گرمای زیاد چه اثراتی روی کودک دارد؟
بدیهی است که اگر کودک در معرض گرما قرار گیرد دمای بدنش افزایش می یابد و حالت یک کودک تب دار را نشان می دهد، گونه ها سرخ می شود، دچار تعرق بیشتر شده و علائم دیگری مثل بی حالی و یا در مواردی تهوع و استفراغ خواهد داشت. چنین کودکی به تدریج دچار کمی آبی بدن (دهیدراتاسیون ) می شود که خود را به صورت چشمان گودافتاده، کاهش اشک ، خشکی مخاط دهان و کاهش طراوت پوستی نشان می دهد. اگر گرمازدگی به علت در معرض نور خورشید قرار گرفتن ایجاد شده باشد، علایم پوستی بارزتری را شاهد خواهیم بود.
آفتاب سوختگی چگونه ایجاد می شود؟
آفتاب سوختگی اساساً با اشعه ماوراء بنفش Bایجاد می شود که طول موج 320-290 نانومتر دارد. حساسیت کودکان به اشعه ماوراء بنفش (UV)بر اساس نوع پوست آنها (تیره یا روشن بودن ) متفاوت است. کودکان دارای پوست های روشن و سفید بیشتر دچار آفتاب سوختگی می شوند. و کمتر پوستشان برنزه می شود در حالی که کسانی که پوست های تیره تر دارند با تابش اشعه خورشید بیشتر برنزه می شوند تا دچار آفتاب سوختگی شوند. اثرات ایجاد شده UVB بعد از 12-6ساعت بعد از اولین مواجهه ایجاد شده و در مدت 24 ساعت به حداکثر می رسد . اثرات شامل قرمزی ، درد، تورم و حتی تاول می باشد.
چگونه آفتاب سوختگی شدید را درمان کنیم؟
آفتاب سوختگی حاد شدید را باید با کمپرس های آب سرد کنترل نمود. همچنین با تجویز پزشک و استفاده از داروهای کورتیکواستروئید موضعی، التهاب و درد تا حدی کاهش می یابد و داروهای خوراکی مثل ایبوپروفن می توانند قرمزی و درد را کاهش دهند. ترکیبات حاوی بی حس کننده های موضعی نسبتاً بی تأثیر بوده و به علت احتمال ایجاد درماتیت تماسی ، استفاده از آنها خطرناک خواهد بود.
مواجهه طولانی مدت با اشعه آفتاب چه اثرات مخربی می تواند داشته باشد؟
در صورت آسیب پوست توسط نور خورشید که به علت مواجهه طولانی مدت و غیر ضروری با اشعه آفتاب ایجاد می شود، علاوه بر ایجاد پیری زودرس در پوست و چین و چروک در آینده، کودک در معرض خطر ضایعات بدخیم پوستی قرار می گیرد. سرطان های پوستی بدخیم مثل SCC ،BCC ملانوما تماماً با شیوع بیشتر در پوست آسیب دیده با نور خورشید رخ می دهند، به خصوص آفتای سوختگی های تاولی در کودکان و نوجوانان به طور قابل ملاحظه ای خطر ایجاد ملانوم بدخیم را افزایش می دهند.
چگونه می توان در بچه ها از آفتاب سوختگی پیشگیری کرد؟
بهترین روش جلوگیری از ایجاد آسیب های ذکر شده اجتناب از مواجهه با نور مستقیم و شدید خورشید خصوصاً در حد فاصل ساعات 11 صبح تا 3 بعد ازظهر می باشد. همچنین استفاده از محافظت کننده های فیزیکی پوستی مثل سایه بان و کلاه برای پیشگیری از آفتاب سوختگی به خصوص در کودکان توصیه می شود. در ارتباط با کودکانی که پوست روشن و سفید دارند با تجویز پزشک استفاده از ضد آفتاب هایی با فاکتور محافظتی در برابر نور خورشید (SPF)حدود 15 می تواند مناسب باشد.
چگونه متوجه کم آبی بدن کودک گرما زده بشویم؟
کودکی که در اثر گرما زدگی دچار کم آبی بدن شده است. در ابتدا دچار بی قراری و تحریک پذیری می شود. این کودک تشنه است و اگر آب یا نوشیدنی دیگری در دسترسش قرار گیرد با ولع می نوشد . چشم هایش گودافتاده است و پوست بدنش طراوت لازم را ندارد. در این شرایط است که باید هر چه سریعتر مایعات خنک در اختیار کودک قرار گیرد و جهت درمان به پزشک مراجعه نماید.
آیا گرمازدگی می تواند شرایطی که تهدید کننده جان کودک است ایجاد کند؟
طبیعتاً ادامه کم آبی بدن کودک می تواند نتایج جبران ناپذیری را ایجاد نماید. اگر به کودکی که دچار کم آبی شده رسیدگی مناسب نشود، فرورفتگی چشم ها افزایش می یابد، کودک دچار خواب آلودگی غیرعادی یا کاهش سطح هوشیاری می شود، توانایی نوشیدن مایعات کاهش یافته و یا دیگر نمی تواند مایعات را بنوشد. در این حالت است که باید فوراً نسبت به رساندن کودک در بیمارستان جهت دریافت مایعات وریدی و مانیتورینگ مداوم اقدام شود.
چگونه می توانیم از ایجاد گرمازدگی پیشگیری کنیم؟
دمای مطلوب برای محیط زندگی کودکان بین 24-20 درجه سانتی گراد است بنابراین باید از قرار دادن کودکان در محیط های بسیار گرم پرهیز کرد. همچنین مانع قرار گرفتن مداوم آنها در برابر اشعه شدید و مستقیم آفتاب در فصول گرما و زمان های تابش مستقیم آفتاب شد. بنابراین در چنین شرایطی حضور کودک در سایه مناسب تر خواهد بود و استفاده از چتر ، سایه بان و کلاه می تواند مناسب باشد. همچنین می بایست مایعات خنک کافی برای نوشیدن در اختیار کودک قرار گیرد، پیش از آنکه آنقدر دچار مشکل شود تا دیگر نتواند بنوشد!
منبع:نشریه کودک، شماره 62.
/ج
