دیباچه
با هر طپشی که در دل آگاه است |
یک نغمه لا اله الاّ اللّه است |
هر جا که بلند است ندای توحید |
گلبانگ محمّد رسول اللّه است |
توحید و نبوّت و امامت، هرسه |
در گفتن یک علی ولیّ اللّه است |
از آنجا که سیره عملی و فضایل اخلاقی معصومان علیهم السلام در راه دستیابی انسان به کمال و رسیدن به قرب الی اللّه، نقشی الگویی و کلیدی ایفا می کند و در این میان، شخصیت والای ابوالائمه مولی امیرالمؤمنین علیه السلام بعد از وجود نازنین پیامبر خدا علیه السلام بی مثال و مانند است، بر فعّالان عرصه اطلاعات در عصر کنونی واجب است که با تلاش در زمینه معرّفی این سیره سراسر نور و در دسترس قراردادن آن برای عموم عاشقان و علاقمندان، گامی در جهت رشد و تعالی جوامع اسلامی بردارند.
البته اقدامات و فعّالیت های کثیری در قالب تألیف کتاب، مقاله و تصویر و همچنین محصولات نرم افزاری صورت گرفته که درخور تحسین است.
در این مقاله، در ادامه معرّفی «نرم افزارهای موضوعی اهل بیت علیهم السلام » برآنیم تا نرم افزارهایی که در خصوص امام علی علیه السلام تولید شده است، به حضورتان تقدیم نماییم. در پایان از همکاری های بی دریغ مسئول محترم مرکز امداد کامپیوتر1، آقای سید حجّت حسینی، که در جمع آوری و تدوین این مجموعه نگارنده را یاری نمودند، کمال تشکّر و تقدیر را دارم.
نرم افزارهای موجود
1. الغدیر.
2. امیرالمؤمنین علیه السلام .
3. بُشری 2 .
4. دانشنامه جامع نهج البلاغه.
5. عترت 2 ـ حضرت امام علی علیه السلام .
6. دانشنامه علوی.
7. همای رحمت.
8. موسوعة الامام علی بن ابیطالب علیه السلام .
9. ارمغان نور (نور ولایت).
10. گنجینه معرفت (دکتر اسدی گرمارودی و علاّمه امینی).
11. گنجینه معرفت ـ پند (آیة اللّه مکارم شیرازی).
12. نرم افزار چند رسانه ای آثار علاّمه محمّدتقی جعفری (از دریا به دریا).
13. قدر 1.
14. قدر 2.
1) الغدیر
نرم افزار الغدیر که پیرامون کتاب شریف الغدیر «علاّمه امینی» می باشد، توسط مؤسّسه گنجینه معرفت2 تولید شده است. این مجموعه گرانقدر که در قالب یک CD و به دو زبان فارسی و عربی بوده و در محیط Win قابل اجرا است، از بخش های زیر تشکیل شده است:
مجموعه 11 جلدی عربی کتاب الغدیر.
متن کامل ترجمه آن در 22 جلد.
امکان رؤیت همزمان متن عربی با ترجمه و بالعکس.
امکان جستجو، فهرست موضوعی (شامل فهرست کامل از کتاب علی ضفاف الغدیر، سید منیر میلانی، بیش از 8 هزار موضوع) و فهرست متن.
امکان چاپ و ذخیره سازی.
امکان تعویض پیش زمینه ویندوز با تصاویر زیبای مذهبی.
صوت و تصویر (شامل 150 ساعت سخنرانی از آیات عظام، حجج اسلام و محقّقان گرانقدر: علاّمه امینی، وحید خراسانی، استاد سبحانی، فاطمی نیا، مرحوم شیخ احمد کافی، شهید مطهری، شهید هاشمی نژاد، شهید دستغیب، استاد ضیاء آبادی، دانشمند، خبّازبان و دکتر اسدی گرمارودی).
3 ساعت فیلم (شامل سخنرانی کامل مرحوم دکتر هادی امینی، فرزند علاّمه امینی پیرامون مقام علاّمه، در شهر تبریز، در سال 79. و مراسم لیالی قدر و ایّام غدیر 79 از آقایان: سید محمد موسوی، حاج محمود کریمی، حاج علی انسانی، مرتضی، محسن و محمد طاهری، حسان و حاج حسن خلج؛ به همراه تواشیح و تصاویر جالب مذهبی).
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 000/59 ریال در فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه3، و شارح4 عرضه شده است.
