تغییر کارکرد اعضای بدن در دوران سالمندی
وقتی ظاهر خودتان را در آینه با چین‌وچروک‌هایی روی پوستتان می‌بینید یا موهای سپیدی که جای موهای سیاهتان را گرفته، توی آینه می‌بینید، چه حسی پیدا می‌کنید؟ اینها تغییراتی است که موجب می‌شود کمی به سن خودتان بیشتر توجه کنید. شاید به این اکتفا کنید که زیر لب بگویید بله، من در حال پیر شدنم. اما خواندن این نوشته به شما کمک می‌کند بیش از اینها با برخی از تغییرات مرتبط با سن و سالتان و آنچه که می‌تواند در هر سنی موجب ارتقای سطح سلامت‌تان شود، آشنا شوید.
انتظار شما از چشم و گوش‌تان چیست؟
با افزایش سن، چشم‌ها توانایی تولید کافی اشک را از دست می‌دهند، شبکیه ضعیف و عدسی چشم به تدریج کدر می‌شود. تمرکز روی اشیا سخت می‌شود. حتی افراد سالمند نسبت به برخی نورها و روشنایی با درجات متفاوت حساس می‌شوند. شنوایی کمی ضعیف‌تر شده و فرکانس‌های بلند به سختی شنیده می‌شوند.
معاینه منظم بینایی و شنوایی و پیگیری‌های بعدی، استفاده از عینک توصیه‌شده پزشک، استفاده از لنزها، وسایل کمک شنوایی و سایر وسایل اصلاحی به رفع این مشکلات کمک می‌کند. برای پیشگیری از آسیب‌های بیشتر، استفاده از عینک آفتابی بیرون از خانه و پوشش‌هایی روی گوش وقتی در محیط پرسروصدا هستید، به حفظ شنوایی شما کمک می‌کند.
انتظار شما از قلبتان چیست؟
چه اتفاقی در حال وقوع است؟ طی زمان، عضله قلب، کارایی خود را از دست می‌دهد و باید برای پمپ‌کردن همان میزان خون به سراسر بدن بیشتر کار کند. به علاوه اینکه، عروق خونی خاصیت ارتجاعی قبلی خود را از دست داده و به دلیل تجمع چربی‌ها کمی سخت می‌شوند. این تغییرات شریان‌ها را سفت کرده و سبب می‌شود قلب بیشتر و محکم‌تر برای پمپ کردن خون به بدن کار کند. اینها می‌تواند به افزایش فشارخون و سایر مشکلات قلبی‌ـ عروقی منجر شود.
برای بهبود وضعیت قلب، حتما باید ورزش را در برنامه‌هایتان بگنجانید. پیاده‌روی کنید، قدم بزنید، شنا کنید. رژیم غذایی سالم از جمله میوه و سبزی فراوان و غلات و حبوبات را انتخاب کنید. اگر سیگار می‌کشید، از پزشکتان برای ترک سیگار کمک بگیرید. خطر بیماری قلبی با انجام این کارها فورا کاهش پیدا می‌کند.
انتظار شما از سیستم گوارش‌تان چیست؟
یبوست یکی از مشکلات شایع دوران سالمندی است. عوامل زیادی در بروز یبوست موثر است؛ از جمله رژیم کم‌فیبر، نوشیدن آب ناکافی و کم‌تحرکی. داروهای مختلفی هم می‌تواند موجب یبوست شود؛ از جمله ادرارآورها و مکمل‌های آهن. برخی بیماری‌ها از جمله دیابت و نشانگان روده تحریک‌پذیر ممکن است خطر یبوست را افزایش دهد.
برای پیشگیری از یبوست، نوشیدن آب و سایر مایعات و رژیم غذایی سالم، شامل میوه و سبزی و غلات و حبوبات، لازم است. ورزش حتما باید جزو برنامه‌های معمول شما باشد. اگر احساس دفع داشتید حتما به نیاز خود پاسخ دهید. اگر دارویی مصرف می‌کنید که ممکن است به یبوست منجر شود، حتما از پزشک خود راهنمایی بگیرید.
انتظار شما از استخوان‌ها، عضلات و مفاصل‌تان چیست؟
چه اتفاقی برای این بخش از بدنتان می‌افتد؟ با افزایش سن، استخوان‌ها کم‌حجم و کوچک‌تر می‌شوند و این موجب ضعیف‌شدن آنها شده و آنها را مستعد شکستگی می‌کند. قد شما کوتاه‌تر می‌شود. عضلات معمولا قدرت و توانایی و خاصیت انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند و در نتیجه، تعادل و هماهنگی شما کمی کمتر می‌شود.
