عاقبت دعوای ترامپ و زلنسکی چه می شود؟

✍️ صابر گل عنبری

دیدار ترامپ و زلنسکی به نشستی پرتنش ختم شد و در نهایت هم رئیس جمهور اوکراین کاخ سفید را بدون امضای توافق معادن نادر ترک کرد که منابع آمریکایی می‌گویند ترامپ او را اخراج کرده است. 

دیدار دو طرف آغازی خوب داشت و هر دو از اهمیت صلح گفتند، اما وقتی که زلنسکی خواستار دریافت تضمین‌های امنیتی شد و با آتش بس مخالفت کرد، کار به بگو مگو و مشاجره تند میان او و ترامپ و معاونش کشیده شد. 

اکنون داوری درباره این اتفاق در ایران متفاوت است که بیشتر تابع برخی پیش‌فرض‌های ذهنی قبلی درباره خود جنگ و روسیه است. واقعیت این است که ترامپ و معاونش بسیار بد با زلنسکی برخورد کردند که به نوعی تحقیرآمیز بود، اما نباید فراموش کرد که این رفتار آنها واکنشی بود به دست رد و «نه» رئیس جمهور اوکراین و مخالفت او با آنچه ترامپ در خصوص آتش بس و توافق معادن می‌خواست که چیزی جز تسلیم کی‌یف و واگذاری آن به آمریکا (معادن) و روسیه (اراضی اشغال شده) نیست. 

همین موضع او سخت ترامپ را برآشفت و به این واکنش انفعالی واداشت؛ تا جایی که مهمان خود را به «بی‌احترامی» و ... متهم کرد. 

واقعیت این است که برنده این دعوا کسی نبود جز رئیس جمهور روسیه که با خرسندی نظاره‌ می‌کرد و بازنده آن هم در وهله نخست خود شخصیت خودشیفته ترامپ، آمریکا به عنوان یک ابرقدرت و روابط تاریخی‌اش با متحدان آمریکاست. البته اگر زلنسکی بر سر مواضع خود و پای این «نه» خود بایستد، می‌توان او را هم در آینده جزو برندگان این دیدار تاریخی دانست. 

برخورد بسیار بدی که ترامپ و معاونش با زلنسکی کردند، معمای سکوت ملک عبدالله در دیدار اخیر خود با ترامپ در کاخ سفید را حل کرد. در واقع پادشاه اردن چنین صحنه‌ای را پیش‌بینی می‌‎کرد و با دستپاچگی خاصی از موضع‌گیری مستقیم در برابر دوربین‌ها در قبال ترامپ خودداری و بعد از دیدار مواضع خود را در چند توئیت بیان کرد. 

این دومین بار طی دو هفته اخیر است که تیر ترامپ به سنگ می‌خورد؛ دو هفته قبل ضرب الاجلی تعیین کرد که اگر حماس همه گروگان‌ها را یکجا آزاد نکند، جهنمی برپا می‌کند؛ اما این تهدید او کارساز نبود و بعد از آن توپ را در زمین نتانیاهو و اسرائیل انداخت که باید در واکنش به عدم آزادی همه گروگان‌ها تصمیم بگیرند. در روزهای اخیر هم تبلیغات زیادی به راه انداخت و امیدها را به پایان جنگ اوکراین بالا برد؛ پایانی یکجانبه با تقسیم اوکراین میان آمریکا و روسیه؛ اما این اتفاق نیفتاد و اکنون ترامپ بیشتر از هر زمانی خشمگین است و باید دید خشم خود را کجا و سر چه طرفی خاورمیانه، چین، اروپا، ایران و یا غزه تخلیه می‌کند. 

ناگفته هم نماند که نمی‌توان پایان تنش‌آلود و بی‌نتیجه دیدار ترامپ و زلنسکی را به معنای کان لم یکن شدن آتش بس و پایان جنگ اوکراین دانست. ترامپ قابل پیش‌بینی نیست و ممکن است که در آینده بر خلاف رفتارهای کنونی از او سر بزند. کما این که باید دید آیا از زلنسکی می‌گذرد یا اوکراین را مجازات می‌کند. در این صورت هم باید دید رئیس جمهور اوکراین تا کجا مقاومت می‌کند و اروپا تا کجا پشت اوکراین می‌‎ایستد. 

البته رئیس جمهور اوکراین هم پس از دیدار ضمن تاکید بر نیاز به «صلحی عادلانه و همیشگی» تلاش کرد که با تشکر از آمریکا و ترامپ از عصبانیت او و تبعات آن بکاهد.
*نگاه دیگر