2) امیرالمؤمنین علیه السلام
این نرم افزار توسط شرکت طاووس رایانه5 تولید شده است که در قالب یک CD و در محیط Win قابل اجرا می باشد. این نرم افزار که دارای نسخه سه زبانه فارسی، عربی و انگلیسی می باشد، از قسمت های زیر تشکیل شده است:
مجموعه ای از 800 حدیث اخلاقی و اعتقادی، همراه با امکانات جستجوی موضوعی، لفظی و چاپ.
مجموعه ای از حکایات مربوط به زندگانی حضرت علی علیه السلام ، همراه با صوت و تصویر.
مجموعه ای از مدایح، سرودها، ادعیه و زیارات مربوط به آن حضرت، همراه با تصاویر ثابت و متحرّک.
مجموعه ای از سؤالات چهارگزینه ای در خصوص آن حضرت، همراه با توضیح و پاسخ های صحیح.
مجموعه ای از سه بازی آموزشی درباره مطالب مربوط به آن حضرت.
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 000/70 ریال در فروشگاه های امدادکامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
3) بُشری 2
برنامه بُشری 2 با هدف تبلیغ معارف شیعی و به طور مشخّص پیرامون کلمات امیرالمؤمنین علیه السلام در نهج البلاغه به صورت صوتی ـ تصویری تولید گردیده است.
این نرم افزار که توسط مرکز تحقیقاتی یاسین رایانه6 تولید شده است، در ابتدا با عنوان بُشری 1 تولید شده و پس از تکمیل، به بُشری 2 تغییر نام یافته است.
این برنامه شامل متن نهج البلاغه با اعراب، به همراه ترجمه استاد دکتر سیدجعفر شهیدی می باشد. همچنین هشت ساعت تواشیح، مدیحه سرایی و مرثیه خوانی درباره امیرالمؤمنین علیه السلام و حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام ، قرائت دعای کمیل، زیارت امین اللّه، حدیث کساء و مناجات حضرت علی علیه السلام در مسجد کوفه، به تعداد 32 قطعه در این برنامه گنجانده شده است. در کنار این مجموعه صوتی ـ تصویری که تصاویر ثابت و متحرّک و دو قطعه فیلم کوتاه یازده دقیقه ای را به نمایش می گذارد، فرهنگ الفاظ نهج البلاغه به همراه فهرست کلمات و قابلیت انواع پژوهش در آن نیز قرار دارد.
این نرم افزار بر روی یک CD و به زبان فارسی عرضه شده است و در محیط Win قابل اجرا می باشد.
پس از اجرای برنامه، عناوین زیر در صفحه اصلی دیده می شوند:
الف مدیحه: ذکر مدایح اهل بیت علیهم السلام در دوازده قطعه جداگانه به همراه عنوان هر قطعه و نام اجرا کننده آن؛ که عبارتند از:
1. وصف شیعه، آغاسی (فیلم)
2. سرحلقه ذکر، آغاسی
3. همای رحمت، رفعتی
4. ولای علی، سازگار
5. اولین معشوق خدا، منصور ارضی
6. روح نماز، انصاریان
7. ریحانه پیغمبر، حسان
8. قسیم الجنّة و النّار، تواشیح
9. محرم بارگاه قدس، عاصی
10. ندای غدیر، رفعتی
11. بِاَبی انتَ و اُمّی، رفعتی
12. عشق الست، رفعتی
ب) مرثیه: مراثی اهل بیت علیهم السلام مشتمل بر یازده مورد مرثیه خوانی و یک قطعه فیلم می باشد. عناوین و اجرا کننده آنها چنین است:
1. امام علی علیه السلام ، گلچینی از سریال امام علی علیه السلام
2. ناله یتیمان، عاصی
3. صفای خانه، علی انسانی
4. کبوتر شکسته پر، محمدرضا طاهری
5. محراب خونین، خورشیدی
6. شمع سوزان، منصور ارضی
7. غنچه کبود، محمد رضا طاهری
8. همزبان علی، منصور ارضی
9. مصداق کوثر، محمد رضا طاهری
10. فریادگر خموش، محمد رضا آغاسی
11. شهر پیغمبر، منصور ارضی
12. خداحافظی مولا، اصغر فتّاحی
ج) دعای کمیل: قرائت دعای کمیل توسط پنج تن از قاریان، در برنامه وجود دارد که با انتخاب نام هریک از آنها، صوت او پخش می گردد. این پنج نفر عبارتند از:
1. عباس صالحی
2. حسین انصاریان
3. منصور ارضی
4. رستگاری
5. ابوالحواتم
د) حدیث کساء: نام دو تن از قاریان این حدیث شریف ـ که صوتشان در برنامه موجود است ـ عبارت است از:
1. حسینی مشهدی
2. میرباقری
ه) مناجات علی علیه السلام در مسجد کوفه: این مناجات توسط آقای نورایی قرائت شده است.
