جمهوری اسلامی، 17/1/81
در اندیشه سیاسی حضرت امام قدس سره، آزادی، تنها در پرتو اصل «توحید» محقق می شود; چرا که «... انسان تنها در برابر ذات اقدس حق باید تسلیم باشد و از هیچ انسانی نباید اطاعت کند ... بر این اساس هیچ انسانی هم حق ندارد انسان های دیگر را به تسلیم در برابر خود مجبور کند ...» . همچنین در نظام فکری ایشان، انسان موجودی آزاد است که آزادی، قرین خلقت و آفرینش اوست و او می تواند هر آنچه می خواهد، به طور تکوینی انجام دهد .
ولایت نیز یکی از مهم ترین مسائلی است که در کانون تاملات سیاسی امام راحل قرار گرفته است . ولایت، معانی متعددی دارد که ولایت تکوینی، ولایت در تشریع و قانون گذاری، قیومیت و محبت از آن جمله به شمار می رود .
در دیدگاه ایشان، بعد سیاسی مفهوم ولایت، برجستگی خاصی دارد; آن هم از نوع «ولایت مطلقه » که از دو عنصر اساسی تشکیل شده است:
1 . تساوی اختیارات حکومتی ولی فقیه، به اعتبار حاکم اسلامی بودن، با حدود اختیارات رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و ائمه معصومین علیهم السلام;
2 . اختیارات ولی فقیه، علاوه بر احکام فرعی، در احکام حکومتی نیز نافذ است; یعنی ولی فقیه می تواند بدون استفاده از ادله فقاهتی و اجتهادی و تنها به مقتضای رعایت مصالح مسلمین دست به صدور احکام بزند .
در مورد رابطه بین مفهوم «ولایت » و «آزادی » ، باید گفت: به عقیده امام راحل قدس سره، ادله ولایت بر ادله آزادی سیطره دارد و دامنه مفهوم آن را مضیق می کند; بدین معنا که آزادی افراد، تا جایی که پا از حریم شریعت الهی و قانون اساسی و مصالح عمومی مسلمین فراتر ننهد، محترم است و از آن جا که مقام شامخ ولایت، به عنوان حاکم اسلامی، مجری قوانین الهی و قانون اساسی و پاسدار مصالح جمعی مردم است، می تواند از آزادی فرصت طلبانی که این اصول را زیر پا گذاشته و مصالح شخصی را بر مصالح عمومی مقدم می شمارند، جلوگیری کند و راه تعالی و تکامل جامعه اسلامی را هموارتر سازد .
