هورمون جنسی استروژن یکی از هورمونهای جنسی بدن زنان است که از تخمدانها ترشح می شود. هورمون جنسی استروژن در بدن زنان کاربردهای گوناگونی دارد، اعمال هورمون جنسی استروژن عبارتند از:
• نقش هورمون جنسی استروژن در رشد و نمو
هورمون جنسی استروژن در رشد و نمو عمومی بدن و رشد و نمو دستگاه تناسلی نقش مهمی دارد. تکامل دستگاه تناسلی در دوران بلوغ توسط هورمون استروژن کنترل می شود. این هورمون در بزرگ شدن پستان ها، رویش مو در ناحیه زیر بغل و زیر شکم، بروز صفات ثانویه جنسی در زنان در هنگام بلوغ نقش دارد.
• نقش هورمون جنسی استروژن در قاعدگی
هورمون جنسی استروژن نقش کلیدی در ایجاد قاعدگی در زنان دارد. اگر هورمون استروژن وجود نداشته باشد، قاعدگی پیش نمی آید.
• اثرات متابولیکی هورمون استروژن در بدن
هورمون استروژن در بدن خانم ها باعث نگهداری کلسیم در استخوانها، کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL)، تحریک سنتز فاکتورهای انعقادی، ایجاد یک لایه چربی اضافه زیر پوست خانم ها و افزایش سنتز هموگلوبین می شود.
همچنین مطالعه کنید: همه چیز در مورد کلسترول خوب یا HDL
• اثر هورمون استروژن در رفتار و میل جنسی
هورمون استروژن در ایجاد شهوت و میل جنسی در زنان نقش مهمی دارد و پاسخ های دستگاه تناسلی (ترشحات واژن در مقاربت) در مقابل تحریک جنسی توسط هورمون استروژن کنترل می شود.
همانطور که می دانید در دوران یائسگی میزان هورمون جنسی استروژن کاهش می یابد. قرص های حاوی این هورمون در بازار به فراوانی یافت می شود اما آیا عوامل غذایی در افزایش سطح هورمون استروژن موثر است؟ آیا تا به حال کلمه فیتواستروژن را شنیده اید.
فیتواستروژن چیست؟
برخی از مواد غذایی ترکیبات گیاهی دارند که این ترکیبات به گیرنده های هورمون استروژن در بدن متصل شده و نقش هورمون استروژن را در بدن ایفا می نمایند به همین دلیل به این ترکیبات فیتواستروژن می گویند. فیتواستروژن ها انواع مختلفی دارند یکی از آنها ترکیبی به نام کومستان است.
کومستان فیتواستروژنی است که در مواد غذایی نظیر یونجه، شبدر، لوبیا چیتی و سویا وجود دارد و مانند هورمون استروژن در بدن عمل می کند. فلاون ترکیبی از خانواده فیتواستروژنها است که علاوه بر خاصیت شبه استروژنی خواص آنتی اکسیدانی نیز دارد، رادیکالهای آزاد را خنثی کرده و با انواع سرطانها مبارزه می نماید. حبوبات و سویا حاوی این ترکیب جادویی است.
لیگنان یکی دیگر از انواع فیتواستروژنها است که در بسیاری از میوه ها و سبزیجات، سبوس و لوبیاها وجود دارد.
عوامل غذایی حاوی فیتواستروژن کدامند؟
• مغزها و دانه های روغنی
در بین مغزها و دانه های روغنی تخم کتان و دانه کنجد میزان فیتواستروژن بالاتری دارند و خواص شبه استروژنی دارند.
و در این گروه گردو میزان فیتواستروژن کمتری نسبت به سایر مغزها و دانه های روغنی دارد. اگر سطح استروژن پایینی دارید و به دنبال افزایش این هورمون در بدن خود هستید در این گروه تخم کتان و کنجد را فراموش نکنید. تخم کتان را می توانید به ماست، سوپ و سالادهای خود اضافه کنید و از خواص مفید آن بهره مند شوید.
• سویا و فرآورده های آن
پس از تخم کتان، سویا و فرآورده های آن بیشترین مقدار ترکیبات فیتواستروژنی را دارند. اگر به دنبال مواد غذایی متنوع برای افزایش سطح هورمون استروژن خود هستید از سویا و فرآورده های آن استفاده کنید.
• سبوس و غلات
یکی دیگر از منابع فیتواستروژن ها سبوس است، سبوس گندم علاوه بر تامین فیبر مورد نیازتان عملکرد شبه استروژنی نیز دارد. می توانید از سبوس در سالاد و سوپ های خود استفاده کنید و سطح هورمون استروژنتان را بالا ببرید.
• حبوبات
پس از تخم کتان و فرآورده های سویا، انواعی از حبوبات نیز دارای ترکیبات شبه استروژنی هستند. پس برای افزایش هورمون استروژن انواع لوبیاها، نخود را در برنامه غذایی خود فراموش نکنید.
همواره این موضوع را فراموش نکنید که همانطور که پایین بودن سطح هورمون استروژن برای بدن مشکلاتی را به وجود می آورد افزایش سطح این هورمون نیز با مشکلاتی از قبیل اختلالات قاعدگی، ایجاد کیست و سرطان سینه همراه است.
