بررسی «دنیایاقتصاد» نشان میدهد؛ بهای خودروهای مورد ارزیابی وارداتی بهطور متوسط 11.7درصد، مدلهای مونتاژی 8.8درصد و محصولات داخلی 6.6درصد افزایش یافتهاند؛ جهشی که سرعت و دامنه آن نسبت به ماههای قبل قابلتوجهتر است و سیگنال کمسابقهای از آشفتگی بازار میفرستد. با وجود روند ملتهب بازار اما رفتار سیاستگذاران در هفتههای اخیر با انتقاد جدی مواجه شدهاست.
بررسی عملکرد نهادهای مسوول نشان میدهد؛ سیاستگذاران عملا از نقش «تنظیمگر» و «کنترلکننده» خود فاصله گرفته و بیشتر در موقعیت نظارهگر قرار دارند. نه مداخله موثری برای مهار موج افزایشی قیمتها انجامشده، نه چارچوبی برای ایجاد شفافیت و نه اقداماتی برای آرامسازی انتظارات تورمی و مدیریت سمت عرضه و تقاضا.
در نتیجه بازار در خلأ سیاستی، تحتتاثیر متغیرهایی بیرونی و هیجانی عملکرده و قیمتها با کوچکترین سیگنال اقتصادی یا سیاسی جابهجا میشوند. بررسی قیمتی انواع محصولات در بازار خودرو نشان میدهد؛ در بازه زمانی اول تا نوزدهم آذرماه، خودروهای وارداتی بیشترین رشد قیمت را تجربه کردند. در این بین، اولین محرک اصلی در هر سه بازار، رشد نرخ ارز در بازه زمانی مذکور است. هرچند روز گذشته نرخ دلار با کاهش محدود 30 تومانی به 124 هزار و 860 تومان رسید، بااینحال بهای دلار نسبت به هفته گذشته(پنجشنبه، سیزدهم آذرماه) با افزایش چهاردرصدی همراه شدهاست.
محرک بعدی تاثیرگذار بر هر سه بازار، تورم انتظاری بوده که در نتیجه پیشبینیها مبنیبر افزایش قیمتها و تورم در آینده نزدیک است که منجر به رشد تقاضا و افزایش قیمت شدهاست. البته استقبال از دور آخر عرضه واگذاری وارداتیها نیز نشانی است از بیاطمینانی مصرفکنندگان نسبت به ادامه روند فروش خودروهای خارجی تا پایان سال. مونتاژیها هم که موثر از دو محرک اصلی یعنی نرخ ارز و تورم انتظاری رشد قیمت را ثبت کردند، بهدنبال محدودیت فعالیت شرکتهای چینی در پی بازگشت تحریمهای سختگیرانه شورایامنیت و همچنین کاهش تولید در تعدادی از شرکتهای خصوصی شاهد ادامه این روند صعودی بودند.
در عینحال مصوبه دولت که بر اساس آن سهمیه بنزین برای خودروهای نوشماره زیر یکمیلیاردتومان حذف شد، تمایل مصرفکنندگان را به خرید این خودروها افزایش دادهاست. بازار خودروهای داخلی هم افزایش قیمت چشمگیری را تجربه کرده؛ بهگونهای که کف قیمت در این بازار به 700میلیونتومان رسیدهاست. برای نمونه، روز گذشته ساینا دندهای 730 و کوییک 715میلیون تومان در بازار آزاد قیمت خوردند. جدای از دو عامل ارز و تورم انتظاری، افت تولید خودروسازان بر این روند موثر بوده؛ خودروسازان در آبانماه 72هزار و 522 خودروی سواری تولید کردهاند که نسبت به مهرماه با کاهش 4.2درصدی مواجه شدهاست.
موضوعی که تاثیر خود را بر روند قیمتها در ماهجاری نشاندادهاست. در میان پنج خودروی وارداتی بررسیشده از ابتدا تا روز گذشته ماه جاری، هیوندای کونا باتجربه رشد یکمیلیارد تومانی معادل 23.2درصد، در صدر فهرست قرار دارد. نیسان سانی در رتبه دوم قرارگرفتهاست، بهای این خودرو در این مدت با رشد 380میلیونتومانی معادل 18.8درصدی همراه شدهاست. لاماری ایما درمیان مونتاژیها رکورددار افزایش قیمت بودهاست؛ بهای این خودرو با رشد 420میلیونتومانی معادل 16.2درصد مواجه شدهاست.ام ویام x33 نیز رشد 175میلیونی معادل 11.1درصد را نشان میدهد و بهاینترتیب در جایگاه دوم قرار میگیرد.
در بین خودروهای داخلی، تارا اتومات در صدر افزایش قیمت جای گرفتهاست. بهای این خودرو با افزایش 155میلیونتومان معادل 11.1درصد مواجه شدهاست. رانا پلاس هم در این بازه زمانی با افزایش قیمت 60میلیونی معادل 6.5درصدی مواجه شدهاست. کف قیمت در حالی در بین این خودروها به 700میلیونتومان رسیده که در این میان، بهای کوییک دندهای با افزایش 30میلیونتومانی معادل 4.3درصدی از 685 میلیون به 715میلیون تومان رسیدهاست.
