آکانتوز نیگریکانس نوعی عارضه پوستی است که موجب تیرگی و ضخیم شدن یک یا چند ناحیه از پوست می شود و حالت مخملی پیدا می کند. هر چند آکانتوز نیگریکانس مسری نیست ولی نشانگر یک شرایط پزشکی است که به مراقبت نیاز دارد. در این مطلب در مورد بیماری آکانتوز نیگریکانس بیشتر صحبت می کنیم.
بیماری آکانتوز نیگریکانس چیست؟
بیماری آکانتوز نیگریکانس نوعی عارضه پوستی است که سبب تیرگی و ضخیم تر شدن پوست در یک یا چند ناحیه (بخصوص چین و چروک های بدن) شده و اغلب پوست مبتلا به این بیماری حالت مخملی پیدا می کند. هر چند آکانتوز نیگریکانس یا تیرگی پوست مسری نیست ولی می تواند هشدار یک شرایط پزشکی بوده که به مراقبت نیاز دارد.
معمولا تغییرات پوستی به تدریج گسترش می یابد. این عارضه در افراد چاق یا مبتلا به دیابت روی می دهد و تغییرات پوستی آن در کودکان هم دیده می شود. بر اساس مطالعاتی افراد مبتلا به آکانتوز نیگریکانس احتمالا ابتلا به دیابت نوع 2 بیشتری دارند.
گاهی این علائم ممکن است از بدو تولد روی پوست فرد وجود داشته باشد ولی معمولا شروع پیدایش آکانتوز نیگریکانس در کودکی یا بزرگسالی است. درمان مشخصی برای این عارضه پوستی ارائه نشده ولی با از بین بردن عوامل زمینه ای می توان علائم را کاهش داد.
در صورتی که این ناهنجاری پوستی به طور ناگهانی بروز کند باید سریعا به پزشک مراجعه شود. زیرا ممکن است نشانگر یک مشکل سلامتی جدی مثل پیش دیابت یا سرطان باشد. در ادامه با علت و درمان آکانتوز نیگریکانس بیشتر آشنا می شوید.
علت ابتلا به آکانتوز نیگریکانس چیست؟
آکانتوز نیگریکانس می تواند در اثر موارد زیر ایجاد شود:
1. مقاومت به انسولین
اغلب افرادی که به این عارضه پوستی مبتلا هستند دچار مقاومت به انسولین می باشند. انسولین به بدن امکان پردازش قند را می دهد. مقاومت به انسولین در نهایت به دیابت نوع 2 می تواند منجر شود.
2. اختلالات هورمونی
آکانتوز نیگریکانس معمولا در افرادی رخ می دهد که به اختلالاتی مثل کیست تخمدان، مشکلات تیروئیدی یا مشکلات غدد آدرنالین مبتلا هستند.
3. برخی دارو و مکمل ها
دوز بالای نیاسین، قرص های کنترل بارداری، و کورتیکواستروئیدها می توانند سبب آکانتوز نیگریکانس گردند.
4. سرطان
آکانتوز نیگریکانس در افراد مبتلا به لنفوما رخ می دهد. همچنین وقتی تومورهای سرطانی در ارگان داخلی مثل شکم، کولون یا کبد در حال رشد باشد هم ایجاد می شود.
علائم آکانتوز نیگریکانس
این عارضه پوستی موجب ایجاد علائمی می شود که به راحتی قابل شناسایی هستند. از جمله:
- بخش هایی از پوست رنگ قهوه ای یا سیاه دارند.
- پوست مخملی و ضخیم تر دیده می شود
- خارش پوستی همراه با بوی بد
- پلاک های پوستی
کدام افراد در معرض ابتلا به آکانتوز نیگریکانس هستند؟
آکانتوز نیگریکانس در مردها و زنان مشاهده می شود. این عارضه پوستی بیشتر در افرادی که اضافه وزن دارند یا مشکلات هورمونی پیدا کرده اند دیده می شود. همچنین در افراد مبتلا به دیابت یا شرایط پیش دیابت (سطح انسولین بالا) شایع تر است.
فراوانی آکانتوز نیگریکانس در میان گروه های قومی متفاوت بوده و عامل ژنتیک هم در بروز این عارضه موثر است.
عوامل خطرساز آکانتوز نیگریکانس
عوامل خطرساز مرتبط با آکانتوز نیگریکانس عبارت است از:
- در افراد مبتلا به دیابت و مقاومت به انسولین که اضافه وزن هم دارند احتمالا ابتلا به آکانتوز نیگریکانس بیشتر می باشد. ضمنا 74 درصد افراد چاق ممکن است دچار این وضعیت باشند. تحقیقات نشان می دهد آکانتوز نیگریکانس مرتبط با اضافه وزن معمولا در خانم ها بیشتر است.
