی در رودخانه بوریگانگا بنشینید از تماشای چشمانداز غیرمنتظره پیش رویتان شگفت زده خواهید شد.سرسبزی داکا خیرهکننده است. بناهای تاریخی مربوط به دوران مغول و دوره استعمار بریتانیا از تاریخ، مسجدها و معبدهای گوناگون از روح شهر و گالریهای هنری و جادههای در دست ساخت، از شتاب برای آینده مدرن این سرزمین سخن میگویند. کار شما کشف گذشته و آینده در هم تنیده این شهر است. سفر به داکا بدون چالش نیست، اما دیر یا زود به ریتم پر تپش فرهنگ بنگالی نهفته در این شهر عادت خواهید کرد و آن وقت است که دل کندن از پایتخت بنگلادش کار دشواری میشود.
برای سفر به بنگلادش نیاز به تهیه ویزا دارید. برای درخواست ویزا حضور شخص ضروری نیست و وکیل یا نماینده قانونی شخص میتواند با همراه داشتن اصل گذرنامه، دو قطعه عکس، گواهی اشتغال یا تحصیل، کپی کارت ملی و شناسنامه به سفارتخانه این کشور واقع در تهران، خیابان یوسف آباد شمالی مراجعه کند. هماکنون پرواز مستقیمی به داکا از ایران وجود ندارد و برای رسیدن به این شهر باید از خطوط هوایی ترکیش، امارات، قطر و یا اتحاد استفاده کنید.
بنگلادش بهطور کلی دارای آب و هوای گرمسیری و نیمه گرمسیری است. اگر بخواهیم شرایط جوی این کشور را تقسیمبندی کنیم باید به سه فصل اصلی خشک، مرطوب و موسمی باران زا و سرد اشاره کنیم. فصل مرطوب از خرداد آغاز میشود و تا آبانماه ادامه دارد.پس از آن فصل سرد شروع میشود که از آبان تا اسفندماه به درازا میکشد. فصل خشک هم از پایان اسفند تا خرداد را در بر میگیرد. بهترین زمان از نظر جغرافیایی برای سفر به داکا فصل سرد است، اما اگر دوست داریدماه رمضان را در شهر مساجد سپری کنید باید عزم سفر 10 روزه به پایتخت بنگلادش بکنید.
گردش با ریشکاباتوجه به تعدد انواع وسایل نقلیه در داکا اگر با رانندهای به مشکل برخوردید کافی است چند قدم جلوتر بروید تا بتوانید سراغ تاکسی دیگری را بگیرید. درست است که در مورد رانندههای بنگلادشی حرف و حدیث زیاد است، اما تمام آنها قصد فریب شما را ندارند و بهترین حالت این است که بتوانید با یک راننده صادق به توافق برسید و با خیال راحت مسیرها را به او بسپارید. در مورد پرداخت کرایه ممکن است مشکلات زیادی وجود داشتهباشد، اما اگر درخواست تاکسی کنید یا قبل از سوار شدن با هم توافق کنید دیگر مشکلی نخواهد بود. در مورد مسیریابی هم نباید خیلی به آنها اطمینان کنید. بهترین کار این است که نشانی مقصد مورد نظرتان را همراه داشته باشید.
بهخصوص فراموش نکنید که کارت هتل یا مرکز اقامتی را با خود داشته باشید که در یافتن مسیر برگشت دردسری برایتان ایجاد نشود. ریشکا نهتنها سادهترین و بهترین وسیله برای دور زدن ترافیک وحشتناک پایتخت است.؛ بلکه شما را با زندگی روزمره و فرهنگ شهر آشنا میکند. در مورد ریشکاها فراموش نکنید که پیش از سوار شدن درباره قیمت نهایی به توافق برسید. اگر تنها مسافرت میکنید بهتر است قید سوار شدن به ریشکا را بعد از تاریک شدن هوا به کلی بزنید و در عوض سراغ تاکسیهای زرد بروید که امنیت بیشتری دارند.
