سوء هاضمه به صورت دل درد، نفخ، اسپاسم، ترش کردن معده، اسهال، یبوست و یا بد هضم شدن غذا در افراد ظاهر می شود. گیاهانی از جمله نعناع، گشنیز، بادرنجبویه، زیره، رازیانه، شوید، جعفری و.. از سبزی های خوراکی مشهوری هستند که سالیان دراز به عنوان گیاهان دارویی ضد درد، ضد نفخ، ضداسپاسم، اشتها آور، مقوی معده و محرک مورد استفاده قرار گرفته اند. در سال های اخیر از زمان انقلاب صنعتی در اروپا به بعد، این گیاهان به صورت فرآورده های دارویی به بازار عرضه شده اند. در ادامه مقاله به سه نمونه از این گیاهان که بیشتر از فرآورده های دارویی مصرف می شوند اشاره می گردد.
نعناع: به طور کلی نعناع و اسانس آن دارای خواص ضد درد، ضد نفخ، ضد اسپاسم، محرک معده اشتها آور، خوش بو کننده و ضد میکروب است.

گشنیز: قسمت مورد استفاده گشنیز، برگ و میوه های آن است. برگ گشنیز، بیشتر به حالت تازه، یکی از پرمصرف ترین سبزیجات است، میوه آن دارای اثر ضد درد، ضد نفخ، ضد اسپاسم، مقوی معده، اشتها آور و ضد میکروب است.
بادرنجبویه: این گیاه دارای اثرات خوب ضد درد، ضد نفخ و اسپاسم، آرام بخش و تا حدی خواب آور است. بادرنجبویه به علت دارا بودن اسانس، داری بوی مطبوعی است و یکی از پرمصرف ترین گیاهان دارویی می باشد.
با وجودی که می توان از هر کدام از گیاهان فوق به طور جدگانه استفاده کرد ولی اکثر کارخانجات ترجیح می دهند که برای اثرات سریع و قوی تر، از فرمولاسیون دو یا سه گیاه به هم استفاده کنند. یکی از داروهایی که از فرمولاسیون مخلوط سه گیاه فوق تهیه شده است. قطره کارمینت (CARMINT) می باشد که از عصاره برگ نعناع و بادرنجبویه و میوه های گشنیز فرموله شده است. این قطره به علت دارا بودن سه عصاره و اسانس گیاهان مربوط به خود، دارای اثر ایده آل ضد درد، ضد نفخ و ضد اسپاسم است. با توجه به خوراکی بودن گیاهان به کار برده شده، این قطره می تواند برای تمام افراد از نوزادان گرفته تا افراد مسن مورد استفاده قرار گیرد. فقط میزان مصرف در هر مورد متفاوت است و طبق راهنمای دارویی می باشد.
نکته بسیار با اهمیتی که مورد سوال بسیاری از افراد می باشد این است که آیا می توان به جای نعناع و یا داروهای موجود، از عرق نعناع یا عرقیات طبی دیگر برای رفع سوءهاضمه از جمله نفخ و درد استفاده کرد، باید اضافه نمود در صورتی که عرق نعناع در شرایط استریل تهیه شده باشد و دارای آلودگی میکروبی و قارچی نبوده و غلظت اسانس موجود در آن کافی باشد، مصرف آن بلامانع است.
منبع:نشریه دنیای تغذیه - ش100