- عامل ژنتیکی نیز می تواند در بروز آکانتوز نیگریکانس نقش داشته باشد. افرادی که در اعضای خانواده شاهد این اختلال هستند احتمال بیشتری دارد به آکانتوز نیگریکانس مبتلا شوند.
- افراد دارای اختلالات هورمونی بیشتر از بقیه ممکن است به آکانتوز نیگریکانس ابتلا یابند.
- مصرف برخی دارو یا مکمل ها مثل قرص های ضد بارداری و استروئیدها از دیگر عوامل خطر ابتلا به این عارضه پوستی محسوب می شوند.
نواحی تحت تاثیر آکانتوز نیگریکانس
آکانتوز نیگریکانس عارضه نسبتا شایع در رنگدانه های پوستی می باشد. مهمترین نشانه این بیماری تیرگی، ضخیم و مخملی شدن بافت پوست است. نواحی آسیب دیده پوست ممکن است با خارش یا بوی تند همراه شوند. این ضایعات در چین های پوستی یا نواحی دیگر بدن رخ دهند از جمله:
- ناحیه کشاله ران
- زیر بغل
- زانو
- آرنج
- کف دست
- ناف
- کف پا
- صورت
- سینه
- اندام جنسی خانم ها
- پشت گردن
- بند انگشتان
- لب
درمان آکانتوز نیگریکانس
به طور کلی برای رفع تیرگی و ضخیم شدن پوست درمان قطعی ارائه نشده است. هدف از درمان آکانتوز نیگریکانس بهبود عارضه نهفته است. درمان ضایعات پوستی ناشی از این اختلال بیشتر به جهت زیبایی صورت می گیرد. اصلاح میزان انسولین زیاد خون موجب کاهش ضایعات هیپرکراتوتیک می گردد.
در صورتی که تیرگی و ضخیم شدن پوست با اضافه وزن و چاقی مرتبط باشد، کاهش وزن ممکن است التهاب پوستی را برطرف نماید. به طور مثال قطع عوامل تحریک کننده مانند داروها غالبا سبب بهبود می شود. یک نمونه این که مصرف دارو آسیپی موکس به جای اسید نیکوتینیک با اصلاح میزان چربی بدن سبب بهبود عارضه آکانتوز نیگریکانس خواهد شد.
ضمنا در افراد مبتلا به دیابت لیپیدوستروفیک و آکانتوز نیگریکانس پیشرفته مصرف روغن ماهی خیلی مفید بوده حتی اگر مصرف نیاسین همچنان تداوم یابد. از دیگر روش های درمانی آکانتوز نیگریکانس عبارت است از:
1. داروهای موضعی مانند کراتولیتیک، کرم رنگ زدایی سه گانه و مصرف کرم ضدآفتاب می تواند در رفع تیرگی و ضخیم شدن پوست موثر باشند.
2. برخی داروهای خوراکی مثل اترتینات، ایزوترتینوئین، متفورمین و روغن ماهی خوراکی نیز در درمان این عارضه پوستی موثر شناخته می شوند.
3. ممکن است با داروهای ضد بارداری و متفورمین این عارضه درمان شود.
4. لیزر درمانی الکساندریت و درم ابریژن می تواند سبب کاهش ضایعات پوستی و در مواردی بهبود طولانی مدت شود.
5. در مواردی که تیرگی پوست و ضخیم شدن آن بدخیم می باشد دارو سپروهپتادین احتمال بهبود دارد.
6. گاهی برای درمان آکانتوز نیگریکانس به جراحی برای حذف تومور نیاز است.
7. امروزه درمان های زیبایی مختلفی برای عارضه آکانتوز نیگریکانس وجود دارد. برای روشن کردن پوست انواع کرم، پماد و ژل تجویزی ارائه می شود. با لیزر درمانی ضخامت پوست کاهش می یابد. برای رفع بوی بد و ناراحتی پوستی آنتی بیوتیک موضعی و صابون های آنتی باکتریال مفید است.
از همراهی شما تا پایان مطلب سپاسگزاریم. همچنین در صورت تمایل برای آشنایی با روش های رفع تیرگی زیر بغل و ماسک تیرگی پوست روی لینک ها کلیک و از این مقالات نیز بازدید نمایید.
