شناسه : ۳۰۴۰۲۹ - چهارشنبه ۷ تیر ۱۳۹۶ ساعت ۰۹:۳۷
محسن اسماعیلی عنوان کرد:
شهید صدر؛ «فقیه مهندس»
گروه اندیشه: محسن اسماعیلی در نشست نقد و بررسی کتاب «امامان اهل بیت(ع)، مرزبانان حریم اسلام» گفت: به نظر من شهید صدر ذهن ریاضی داشت و من نام ایشان را فقیه مهندس می‌گذارم. در این عبارت منظورم از فقیه، دین‌شناس و از مهندس کسی است که توانایی شکستن پارادایم موجود و ایجاد یک چارچوب جدید را دارد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست «نقد و بررسی کتاب امامان اهل بیت(ع)، مرزبانان حریم اسلام» سه‌شنبه 17 فروردین با حضور حجت‌الاسلام مهدوی‌راد، رجبی دوانی و محسن اسماعیلی در مجموعه فرهنگی شهر کتاب خیابان بهشتی برگزار شد.
محسن اسماعیلی به عنوان آخرین سخنران جلسه گفت: نیز شرکت داشته است. اسماعیلی در ابتدا با تقدیر از برگزاری چنین جلساتی گفت: امروز جلسات گفتگوهای دینی بسیار زیادی برگزار می‌شود که خیلی از آنها جمعیت بسیار زیادی دارند ولی عمق ندارند به عبارتی این جلسات بیش از شعور، شور دارند. اما برگزاری جلساتی مثل جلسه فعلی پرعمق است و می‌تواند تولید اندیشه کند.
وی افزود: بنده از حیث طلبگی با آثار شهید صدر آشنا هستم و خوشبختانه توفیق داشتم کتابی که امروز درباره آن بحث شد را بخوانم؛ در نظر من بزرگی و عظمت ایشان به دلیل گستره و عمق دانش ایشان نیست چون خیلی‌های دیگر هستند که گستردگی دانش دارند و عمیق هستند. عظمت ایشان در ذهن من به این موضوع برمی‌گردد که به عقیده من مرحوم صدر یک ذهن ریاضی و مهندسی داشتند به همین دلیل هم من نام ایشان را فقیه مهندس می‌گذارم. در این عبارت منظورم از فقیه، دین‌شناس و از مهندس کسی است که توانایی این را دارد که وقتی وارد یک حوزه ای می‌شود پارادایم و چارچوب موجود را بشکند و یک چارچوب جدید بنا کند؛ مرحوم صدر در هر حوزه‌ای که وارد می شد نظام سازی می‌کرد و یک بنای رفیع با پایه‌های نظری مهم می‌ساخت.
اسماعیلی اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین کارهایی که آیت الله محمدباقر صدر انجام داد این بود که بین اصول و فروع تاریخی تفکیک قائل شد؛ به عقیده ایشان تاریخ اسلام را می‌توان هم جزئی نگاه کرد هم کلی؛ منتها یکسری اصول ثابت در رفتار همواره وجود داشته که باید به آن توجه داشت چون با در نظر داشتن آنها یکسری از تناقضات و تعارضات بدوی حل می‌شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: ما در درجه اول باید ببینیم ائمه می‌خواستند چه کار کنند؟ نخ تسبیح را دنبال کنیم و براین مبنا به بررسی زندگی آنها بپردازیم. به این ترتیب دو سود از این رویه می‌بریم؛ اول آنکه مانع از تذبذب می‌شویم، دوم هم اینکه از تحجر اجتناب می‌کنیم. به عقیده مرحوم صدر ائمه می‌خواستند دو کار را انجام دهند؛ اول مقابله با تحریف و کج روی و دوم کادرسازی و تربیت آدم هایی منطبق با اصول دین اسلام. به این ترتیب معلوم می‌شود که چرا هر امامی برای خود یک مسیر انتخاب کرده و تاکتیک و روش‌های هر امام با دیگر امامان فرق دارد.
اسماعیلی افزود: هدف همه امامان در طول تاریخ یکی بوده ولی روش‌های آنها با هم فرق داشته به عنوان مثال رفتار امام علی(ع) با خلیفه اول متفاوت از رفتار ایشان با خلیفه دوم بوده است. دلیلش هم این است که در هر دو دوره کج‌روی و انحرافات وجود داشته ولی در زمان خلیفه دوم به این کج‌روی‌ها رنگ دین زده می‌شده است. بنابراین نباید این موضوع که روش برخورد هر امام متفاوت بوده را ایراد بدانیم.
وی گفت: یک نکته مهمی هم که بنده جا دارد اینجا بگویم و جوانان بسیاری درباره آن از من سوال کردند، این است که در ذهن عامه مردم و جامعه‌ای که به صورت تخصصی به دین نگاه نمی‌کند، اینگونه است که امامان شیعه منفعل بودند و همیشه حقشان خورده شده است در حالیکه اصلا اینطور نیست و اتفاقا آنها بسیار هم فعال و اثر گذار بوده‌اند.
عضو حقوقدان شورای نگهبان در پایان گفت: یکی از اتفاقات خوب کتاب «امامان اهل بیت(ع)، مرزبانان حریم اسلام» تفکیک بین نظریه و عمل است. نکته مهمی که از این تفکیک باید درک کرد این است که اشکالات عملی را نباید با شبهه نظری ربط دهیم و همواره باید این موضوع را در نظر داشته باشیم. کلام آخر اینکه به گفته مرحوم صدر هدف ائمه اطهار ساختن یک جامعه آگاه است نه یک جامعه هیجان زده.