و) زیارت امین اللّه: نام دو قاری این زیارت نیز به صورت دو گزینه آمده است:
1. ابوالحواتم
2. میرباقری
ز) نهج البلاغه: آخرین عنوان برنامه بشری 2، نهج البلاغه است که خود به چهار بخش تقسیم می شود و هر بخش نیز دارای مطالب گوناگونی است که به آنها اشاره می گردد:
1. متن نهج البلاغه: خطبه ها، نامه ها و کلمات قصار امیرالمؤمنین علیه السلام .
2. ترجمه: ترجمه آن به قلم استاد دکتر سید جعفر شهیدی.
3. پژوهش: کاربر با استفاده از این بخش ـ که حاوی فرهنگ الفاظ نهج البلاغه و فهرست کامل آن به همراه امکان پژوهش های مختلف در متن نهج البلاغه می باشد ـ می تواند مطلب مورد نیاز و دلخواه خود را در زمانی کوتاه بیابد.
4. پیوست: در این بخش، موضوعات مختلفی وجود دارد که به توضیح آنها می پردازیم:
الف) مباحث متعدّدی از جهات گوناگون، پیرامون وجود مقدّس امیرالمؤمنین علیه السلام از ولادت تا شهادت، تحت چهارده عنوان جداگانه که برخی از آنها عبارتند از:
ـ طلوع خورشید کعبه
ـ پیوند دو گوهر
ـ حماسه غدیر
ـ بیعت
ـ کرسی امامت
ـ غروب خورشید
ـ در مغرب سجده گاه
ب) نهج البلاغه: مطالبی مربوط به نهج البلاغه در یازده عنوان که بعضی از عناوین عبارتند از:
ـ مصادر و منابع نهج البلاغه
ـ مقدّمه شریف رضی
ـ مولّف نهج البلاغه
ـ شرحهای نهج البلاغه
ـ ترجمه های نهج البلاغه
ـ ویژگی های ادبی و بلاغی نهج البلاغه
ج) سید رضی: مطالب گوناگون پیرامون زندگینامه و شخصیت سید رضی ـ گردآورنده نهج البلاغه ـ در چهارده بخش با اشعاری در مدح و رثای امیرالمؤمنین علیه السلام .
د) درباره یاسین: این بخش از برنامه، عهده دار معرّفی «دفتر تحقیقاتی یاسین» و بعضی از محصولات آن می باشد.
نیازهای سخت افزاری جهت استفاده از نرم افزار:
الف) دستگاه سازگار با IBM با پردازنده اصلی از نوع 486-Dxq /100یا بالاتر.
ب) سیستم عامل Windows 3.1یا Windows 98 (این برنامه صرفاً تحت Windowsاجرا می گردد).
ج) کارت صوتی هماهنگ با Windows و تجهیزات مربوطه.
د) گردونه CD حدّاقل چهارساعته (Quad).
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 000/59 ریال در فروشگاه های امدادکامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
4) دانشنامه جامع نهج البلاغه
این نرم افزار توسط مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان7 و در قالب یک CD تولید شده است. این نرم افزار که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر می باشد:
1. کامل ترین مجموعه تحقیقاتی در زمینه نهج البلاغه، ویژه محقّقان، شامل بیش از صدها شرح و ترجمه به زبانهای زنده دنیا به صورت تطبیقی از اساتید معروف مانند: ابن ابی الحدید، علاّمه جعفری، میرزا حبیب اللّه خوئی و استاد جعفر شهیدی.
2. کامل ترین جستجو در متن شرح ها، ترجمه ها، نامه ها و خطبه ها به همراه ترجمه های انگلیسی، ایتالیایی و...
3. دسترسی به هزاران موضوع متنوّع با روش ساختار درختی لغتنامه فعّال در متن.
4. قابلیت نمایش مصادر، اعلام، آیات و امثال به صورت فعّال در متن.
5. نمایش نسخ خطّی و امکان مقابله نسخ معتبر نهج البلاغه با یکدیگر.
6. نهج البلاغه با قابلیت چاپ.
