«بسیاری از دانشآموزان تیزهوش در کشور نمیمانند؛ باید چراییهای این مهاجرتها آسیبشناسی شود. فردی به بنده میگفت خیلی از دانشآموزان تیزهوش در سن دانشآموزی کشور را ترک میکنند.»
به گزارش ،جوان نوشت: این را معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفته است که نشان میدهد فرار مغزها نهتنها نتیجه معکوس طی سالهای اخیر نداشته بلکه خروج از کشور از سطح دانشجویی و میان جوانان به دانشآموزان هم رسیده است؛ روندی که ایران را به سمت کشوری کمهوش و عاری از نخبه هدایت میکند و با ادامه این روند تا چند سال آینده به طور کلی ژن باهوشی در ایران از بین خواهد رفت.
مهاجرت دانشآموزان تیزهوش به خارج از کشور که چندی پیش آغاز شده، نهتنها کاهش نیافته بلکه با توجه به بیآینده بودن میلیونها فارغالتحصیل دانشگاهها ابعاد تازهای نیز پیدا کرده است.
ترک کشور توسط دانشآموزان تیزهوش در دوران دانشآموزی معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در حالی به ترک کشور توسط دانشآموزان تیزهوش در دوران دانشآموزی اشاره کرده است که آمار سالهای گذشته نشان میدهد 62 درصد از دانشآموزان مدالآور المپیادی ایران به کشورهایی نظیر امریکا و کانادا مهاجرت کردهاند.
از مجموع 225 دانشآموز ایرانی که طی سالهای 1372 تا 1386 در 53 المپیاد جهانی شرکت کردند بیش از140 نفر معادل 2/62 درصد آنها هم اکنون در یکی دانشگاههای مطرح دنیا در امریکا و کانادا تحصیل میکنند.
هرچند که آمار دقیقتری در این زمینه ارائه نشده است اما به گفته معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، بسیاری از دانشآموزان تیزهوشی که غربال شده و به مدارس استعدادهای درخشان میروند کشور را ترک میکنند و اگر آماری در این رابطه بگیریم، وضعیت هیچ کشوری مانند ما نیست و از یک کلاس ممکن است 12 تا 13 نفر کشور را ترک کنند.
افت انگیزه و امید نسبت به آینده تحصیلات عالیه و یافتن شغلی متناسب با استعدادهای نخبگانی، رقابتهای نابرابر، مدرکگرایی صرف، ساختار معیوب آموزش عالی در کشور، تنزل برتری دانشگاههای کشور، بیتوجهی به طرحهای علمی و پژوهشی و موارد بسیار دیگری که خروج نخبگان را هم به دنبال داشته است، موجب شده که این آمار از زبان مسئولان بیان شود. آماری که بیشک با ورود جدی به آن خروجی قابلتوجهتری به دنبال خواهد داشت.
دلایل خروج تیزهوشان از کشور
سرنوشتی که موجب خروج دانشآموزان تیزهوش شده است، شباهت نزدیکی به خروج نخبگان برتر دانشگاهی نیز دارد و این در حالی است که مسئولان کشور اعم از رئیس بنیاد ملی نخبگان، وزیر بهداشت یا وزیر علوم مدعی روند معکوس مهاجرت نخبگان هستند.
القای حفظ نخبگان موجود در کنار تلاش برای بازگرداندن نخبگانی که از کشور رفتهاند از سوی مسئولان در حالی است که نهتنها نمیتوان چنین آماری را در این زمینه باور کرد بلکه خروجی بیشمار تیزهوشان دانشآموزی هم دلیل عمده دیگری بر رد این القائات خواهد بود.
انستیتو بینالمللی آموزش امریکا نهادی رسمی است که سالانه تعداد دانشجویان خارجی شاغل به تحصیل در این کشور را اعلام میکند؛ این انستیتو در آخرین بیانیهاش اعلام کرد در سال تحصیلی 2016 - 2015 تعداد دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در امریکا به 12 هزار و 256 دانشجو رسیده که پس از انقلاب اسلامی یک رکورد محسوب میشود. در سال تحصیلی 2011 - 2010 تعداد دانشجویان ایرانی امریکا 5هزار و 626 نفر بود که این عدد در سال گذشته بیش از دو برابر شد. این افزایش باعث شد تا رتبه جمهوری اسلامی ایران در ارسال دانشجو به امریکا در سال 2016 به رتبه یازدهم کشورهای جهان برسد.
با وجود انتشار آمارهای مختلف از مهاجرت نخبگان و دانشآموزان تیزهوش، تاکنون هیچ راهکار مؤثری در این مورد از سوی دستگاههای ذیربط ارائه نشده است.
روندی که در خلأ چارهاندیشی دقیق و برنامهریزی مدون بر پایه سیاستگذاریهای صحیح نهادهای مربوطه، کمهوشی مفرط را برای آینده ایران به دنبال خواهد داشت، چراکه به گفته کارشناسان اجتماعی مهاجرت نخبگان و تیزهوشان تنها مهاجرت مغزها نیست، مهمتر از مغز، ژن باهوشان است که همراه با باهوشان از کشور خارج میشود.