مصرف مقدار زیادی کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی برای سلامت استخوان‌ها بسیار مهم است. با ورزش‌های تحمل وزن، مثل پیاده‌روی، توده استخوان‌هایتان را افزایش دهید. توجه کنید که تمرینات تقویتی باید حداقل 2 بار در هفته انجام شود. با فشار روی استخوان‌ها، توده استخوانی افزایش یافته و خطر پوکی استخوان کاهش پیدا می‌کند. ساخت عضلات همچنین مفاصل را از آسیب محافظت کرده و به حفظ تعادل و انعطاف‌پذیری شما کمک می‌کند.
انتظار شما از حافظه‌تان چیست؟
با افزایش سن، حافظه، کارایی خود را از دست می‌دهد. همچنان که تعداد سلول‌های عصبی (نورون‌ها) در مغز کاهش پیدا می‌کند، فرآیند یادگیری و به خاطر آوردن کلمات و نام‌ها هم سخت می‌شود.
برای حفظ سلامت حافظه، حتما فعالیت جسمانی را جزو برنامه‌های روزمره‌تان بگنجانید و رژیم‌غذایی مناسب را انتخاب کنید. رژیم غذایی سالم موجب سلامت روانی و اجتماعی می‌شود. اگر در مورد کاهش حافظه‌تان نگران هستید حتما با پزشک خود مشورت کنید.
انتظار شما از دندان‌هایتان چیست؟
با شروع سالمندی، دهان به تدریج خشک می‌شود و لثه‌ها کمی به عقب می‌روند. کم شدن ترشح بزاق که برای شست‌وشوی دهان و از بین بردن باکتری‌ها لازم است، سبب مستعد شدن دندان‌ها و دهان به عفونت می‌شود. دندان‌ها همچنین ممکن است کمی به تیرگی مایل شده و شکننده‌تر شوند. روزی 2 بار دندان‌هایتان را مسواک کنید. از نخ‌دندان حتما استفاده کنید و به‌طور منظم، برای چکاپ دندان‌هایتان به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
انتظار شما از مثانه‌تان چیست؟
از دست دادن کنترل مثانه (بی‌اختیاری ادراری) شایع‌ترین مشکل دوران سالمندی است. مشکلات بهداشتی مثل چاقی، یبوست مزمن و سرفه مزمن در بروز بی‌اختیاری ادراری موثر است. یائسگی در زنان و بزرگی پروستات در مردان در بروز بی‌اختیاری ادراری موثر است.
بیشتر بروید دستشویی. اگر دچار اضافه وزن هستید، وزنتان را کاهش دهید. اگر سیگار می‌کشید سعی کنید سیگارتان را ترک کنید. ورزش‌های تقویت‌کننده عضلات کف لگن را فراموش نکنید. روزی 3 بار و هر دفعه به مدت 10 بار این ورزش‌ها را تکرار کنید. اگر این کار کمک‌کننده نبود، حتما در مورد راهکارهای درمانی از پزشک خود کمک بگیرید.
انتظار شما از پوستتان چیست؟
با افزایش سن، پوست بدن نازک‌تر شده و خاصیت ارتجاعی خود را کمی از دست می‌دهد. حتی متوجه می‌شوید که به راحتی کبود می‌شود. تولید کم چربی طبیعی ممکن است سبب خشکی پوست و چروکیدگی بیشتر شود. لکه‌های پیری روی پوست نمایان شده و پوست کمی تیره می‌شود.
همیشه خودتان را با آب گرم (نه داغ) بشویید و از صابون ملایم و مرطوب‌کننده استفاده کنید. وقتی بیرون از خانه هستید، از ضدآفتاب استفاده کنید و لباس‌های کاملا محافظ و ایمن بپوشید. اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید؛ چرا که سیگار کشیدن به پوستتان آسیب رسانده و سبب چروکیدگی آن می‌شود.
انتظار شما از وزنتان چیست؟
حفظ وزن ایده‌آل یا کاهش وزن در صورت اضافه وزن با افزایش سن، کاری سخت است. توده عضلانی با افزایش سن کاهش پیدا می‌کند و میزان چربی‌های بدن بیشتر می‌شود. از آنجایی که بافت چربی نسبت به عضلات کالری کمتری می‌سوزاند، باید میزان کالری دریافتی روزانه خود را کاهش داده و فعالیت جسمانی‌تان را بیشتر کنید.
برای پیشگیری از وزن‌گیری ناخواسته حتما پیاده‌روی کرده و رژیم غذایی سالمی را انتخاب کنید. به اندازه غذایی که می‌خورید توجه کنید و فقط همان میزان غذایی را مصرف کنید که به آن نیاز دارید.
منبع:www.salamat.com
/ج
