کاربردهای اکسیژن‌درمانی

هیپوکسی یا کاهش اکسیژن در بسیاری از بیماران به عدم بهبود زخم منجر می‌شود. کاهش اکسیژن‌رسانی بافتی باعث اختلال در بسیاری از پروسه‌های ترمیمی می‌شود. زخم‌هایی که ترمیم نمی‌شوند معمولا دچار عارضه شده و عفونی می‌شوند. از طرفی هیپوکسی یا کاهش اکسیژن، باعث اختلال عملکرد سلول‌های دفاعی خون شده و از توانایی کشتن میکروب‌ها در آنها کاسته می‌شود و به این ترتیب مشکل بیمار دو چندان می‌شود. از آنجایی که کاهش اکسیژن بافتی نقش حیاتی در بازسازی زخم‌ها دارد، روش درمانی اکسیژن هایپر بار (HBOT) جهت بهبود و ترمیم زخم‌های مزمن طراحی و اجرا شده است. زخم‌هایی که روند بهبودی ندارند مکررا دچار عفونت می‌شوند. HBOT مستقیما دارای اثرات باکتری‌کشی است، به علاوه با تقویت مکانیسم دفاعی بدن در مقابله با عفونت همکاری می‌کند. افزایش اکسیژن بافتی با ایجاد اثرات ضدالتهابی خصوصا در بافت‌های ایسکمیک شده کم‌خون خون‌رسانی مجدد بافت را تسریع می‌کند. موارد کاربرد اکسیژن درمانی بسیار متعدد است و هر دو مشکلات تنفسی و غیرتنفسی با این روش قابل بهبود است. این روش حتی در دندانپزشکی برای بهبود تنفس بیمار حین تزریق آرام‌بخش مفید است. درمان با اکسیژن پرفشار (HBOT) یک درمان طبی است که بیمار به طور کامل درون محفظه بسته قرار گرفته و با تنفس اکسیژن 100 درصد به تدریج فشار داخل محفظه به بیش از یک اتمسفر افزایش می‌یابد. براساس این تعریف، تنفس اکسیژن 100 درصد در فشار یک اتمسفر یا قرار گرفتن قسمتی از بدن در محفظه فشار، درمان با اکسیژن پرفشار تلقی نمی‌شود، بنابراین کلیه بیماری‌های وابسته به درمان با اکسیژن پرفشار در صورت مهیا شدن این شرایط درمان‌پذیر خواهند بود. بیماری‌هایی که می‌توانند با این روش بهبودی داشته باشند شامل موارد زیر هستند:
• دیابت: HBOT در عوارض جانبی درازمدت دیابت از جمله عوارض قلبی، کلیوی، چشمی، آسیب عصبی و عروقی باعث بهبود اختلال در بهبود زخم می‌شود. عدم بهبود زخم خصوصا در پاها می‌تواند باعث گانگرن یا سیاه شدن بافت و خطر قطع پاها شود. کاهش اکسیژن بافت می‌تواند باعث کاهش درک حس درد، گرما و سرما و اختلال در درک آسیب‌های وارد به پا و وخیم شدن زخم‌ها ‌شود. بنابراین اکسیژن‌درمانی باعث بهبود نوروپاتی دیابتی شده و اکسیژن لازم برای بهبود محل زخم را فراهم می‌کند. به علاوه HBOT باعث تشکیل عروق جدید برای بسته شدن زخم می‌شود.
• درمان مسمومیت باسیانید: مسمومیت با مونوکسیدکربن، در افرادی که مکررا با آتش در تماس هستند، یا سیگاری‌ها، کارگران کشتی و صنعتی، خصوصا در ترکیب با سیانید می‌تواند کشنده باشد.
• آرتریت روماتویید: نوعی بیماری التهابی با درگیری مفاصل است و حتی استخوان را درگیر می‌کند. علت اصلی آن ناشناخته است. هیپوکسی (کاهش اکسیژن) در بیماران دچار آرتریت در غشای غضروفی ایجاد می‌شود. HBOT با مهار التهاب می‌تواند در ترمیم غضروف‌ها موثر باشد.