دو سال پس از مرگبارترین و مخرب ترین زمین لرزه در تاریخ مدرن ترکیه، در 6 فوریه 2023، 17-11-1401ش صدها هزار نفر هنوز آواره هستند و بسیاری هنوز در خانه های موقت زندگی می کنند، چراکه تلاش های بازسازی از اهداف اولیه عقب مانده است.
به گزارش خبرآنلاین، زمین لرزه اول با بزرگای 7.8 در ساعت 4:17 بامداد 6 فوریه 2023 با پهنه کانونی در پازارجیک در نزدیکی قهرمانمرش و 11 استان ترکیه و بخش هایی از شمال سوریه را لرزاند. نه ساعت بعد و در همان روز دومین زمین لرزه قدرتمند در البیستان ، در 120 کیلومتری شمال کانون زلزله اول، و این بار در نزدیکی مالاتیا ، صدها هزار ساختمان را در 11 استان جنوبی و جنوب شرقی ترکیه بیشتر تخریب کرد و آسیب های زلزله اول را نیز تشدید کرد. سرجمع بیش از 53000 کشته در ترکیه بر جای ماند و حدود 8000 نفر دیگر در نواحیشمالی همسایه در سوریه در استانهای حلب و ادلب کشته شدند و حدود 120 هزار نفر مجروح در دو کشور برجای ماند.
این فاجعه شهرهای یازده استان ترکیه و دو استان سوریه، از جمله خانهها، بیمارستانها، و بناهای تاریخی را با بیشترین ضربه به هاتای،قهرمانمرش و آدیامان به درجات مختلف تخریب کرد.
دولت متعهد شد که 650 هزار خانه بسازد و رئیس جمهور رجب طیباردوغان در هفته های پس از زمین لرزه قول داد که 319000 خانه ظرف یکسال تحویل داده شود. اردوغان پس از نشست کابینه روز دوشنبه سوم فوریه 2025 – 15 بهمن 1403ش- گفت: «خوشبختیم که 201431 واحد مستقل را کمتر از دو سال پس از زلزله به صاحبان واقعی آنها تحویلدادیم. وزیر محیط زیست و شهرسازی نیز گفت: 75 میلیارد دلار برایبازسازی در منطقه زلزله زده هزینه شده است.
وی با بیان اینکه مراحل حساس بازسازی تکمیل شده و پروژه هایمسکونی و تجاری به سرعت در حال پیشرفت است. با این حال، بسیاریاز ساکنان در شرایط اسکان موقت باقی مانده اند و برخی دیگر به طور کامل استان های خود را ترک کرده اند و جوامع و معیشت محیط های میزبان جدید را مختل کرده اند.
در دومین سالگرد زمینلرزه های 6 فوریه 2023، تنها 30 درصد از بازسازیتعهد شده تکمیل شده است. و تکمیل بازسازی بناها در هاتای -آسیب دیده ترین شهر در زمینلرزه های ششم فوریه 2023- تنها 18 درصد بوده است.
به نظر می رسد که حدود 70٪ از ساکنان در کانتینرها و سرپناه های موقت یا ساکنان مهمان شده درخانه های بستگان خود، هنوز نتوانسته اند که درمحل زندگی دایمی خود ساکن شوند. زمینلرزه های ششم فوریه درست در شمال پهنه جنگ داخلی سوریه رخ داد درگیری های جاری در سوریهموجب شد تا استانهای هاتای، قهرمان مرش و آدیامان و غازی آنتپ میزبان بیشتر این آوارگان سوری هستند در وضعیت وخیم تری قرار گیرند. در سال اول کمک های حیاتی به بیش از 1.8 میلیون نفر زلزله زده در ترکیه و سوریه ارسال شد . گروههای کمکرسان محلی و بینالمللی میگویند که بهبودی کامل هنوز دور از دسترس است و هزاران ترک هنوز با موانعی برایبازگشت به محل سکونتشان در قبل از زمینلرزه های ششم فوریه 2023 روبرو هستند. به نحوی که دوسال پس از زمینلرزه ها، هنوز 400 هزار نفر در شهرهای کانتینری-خانه های موقت - باقی مانده اند، و با وضعیتنامناسب بهداشتی، مراقبت های بهداشتی ناکافی و آینده ای مبهم مواجه هستند.
همچنین نگرانیهایی را در مورد قرار گرفتن در معرض آزبست ناشی از تخریبهای غیرقانونی و آلودگی های ناشی از آواربرداری و تخلیه زباله ها و نخاله ها در حومه شهر و روستاهای آسیب دیده وجود دارد. در دومین سالگرد زمینلرزه ها، فدراسیون جهانی صلیب سرخ و هلال احمر سرعت بازسازی را برای چنین فاجعه ای "بسیار کند" خواند. تأخیر در بازسازیبه ثبات بلندمدت لطمه می زند و خطر کاهش جمعیت منطقه را به دنبال دارد.
در شهر تاریخی هاتای -آنتاکیه- در جنوبیترین ناحیه کشور ترکیه،خیابانهای خالی، کسبوکارهای بسته و کارهای تخریب هنوز هم شهریرا نمایندگی می کنند که زمانی پر رونق و ترکیبی از فرهنگها و مذاهب شلوغ و جاذبهای برای گردشگری بود.
دولت ترکیه می گوید 423000 خانه و محل کار تا پایان سال 2025 به بازماندگان تحویل خواهد داد و ترکیه 19 میلیارد دلار برای سازی در سال پیش رو اختصاص داده است.