لذت خرید از بازار سنتی رمضاناکنون که مردم کشورهای مسلمان به استقبالماه رمضان رفتهاند، در شهر مساجد هم شور و شوق خاصی برای اینماه آسمانی وجود دارد. مردم داکا رمضان را به شکلهای مختلفی پاس میدارند. بازار سنتی شهر که به چاک بازار(Chawkbazar) شهرت دارد از ابتدای رمضان رنگ و بوی دیگری بهخود میگیرد. این بازار که بیش از صد سال است مرجع خرید افطار مردم داکا به شمار میرود، بعد از ظهرها با انواع غذاها ازجمله گوشت، مرغ بریانی، انواع ترشی و ماهی از مردم پذیرایی میکند. در این زمان اقلام مخصوصماه رمضان و افطاریها طرفداران بسیاری دارد و البته این بهمعنای گران شدن برخی از اقلام سفرههای غذایی نیز هست.
نوشیدنیهای محلی و میوههای فصلی هم بخش دیگری از سفره افطار مردم داکا را تشکیل میدهند. بهطور کلی خرید از این بازار یک سنت برای مسلمانان شهر محسوب میشود. یکی از خورشهای محبوب رمضان پلی خای نام دارد که از ترکیب نخود، گوشت، سیب زمینی، برنج، تخم مرغ، ترشی و کره بهدست میآید. بادمجان سرخ شده، عدسی و سیب زمینی سرخ کرده نیز از خوراکهای محبوب این روزهاست. از سوی دیگر مساجد این شهر درماه رمضان با ازدحام مسلمانانی که برای برپایی فرایض دینی گردهم میآیند، حال و هوای دیگری مییابد.
بهترین مکان اقامتاز آنجایی که داکا یک مرکز تجاری و گردشگری محسوب میشود، شما در انتخاب هتل دچار مشکل چندانی نخواهید بود. با توجه به بودجه و قصدتان از سفر میتوانید بهترین اتاق را برای خود برگزینید.
لوکس و مجهز
هتل لانگ بیچ(Long Beach) داکا با یک استخر روی پشت بام، مرکز تندرستی، اسپا و ماساژ یکی از بهترین گزینهها برای اقامت در داکاست. در این هتل اینترنت رایگان در دسترس است و دستگاه تهویه هوا، تلویزیون ماهوارهای صفحه تخت، مبل راحتی و میز کار در تمام اتاقها درنظر گرفته شده است. این هتل در نزدیکی مراکز دیدنی شهر قرار دارد و با فرودگاه تنها 10کیلومتر فاصله دارد. برای اقامت در این هتل 5ستاره باید شبی 120دلار بپردازید.
مقرون به صرفه
هتل سنچری پارک(Century Park) با یک مرکز تناسب اندام و اینترنت رایگان یکی از گزینههای مقرون به صرفه اما مدرن در داکاست. اتاقهای این هتل مجهز به گاوصندوق، مبل راحتی، تلویزیون و دستگاه تهویه هوای مناسب است. در این هتل میتوانید از چشمانداز زیبای تراس رو به شهر، باربیکیو و همچنین سونا استفاده کنید. برای اقامت در این هتل باید شبی 90دلار بپردازید.
در دسترس
هتل 71که در یک کیلومتری موزه ملی و داکای قدیم واقع شده یکی از زیباترین و در دسترسترین هتلهای شهر محسوب میشود. از هتل تا مرکز خرید باشوندرا تنها 3کیلومتر فاصله است و تا قلعه لالبگ 2کیلومتر. شما میتوانید از مرکز کرایه اتومبیل هتل برای تردد در شهر استفاده کنید. خدمات تبدیل ارز هم در هتل انجام میگیرد. برای یک شب اقامت در این هتل 3ستاره باید 60دلار بپردازید.