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 000/85 ریال در موسّسه خدماتی بصیر رایانه8 و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
نهج البلاغه گویا
این نرم افزار توسط بنیاد معارف اسلامی9 و در قالب یک CD تولید شده است. این نرم افزار که در محیط WIN قابل اجرا بوده، شامل موارد زیر می باشد:
متن کامل نهج البلاغه
قرائت کامل نهج البلاغه
5 ترجمه فارسی و 2 ترجمه انگلیسی
4 شرح به فارسی و عربی
آیات و روایات نبوی نهج البلاغه
کتابشناسی نهج البلاغه
زندگینامه سید رضی
توضیح اعلام و اشخاص
امکان جستجو
دعای کمیل و مناجات امیرالمؤمنین علیه السلام
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 55000 ریال در مرکز پخش10 و فروشگاه امداد کامپیوتر عرضه شده است.
5) عترت 2 ـ حضرت امام علی علیه السلام
این نرم افزار توسط موسّسه تحقیقاتی امام رضا علیه السلام 11 و در قالب دو CD تهیه شده است. این نرم افزار که به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر می باشد:
1. زندگینامه حضرت علی علیه السلام .
2. متن کامل نهج البلاغه به زبان های عربی، فارسی و انگلیسی.
3. امکان جستجوی الفاظ در نهج البلاغه به سه زیان عربی، فارسی و انگلیسی.
4. متن کامل دعای کمیل به همراه صدا.
5. تصاویری از آثار خوشنویسان معروف پیرامون سخنان حضرت علی علیه السلام .
6. داستان هایی از زندگی حضرت علی علیه السلام و بهره گیری از تصاویر متحرّک در بازگویی این داستان ها.
7. امکان استفاده آسان و سرعت بالا در دسترسی به اطلاعات مورد نظر.
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 000/70 ریال در شرکت سحر12 و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
6) دانشنامه علوی
این نرم افزار توسط «مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی ـ سازمان کامپیوتر نور»13 و در قالب یک CD تولید شده است. این نرم افزار که به زبان های فارسی، عربی، انگلیسی و فرانسوی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر می باشد:
1. نمایش متن نهج البلاغه براساس پنج نسخه با امکان تطبیق به همراه قرائت متن.
2. 24 ترجمه به زبان های فارسی، انگلیسی و فرانسوی.
3. 7 شرح و ترجمه منظوم.
4. 28 شرح و تعلیقه.
5. توضیح واژگان دشوار، نام های صریح و مضمر، ضرب المثل ها و مصادر نهج البلاغه به زبان های فارسی و عربی.
6. ارائه فهرست آیات، احادیث، اشعار، ادعیه، امثال، اعلام و مصادر.
7. کتابخانه ای شامل 110 عنوان کتاب در 281 جلد از 176 مؤلّف در زمینه نهج البلاغه.
8. فرهنگ نامه ها، مستدرکات، غررالحکم و زندگینامه سید رضی به همراه امکان جستجو و فهرست سازی.
9. کتابنامه ای تفصیلی از کتاب های برنامه با قابلیت بازیابی های گوناگون.
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 000/100 ریال در فروشگاه های امداد کامپیوتر، کامپیوتر شبکه14 و یاسین رایانه عرضه شده است.
7) همای رحمت
این نرم افزار توسط مؤسّسه تحقیقاتی امام رضا علیه السلام و در قالب یک CD ارائه شده است. این نرم افزار که به دو زبان فارسی و عربی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد ذیل می باشد:
1. آیات و تفسیر آیاتی که در شأن حضرت علی علیه السلام نازل شده است.
2. ادعیه مربوط به حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام .
3. متن کامل نهج البلاغه.
4. احادیث منسوب به حضرت علی علیه السلام .
5. اشعار سروده شده در وصف ایشان.
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 000/50 ریال در شرکت سحر و فروشگاه یاسین رایانه عرضه شده است.
8) موسوعة الامام علی بن ابیطالب
این نرم افزار توسط مؤسسه دار الحدیث15 و در قالب یک CD تولید شده است. این نرم افزار به دو زبان عربی و انگلیسی است، در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل موارد زیر می باشد:
1. شخصیت، مقام و فضایل امام علی بن ابیطالب (ع) در کتاب، سنت و تاریخ شامل 570 منبع اسلامی (شیعه و اهل سنت).
2. 12 جلد کتاب، شامل 4500 جلد کتاب و 6738 حدیث و ... از امام علی (ع).
قابل ذکر است که این نرم افزار به قیمت 75000 ریال در فروشگاه های یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
9) ارمغان نور (نور ولایت)
نرم افزار ارمغان نور در ابتدا به صورت نرم افزار «نور ولایت» و در قالب یک دیسکت بوده و شامل 2000 روایت از حضرت علی علیه السلام از کتاب غررالحکم می باشد.
