عصرایران؛ علی خیرآبادی- ایران اولین حضور رسمی خود را در المپیک 1948 لندن تجربه کرد. این در حالی است که در المپیک سال 1900 پاریس یک ورزشکار ایرانی به نام فریدون ملکم به صورت انفرادی در رشته شمشیربازی اسلحه اپه شرکت کرده بود و در رده نوزدهم قرار گرفته بود. فریدون ملکم تنها ایرانی است که در زمان قاجار در المپیک حضور داشته است. 48 سال بعد ایران این بار با یک کاروان در المپیک 1948 لندن حضور پیدا کرد.
کاروان ایران در این دوره از المپیک با 36 ورزشکار در 5 رشته‌ی ورزشی تیراندازی، بوکس، بسکتبال، کشتی و وزنه‌برداری حضور داشت. عملکرد تیم بسکتبال ایران چندان مطلوب نبود؛ این تیم در چهار بازی مرحله مقدماتی تنها موفق به شکست تیم ایرلند شد، این تیم در نهایت در رتبه چهاردهم المپیک لندن قرار گرفت.
در بوکس ایران هشت نماینده داشت. پنج نماینده در دور اول حذف شدند اما حسین طوسی، اسکندر شورا و محمد جمشیدآبادی هر سه به دور دوم راه یافتند. این سه هم در دور دوم حذف شدند تا در این دوره از المپیک هم ایران در بوکس به مدال نرسد، اتفاقی که در مورد این رشته تا همین امروز هم ادامه داشته و هنوز ایران در این رشته مدال المپیکی کسب نکرده است. در تیراندازی هم سه نماینده ایرانی کاری از پیش نبردند.
در آن دوران نیز امید ایران برای کسب مدال به کشتی و وزنه‌برداری معطوف بود؛ نکته جالب این است که با گذشت 77 سال، هنوز هم در المپیک، امید‌های اصلی ایران برای کسب مدال به این دو رشته است و تنها تکواندو طی این سال‌ها به جمع ورزش‌های مدال‌آور المپیکی ایران اضافه شده است.
در کشتی هم ایران هفت نماینده داشت و پیش‌بینی میشد با توجه به اهمیتی که این رشته ورزشی در ایران دارد، در المپیک نیز کشتی ایران به مدال برسد اما شرایط خوب پیش نرفت. در بین هفت نماینده، منصور رئیسی با قرار گرفتن در رتبه چهارم بهترین عملکرد را بین کشتی‌گیران ایرانی در این دوره به سمت رساند. پهلوان ابولقاسم سخدری هم در این دوره المپیک به رتبه پنجم رسید.
در وزنه برداری، پس از اینکه محمود نامجو پنجم شد. جعفر سلماسی در شصت کیلوگرم تاریخ‌سازی کرد و اولین مدال تاریخ ایران را به‌دست آورد. سلماسی در دسته شصت کیلوگرم به مدال برنز رسید. شاید اگر ضعف سلماسی در دو ضرب نبود، او می‌توانست اولین مدال طلای ایران هم کسب کند.
نکته جالب توجه در مورد سلماسی این است که اگر المپیک 1944 به‌خاطر جنگ جهانی دوم لغو نشده بود، احتمالاً او صاحب یک مدال طلای المپیک میشد؛ چراکه در همان سال، رکورد جهانیِ وزن خود را در ورزشگاه امجدیه تهران به ثبت رسانده بود.
پس از پایان دوران حرفه‌ای، سلماسی به عنوان سرمربی تیم ملی وزنه‌برداری عراق فعالیت کرد و در المپیک 1960 نیز هدایت تیم ملی ایران را بر عهده گرفت. او که به زبان‌های انگلیسی و عربی تسلط داشت، پس از سال‌ها حضور در عرصه ورزش، به تدریس در آموزش و پرورش روی آورد و به عنوان کارمند رسمی این وزارت‌خانه مشغول به کار شد.
سرانجام، جعفر سلماسی در سال 1378 در تهران و در بیمارستان باهنر دیده از جهان فروبست. پیکر او در قطعه 22 بهشت زهرا، کنار دوست دیرینش محمود نامجو، آرام گرفت. نام سلماسی به عنوان نخستین مدال‌آور تاریخ ایران در المپیک، برای همیشه در تاریخ ایران جاودانه خواهد ماند.
سردیس جعفر سلماسی که در موزه ملی ورزش ایران قرار دارد.