چشمانداز زیبای شهر
هتل و سوئیت ریچموند(Richmond) با فرودگاه شاه جلال تنها 1.3کیلومتر فاصله دارد. در لابی هتل اینترنت پر سرعت در اختیار مسافران قرار دارد و رستوران جورج انواع غذاهای هندی، تایلندی و چینی را با بهترین کیفیت برایتان میپزد. اتاقهای این هتل مجهز دستگاه تهویه هوای مطبوع، دکور مدرن، تلویزیون صفحه تخت و فضای نشیمن است. برای اقامت در این هتل باید شبی 50دلار بپردازید.
روی آب راه بروید!
جیمی کارتر/ نویسنده و خبرنگار: در سفرتان به پایتخت بنگلادش باید تجربههای جدیدی را کسب کنید. یکی از آنها راه رفتن روی آب است! اگر دوست دارید ترکیب شگفت انگیزی از قایقهایی را که منتظر مسافر هستند، ببینید باید سری به ترمینال صدارقات(Sadarghat) بزنید. در این مکان میتوانید یکی از بزرگترین بندرهای جهان را از نزدیک ببینید و سپس با پرداخت مبلغ اندکی یک قایق کرایه کنید و سراسر رودخانه را بپیمایید. دومین کاری که در داکا باید بکنید خرید است. صنعت پوشاک و صادرات بنگلادش سالانه میلیاردها دلار برای این کشور درآمدزایی دارد. اگر از پس چانه زدن و تشخیص کالاهای خوب بر میآیید، بهتر است سری به بازار جدید هکتیک یا بانگا بازار بزنید. در غیراین صورت باید سری به آرونگ(Aarong) بزنید. در این بازار انواع و اقسام کالاها را میتوانید بیابید از چرم گرفته تا صندل، لباس مردانه و ساری با قیمت مناسب. مردم بنگلادش شیر را بهمدت طولانی نگهداری نمیکنند و به همین دلیل میتوانید انواع دسرهای خوشمزهای را که با شیر تهیه شدهاند در این سرزمین امتحان کنید.
حتما دسرهای شیرینی را که از عسل و شیر تهیه میشوند، در این شهر امتحان کنید. بنگلادش هنوز در فهرست گردشگران جهان جای درست خود را پیدا نکرده است. حتی در داکا هم تعداد گردشگران زیاد نیست. بنابراین عجیب نیست که برخورد مردم با آنها مانند ستارههای سینما باشد! در نتیجه ممکن است در طول گردشتان بیش از 10نفر بخواهند با شما عکس بگیرند. بهتر است شما نیز لبخند بزنید و با آنها دوست شوید. بنگلادش کشور چندان ثروتمندی نیست، اما اگر فکر میکنید که با یک شهر فقیرنشین و کارخانههای قدیمی و ویران روبهرو هستید، قطعا تصورتان از پایتخت این کشور اشتباه است. معماری داکا بسیار غنی است و برخی از شگفت انگیزترین ساختمانهای تاریخی جهان در این شهر قرار دارند؛ مانند ساختمان شورای ملی که توسط معمار افسانهای، لوییکان در دهه 1960طراحی شده است.
سبک غذای مردم بنگلادش تا حدود زیادی متاثر از تاریخ غنی و جغرافیای متنوع این سرزمین است. برنج که غذای اصلی مردم است با طیف گستردهای از انواع ادویه سرو میشود. تخم مرغ، سیب زمینی، گوجه فرنگی و بادمجان پایه اصلی خوراکهای اصیل بنگلادشی است که با انواع ادویه، گیاهان، روغن خردل و نانهای مغزدار سرو میشوند. ماهی پای ثابت غذاهای مردم داکاست بهخصوص ماهیهای آب شیرین. گوشت، مرغ و اردک هم در میز رستورانهای این کشور دلربایی میکنند. مواد غذایی در داکا تقریبا ارزان، اما بسیار مقوی است. مرغ پلو را در رستوران نانا بیریانی(Nanna Biriani) بچشید تا طعم لذیذ و متفاوت مرغ بریانی با پلوی بنگالی را تجربه کنید. نانابیریانی یک رستوران مشهور در بخش قدیمی داکاست که 4شعبه دیگر هم دارد، اما مرغ پلوی شعبه اصلی طعم لذیذتری دارد.