این دیسکت به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی بوده و با اضافه شدن برنامه چرتکه و برنامه ای جهت فیش برداری از تحقیقات و مطالعات، به CD «ارمغان نور» تغییر نام یافته است.
این نرم افزار توسط «مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی ـ سازمان کامپیوتر نور» تولید شده و در محیط Win قابل اجرا می باشد.
این نرم افزار به قیمت 000/22 ریال در فروشگاه های امداد کامپیوتر و یاسین رایانه عرضه شده است.
* * *
شایان توجه است که غیر از نرم افزارهایی که معرفی گردید، محصولات نرم افزاری فراوانی در قالب های دیگر تولید شده است که مجموعه سخنرانی های مراجع عظام، علما و خطبا از آن دسته می باشند؛ نرم افزارهایی که در ادامه می آید، تعدادی از این مجموعه ها می باشد که با موضوع مولی الموحّدین امیرالمؤمنین علیه السلام تهیه و تولید شده است.
10) گنجینه معرفت (دکتر اسدی
این مجموعه توسّط مؤسّسه گنجینه معرفت و در قالب یک CD به زبان فارسی تولید شده است؛ در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل 85 ساعت سخنرانی (70 ساعت سخنرانی دکتر اسدی گرمارودی و 15 ساعت سخنرانی علاّمه امینی) پیرامون امیرالمؤمنین علیه السلام می باشد.
قابل ذکر است که این مجموعه به قیمت 000/40 ریال در مؤسّسه گنجینه معرفت و فروشگاه های امداد کامپیوتر، یاسین رایانه و شارح عرضه شده است.
11) گنجینه معرفت ـ پند (آیة اللّه
این مجموعه توسط مؤسّسه گنجینه معرفت و در قالب یک CD به زبان فارسی تولید شده است؛ در محیط Win قابل اجرا بوده و شامل 110 ساعت دروس نهج البلاغه، حاوی شرح خطبه همام، خطبه قاصعه و خطبه های 76 و 87 از آیة اللّه مکارم شیرازی می باشد.
شایان توجّه است که این مجموعه به قیمت 000/40 ریال در مؤسّسه گنجینه معرفت و فروشگاه های امداد کامپیوتر و شارح عرضه شده است.
12) نرم افزار چند رسانه ای آثار علاّمه
این مجموعه که توسط مؤسسه علامه جعفری15 تولید شده است، شامل 30 ساعت شرح نهج البلاغه، و تربیت و دین شناسی می باشد و به قیمت 000/50 ریال در شرکت نرم افزاری سپهر تهران،16 مؤسّسه پاس مشکاة17 و فروشگاه های امداد کامپیوتر و شارح عرضه شده است.
13) قدر 1
این مجموعه توسط موسّسه گنجینه معرفت تولید شده است و حاوی 250 ساعت سخنرانی پیرامون امیرالمؤمنین علیه السلام از شهید مطهری، مرحوم کافی، آیة اللّه وحید، آیة اللّه سبحانی و آیة اللّه مکارم می باشد و در محیط Win قابل اجرا می باشد.
این مجموعه به قیمت 000/40 ریال درمؤسّسه گنجینه معرفت و فروشگاه امداد کامپیوتر عرضه شده است.
14) قدر 2
این مجموعه نیز توسط مؤسّسه گنجینه معرفت تولید شده و حاوی 20 ساعت سخنرانی دکتر اسدی گرمارودی پیرامون اثبات ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام می باشد و در محیط Win قابل اجرا است.
این مجموعه به قیمت 000/40 ریال در مؤسّسه گنجینه معرفت و فروشگاه امداد کامپیوتر عرضه شده است.
یادآوری:
علاوه بر آنچه گذشت، محصولات نرم افزاری فراوانی نیز در قالب CDهای صوتی، Vcd و Mp3 در عرصه اشاعه فرهنگ علوی و معرّفی شخصیت والای حضرت علی علیه السلام ، در قالب محافل و مراسم مولودی و عزاداری تولید شده است؛ از جمله: مناجات علی علیه السلام ، نجوای علی علیه السلام ، ساقی کوثر، محراب خونین، غدیریه(1)، گنجینه معرفت، به عشق امام، تعزیه (1)، امیرالمؤمنین علیه السلام (مجموعه سخنرانی های السید کمال الحیدری به زبان عربی در خصوص حضرت علی علیه السلام )، فیلم سینمایی امام علی علیه السلام ، مولودی، نوا و... که می توان از فروشگاه های عرصه محصولات نرم افزاری فراهم کرد.