بعد از اثبات وجود قالب مثالی در دنیا همراه بدن جسمانی و چگونگی آن بعد از مردن انسان که در شماره گذشته مطرح گردید . حال این سؤال پیش می آید که رابطه قالب مثالی با جسم و جسد انسانها پس از مرگ، چگونه می باشد؟ یعنی بعد از اینکه این بدن، به قبر رفت و روح انسانی نیز تنها در قالب مثالی قرار گرفت آیا رابطه دنیائی روح انسان با جسد انسانها بکلی قطع می شود یا نه؟ روایات کثیری از پیشوایان اسلام وارده شده است حاکی از این که خداوند در شب اول قبر، همان نفس بیرون رفته از این بدن را به بدن بر می گرداند و این روح در این بدن یک سری سؤال و جوابهای مختصری با فرشتگان و ماموران دارند چنانکه از امام صادق علیه السلام چنین نقل شده است (1):
«در قبر، مؤمنان خالص و کافران خالص مورد سؤال قرار می گیرند، اما غیر از این دو گروه، به حال خود واگذار می شوند» .
و در برخی از روایات از امام موسی کاظم علیه السلام در مساله بالا چنین نقل شده است که فرمود (2):
«از مؤمنی که در قبر است سؤال می شود که پروردگار تو کیست؟ او در پاسخ می گوید: الله . سپس سؤال می شود: دین تو چیست؟ او در پاسخ می گوید: اسلام . و باز از او سؤال می شود که پیامبر تو کیست؟ در پاسخ می گوید: محمد علیه السلام و باز سؤال می شود: امام تو چه کسی است؟ در پاسخ این سؤال اسامی ائمه را که به آنان اعتقاد دارد، بیان می کند» .
سپس سؤال می شود که: «چگونه به آن علم پیدا کردی؟ در پاسخ می گوید:
«خداوند مرا به این طریق هدایت کرده، مرا بر این عقیده تثبیت فرمود ...» .
روشن است که این رابطه میان روح و جسد دنیائی فقط در شب اول قبر است و دوباره نفس از قالب بدن جسمی بیرون می رود و بدن نیز به تدریج در قبر می پوسد و به صورت ذرات خاک و مواد آن در می آید و از این بدن فقط یک چیز باقی می ماند که در روایات و احادیث معتبر موجود، از آن به «طینت » تعبیر می آورند .
مسلمانان بر اساس دلائل متقن عقلی و نقلی معتقدند که برپائی قیامت و رستاخیز جسمانی است، یعنی به معاد جسمانی معتقدند و بر این باورند که آن روز ارواح موجود در قالب مثالی همراه جسدها و بدنهای دنیائی برای حساب و بررسی اعمال گذشته در دنیا و حساب و کتاب در محضر الهی حضور می یابند چنانکه مرحوم ثقة الاسلام کلینی در اصول کافی از امام صادق علیه السلام چنین روایت می کند که از آن حضرت درباره میت و مرده سؤال کردند که آیا جسد او پوسیده و از بین می رود؟ فرمود: آری تا آنجا که گوشت و پوست و استخوانی باقی نمی ماند جز طینت او که خداوند جسد او را از آن آفریده است و او فاسد نشده و از بین نمی رود تا آنکه به هنگام بعث از قبر با جسد اولیه از آن پدیدار می گردد چنانکه در دنیا به هنگام خلقت چنین بوده است .
همچنین در روایتی از رسول خدا چنین نقل شده است (3):
«هنگامی که زمان وفات مسلمان فرا رسید، بعضی از اعضاء بدن او بر بعض دیگر سلام داده با هم خداحافظی می کنند! و به همدیگر چنین می گویند: سلام بر تو، تو از من و من نیز از تو مفارقت می کنم تا روز قیامت که باز همراه (روح) و حلول آن در بدن، روز رستاخیز همدیگر را ملاقات کنیم » . (کنزالعمال، حدیث 42184 - میزان الحکمة، ج 9، ص 227) .
از این روایت و روایات دیگر صریحا استفاده می شود که قالب مثالی در روز رستاخیز در همان قالب جسم بدنی دنیائی قرار می گیرد که همان طینت انسان بوده که بعد از رفتن از دنیا در قبر به عنوان ماده اولیه خلقت انسان باقی می ماند و در برخی از روایات از این طینت به عنوان «عجب الذنب » تعبیر آورده اند، عجب به معنای «دنباله چه;» است، یعنی اعضای فرزندان آدم بعد از مردن در قبر می پوسد مگر دنباله او، یعنی طینت او و خداوند روز رستاخیز، انسان را دوباره از روی این طینت زنده می کند .
پی نوشت:
1) عدة من اصحابنا عن سهل بن زیاد عن عبدالرحمن ابی نجران عن عبدالله بن سنان عن ابی عبدالله علیه السلام قال: انما یسال فی قبره من محض الایمان محضا و الکفر محضا و اما ما سوی ذلک فیلهی عنهم » .
2) عن ابراهیم بن ابی البلاد عن بعض اصحابه عن ابی الحسن موسی علیه السلام: قال: یقال للمؤمن فی قبره من ربک؟ قال: فیقول: الله . فیقال له ما دینک؟ فیقول: الاسلام . فیقال له: من نبیک؟ فیقول: محمد . فیقال: من امامک؟ فیقول: فلان ...» .
3) المسلم اذا حضرته الوفاة سلمت الاعضاء بعضها علی بعض تقول علیک السلام تفارقنی و افارقک الی یوم القیامة » .