ونا خیچوری(Vuna khichuri) یکی دیگر از غذاهای معروف بنگلادش است که از پلو با مرغ یا گوشت تهیه میشود. این غذا را میتوانید در رستوران قوروا(Ghoroa) امتحان کنید. بریانی که غذای اصلی مردم بنگلادش است پای ثابت سفرههای جشن و مهمانی است. بریانی با پلوی خاصی پخته میشود بنابراین در سفرتان به داکا باید حتما این غذا را در یک رستوران محلی بچشید. پیشنهاد ما رستوران سونامی (Sunami) است که یکی از لذیذترین بریانیهای داکا را برایتان سرو میکند.
ساعت در بزرگترین شهر بنگلادش
داکا پایتخت و بزرگترین شهر بنگلادش با تاریخ رنگارنگ، سنتهای غنی فرهنگی و طبیعت بکر جاذبههای بسیاری برای کاوش دارد؛ شهری که در سراسر جهان به شهر مساجد و مرکز تولیدکننده اصلی پارچه کتان شهرت دارد. داکا که امروزه بهعنوان یک قطب فرهنگی، صنعتی، تجاری، آموزشی و سیاسی شناخته میشود، هر ساله بر تعداد گردشگران آن افزوده میشود. برای برنامهریزی سفرتان به داکا میتوانید از فهرست زیر استفاده کنید؛ فهرستی که در آن تلاش شده تا مهمترین جاذبههای گردشگری پوشش داده شود.
روز اول
لذت ماجراجویی
سفر به داکا خود یک ماجراجویی است. بنابراین شما میتوانید لذت جست و جو در طبیعت زیبا و آشنایی با فرهنگ سیاسی این سرزمین را چاشنی سفرتان کنید.
پارک کودکان
پارک رامنا در سال 1979بهعنوان پارک کودکان افتتاح شد. در تمام این پارک انواع وسایل تفریحی مناسب برای کودکان درنظر گرفته شده است. اگر با کودکانتان به داکا سفر کردهاید از این محیط غافل نشوید.چرخ و فلک، قطارهای کوچک، سرسره و انواع وسایل بازی در این پارک تعبیه شده و شما میتوانید از امکانات تفریحی و سرگرمی باغ به همراه خانوادهتان استفاده کنید.
پارک سیاسی
پارک سهروردی یکی از محبوبترین پارکهای شهر است؛ مکانی که در آن سوگند استقلال بنگلادش خوانده شد و شیخ مجیب الرحمان پدر ملت بنگلادش بهطور رسمی استقلال این کشور را در سال 1971اعلام کرده است. در کنار وجه سیاسی، پارک از نظر سرسبزی که شما را از شلوغیهای داکا دور میکند، دیدنی است.
موزه آزادی
موزه موکتی که در حقیقت موزه جنگ در راه آزادی است به خوبی تاریخ مبارزه را در بنگلادش برای شما به تصویر میکشد. در این موزه عکسهای کمیابی از مبارزات و جنگهای تاریخی مردم بنگلادش را علیه مهاجمان میبینید و با روحیه اصیل مردم این سرزمین آشنا میشوید. ساعت کاری موزه از 9صبح تا 18است.
روز دوم
در جست و جوی استقلال
داستان مبارزه مردم بنگلادش برای استقلال قدمت طولانی دارد و سرشار از شجاعت و آزادگی است. در تاریخ 1971مردم این کشور توانستند از پاکستان امروزی جدا شوند و کشوری مستقل را تاسیس کنند که امروز نهمین کشور پر جمعیت جهان است.
