کرنش رسمی رئیس‌جمهور آمریکا در برابر غول اقتصادی آسیایی

به گزارش آسیا تایمز، این تغییر موضع عامدانه که چینی‌ها مدت‌هاست انتظارش را می‌کشیدند پس از دهه‌ها دشمن‌سازی و رقیب سیستمی خوانده‌شدن پکن در اسناد پنتاگون اتفاق افتاد؛ با زبانی که تقابل ایدئولوژیک را کنار گذاشته و بر تعادل اقتصادی تاکید می‌ورزد.

این دگرگونی رویکرد، ناشی از رویارویی واشنگتن با این واقعیت است که جنگ تعرفه‌ای و تجاری به همان اندازه که بازرگانان چینی را هدف قرار می‌دهد به کشاورزان، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان امریکایی نیز آسیب می‌زند. پکن نیز با خردورزی پیش از دگرگونی اوضاع داخلی هر یک از دوکشور این فرصت را غنیمت شمرده و فضای تعامل با واشنگتن را بازتر می‌کند.

گواه این تغییرات را می‌توان در دیدار روسای جمهوری دوکشور در بوسان کره جنوبی دید جایی که کنترل صادرات از یک سو و تعرفه‌ها از سوی دیگر به تعلیق درآمد. پکن واردات سویای آمریکایی و راه واشنگتن برای استفاده از عناصر خاکی کمیاب را تسهیل کرد و واشنگتن تعرفه‌های مربوط به فنتانیل را کاهش داد و معافیت صد‌ها خط تولید چینی را تا سال آینده میلادی تمدید کرد.

اسکات بسنت وزیر خزانه‌داری آمریکا، معمار این تلطیف رویکرد انتشار این سند را تا قطعی شدن این توافق‌ها به تاخیر انداخت و آن را به‌گونه‌ای تنظیم کرد که تاکید آن بر تجارت دوجانبه باشد تا رقابت نظامی؛ تا حدی که دیپلمات‌های چینی آن را مطلوب‌ترین بیانیه راهبردی آمریکا در 15 سال اخیر خواندند.

از آن‌جا که تایوان حساس‌ترین موضوع برای چین است در این سند با احتیاط به آن پرداخته شده و اولویت را «اجتناب از درگیری بر سر تایوان با حفظ برتری نظامی» قرارداده؛ این مساله به پکن این پیام را می‌دهدکه واشنگتن، قصد تحریک طرف چینی را ندارد و بر همکاری با متحدان و قوای اقتصادی تمرکز دارد.

این رویکرد جدید فضای تنفسی برای قدرت‌های میانه آسیا مثل سنگاپور و هنگ‌کنگ فراهم می‌کند و آنها را از انتخاب یکی از طرفین معاف می‌کند. این راهبرد برای این کشور‌ها متضمن دسترسی به بنادر و تاسیسات طرفین است به شرط روابط متقابل اقتصادی.

در همین حال نقش هنگ‌کنگ به عنوان گذرگاه تجاری و سنگاپور به عنوان انباری بی‌طرف حفظ می‌شود. سرمایه چینی از طریق پروژه کمربند و جاده بدون نگرانی از اقدامات متقابل آمریکایی به جنوب شرقی آسیا سرازیر می‌شود و کشور‌های حوزه آسه‌آن بیشترین نفع را از این امر خواهند برد.

با این‌حال پکن همچنان نسبت به اقدامات واشنگتن برای تقویت قوای نظامی و فشار به متحدانش من جمله کره جنوبی، ژاپن و استرالیا برای سرمایه‌گذاری نظامی بیشتر هشیار خواهد ماند. مساله تایوان نقطه ضعفی برای آمریکا محسوب می‌شود و از این جهت است که ترامپ درگیری اقتصادی را به راهکار نظامی ترجیح داده است.

باید درنظر داشت که این سند، نامه عاشقانه به طرف چینی نیست، اما نزدیک‌ترین نوشتار به چیزی است که چینی‌ها یک قرن است خواهان آنند. محتمل‌ترین اقدام آتی برای رهبران چین این است که با گسترش همکاری‌ها در زمینه‌های گوناگون من جمله انرژی پاک و هوش مصنوعی این پیغام را به واشنگتن مخابره کنند که چین شکوفا هیچ‌گونه تهدیدی برای ایالات متحده محسوب نمی‌شود.