بسیاری از فعالیت های انسان در زندگی روزمره نه تنها به اطلاعاتی درباره شرایط و پیش بینی های وضع هوا نیاز دارند بلکه این عادات رفتاری می تواند بر اساس وضعیت های نامناسب جوی دستخوش تغییر شوند.
پیش بینی های هواشناسی می توانند کاربردهای مختلفی در عرصه های محیط زیست، کشاورزی و جنگل داری داشته باشند اما شاید بتوان گفت بی هیچ تردیدی یکی از مهمترین بخش هایی که می تواند تحت تأثیر شرایط آب و هوایی قرار گیرد، سلامت انسان است. در حقیقت یک سری از تبادلات و واکنش ها میان انسان و هوا وجود دارد که می توانند در انسان منجر به بروز ناهنجاری های رفتاری و بیماری و یا برعکس ایجاد یک حس سلامتی کامل شوند.
نختسین بار «بارون مونتسکیو» نویسنده فرانسوی علوم اجتماعی و اقتصادی در کتابی با عنوان «روح قوانین» که در سال 1748 منتشر کرد، تئوری ای را درخصوص تأثیرات تغییرات آب و هوایی بر سیستم عصبی انسان مطرح کرد که بر پایه نتایج 20 سال تحقیقات استوار شده بود و به بررسی ارتباط رفتارهای انسان از یک طرف و رفتارهای جوی و آب و هوایی از طرف دیگر می پرداخت. به اعتقاد این نویسنده رفتار ساکنان بعضی از کشورهای حاشیه دریای مدیترانه با هنرهای تجسمی و رفتارهای احساسی سازگار شده است. این در حالی است که انگلیسی ها و تمام مردم ساکن سرزمین های شمالی اغلب نسبت به احساسات پرشور بی تفاوت هستند.
بعدها بسیاری از قضات و قانونگذاران به تئوری تأثیرات آب و هوا بر سیستم عصبی انسان که مونتسکو در کتاب خود به آن پرداخته ایمان آوردند و بسیاری از جرائم رایج در کشورهای سردسیر را بر اساس این تئوری توضیح دادند.
برای مثال، در قانون اتریش، "فوهن"، باد گرمی که از رشته کوه های آلپ جریان می یابد و دمای هوا را در کمتر از چند ساعت 10 درجه افزایش می دهد می تواند سیستم عصبی را همانند یک شوک الکتریکی مثبت نرم و ملایم کند.
همچنین بادهایی وجود دارند که موجب افزایش استرس و حوادث سنگین روحی و حتی ارتکاب به قتل می شوند. از سویی دیگر، "اف بی آی" با استفاده از این تئوری، شرایط آب و هوایی را در 11 موقعیتی که می توانند منجر به بروز جنایت شوند فهرست بندی کرد بر اساس این فهرست بادهای قوی و خشک که در نواحی اسپانیا، ایتالیا، اتریش، سوئیس، فرانسه و کوه های روشوز می وزند ذرات باردار مثبت را در هوا می پراکنند و مسئول حالتهای روحی زودرنجی، غم و افسردگی در انسانهای حساستر می شوند.
برخی از دانشمندان مثل "و. جی. ماندر" (W.J.Maunder) بر ارتباط میان موقعیت های گرم و مرطوب و شورش ها و انواع نژادپرستی در آمریکا تأکید کرده است. این در حالی است که بر اساس این تحقیقات، باران روح را آرام می کند.
این مفاهیم را در گذشته آناتول فرانس (Anatol France) نویسنده و روزنامه نگار فرانسوی و برنده جایزه نوبل ادبی در سال 1921 بیان کرده بود، در آنجا که با تمسخر گفته است: "برجسته ترین مردم در جایی هستند که هرگز زمستان را نمی بینند. این مردم شاید برای عقیده بمیرند، اما بدون تردید هرگز سرما نمی خورند!"
این رفتارهای عجیب انسان تنها بعضی از آسیب هایی است که امروزه از ارتباط میان این مخلوق دو پا و شرایط آب و هوایی می شناسیم. در حقیقت نه تنها سیستم عصبی بلکه سیستم گردش خون، دستگاه تنفسی، سیستم گفتاری و آسیبهای جسمی نیز از این تأثیرات بی بهره نیستند.
به همین علت دانشمندان علمی را با عنوان "هواشناسی زیستی" بنیان نهادند که به مطالعه واکنش های میان پدیده های جوی و ارگانیسم های زنده شامل گیاهان، حیوانات و انسان می پردازد.
در حقیقت این علم به بررسی روابطی می پردازد که در یک دوره زمانی طولانی میان حوادث جوی و ارگانیسم های زنده اتفاق می افتد و می تواند از جنبه های فیزیولوژیکی، تشخیص بیماری، آسیب های قابل پیشگیری و روش های درمانی مطالعه شوند.
منبع:نشریه پیام پزشک، شماره 45