آرامگاه پدر ملت
محل اقامت شیخ مجیب الرحمان که بهعنوان پدر ملت بنگلادش شناخته میشود امروزه تبدیل به یک موزه ملی شده است. مجیب الرحمان رهبر و بنیانگذار کشور بنگلادش است که تمام عمر خود را وقف استقلال بنگلادش کرد. گرچه او توانست رئیسجمهور بنگلادش شود و نظام تک حزبی را در کشور به راه بیندازد، اما پس از هفتماه در کودتای نظامی کشته شد. در این موزه میتوانید وسایل شخصی این مبارز و عکسهای مختلفی از او را ببینید.
قبرستان ملی شاعران درست در مجاورت مسجد دانشگاه داکا واقع شده است. در این قبرستان میتوانید از آرامگاه شاعر انقلابی، کازی نازرول اسلام بازدید کنید و سری هم به دانشگاه داکا بزنید. کازی نازرول نقش مهمی در جهت آگاهیسازی مردم و تشویق آنها برای ادامه مبارزه داشته است. دانشگاه داکا که در سال 1921تاسیس شده یکی از نخستین مراکز رسمی آموزش بنگلادش به شمار میرود.
نماد ملی گرایی
نماد ملی گرایی بنگلادش به منار شهید معروف است. این بنای تاریخی برای بزرگداشت شهدای جنبش تاریخی سال 1952ساخته شده است و هر ساله در تاریخ 21فوریه هزاران نفر از مردم با تاجهای گل به کشته شدههای این جنبش ادای احترام میکنند.
روز سوم
گردش تاریخی
داکا با بیش از 700مسجد و ساختمان تاریخی به شهر مساجد معروف است. شما میتوانید با گردشی یک روزه با بخش فراوانی از بازماندههای تاریخی شهر آشنا شوید.
کاخ صورتی
کاخ احسن منجیل در سال 1872در نزدیکی رودخانه باریگانگا ساخته شده؛ کاخی که شما را با سبک زندگی نواب داکا آشنا میکند. این کاخ که به کاخ صورتی هم شهرت دارد هماکنون موزه پر زرق و برقی است که در عمارت نوابها ساخته شده است. نواب عبدالغنی که این عمارت را بازسازی کرده آن را به نام پسرش خزا احسنالله نام گذاری کرد که بعدها به احسن منجیل شهرت یافت. 31اتاق این عمارت که با یک گنبد بزرگ به هم پیوسته شدهاند از کیلومترها آن طرفتر نیز قابل تشخیص هستند. این موزه در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 9تا 5 و در روزهای جمعه از ساعت 5-3 پذیرای علاقهمندان است.
قلعه مغول
قلعه لالباغ در سال 1678توسط نایب السلطنه بنگال شاهزاده محمد اعظم پسر امپراتور مغول اورنگ زیب ساخته شده است. این قلعه که دارای ساختاری 3طبقه و منارههای بلند و دروازه جنوبی است، گذرگاههای مخفی و یک مسجد بزرگ هم در داخل خود دارد. آرامگاه بیبی پری بانوی قلعه و حمام خانه از دیدنیهای این قلعه هستند. این قلعه در طول جنگ اول استقلال در سال 1857شاهد نبردهای خونینی بود که مردم را در برابر نیروهای انگلیسی شورشی قرار داد. این قلعه یکی از معدود مکانهای بزرگ مربوط به تاریخ مغول است که تا حد زیادی دست نخورده باقی مانده است.
موزه ملی
موزه ملی بنگلادش در شاه باغ واقع شده و یکی از اصلیترین جاذبههای گردشگری شهر محسوب میشود. این موزه جاذبههای تاریخی فراوانی دارد. مجسمهها و نقاشیهایی از آیینهای هندو، بودایی، اسلامی در کنار کتیبههای ارزشمند قرآن به زبان عربی، فارسی و بنگلالی در این موزه نگهداری میشوند. همچنین مجموعهای غنی از سکههای قدیمی، صنایعدستی و کتابهای هنری را میتوانید در این موزه به تماشا بنشینید.