شیر ویتامینه، شیر غنیشدهای است که کمبود ویتامینها و املاح بدن را جبران میکند
ما به بیش از 300 لیتر شیر در سال نیاز داریم؛ یعنی روزی 4 لیوان. البته شاید خوردن این مقدار شیر در روز چندان راحت نباشد. ولی جای هیچ نگرانی نیست؛ از 50 سال پیش در کشورهای صنعتی شیرهایی وارد بازار شدند که نیاز به مصرف 300 لیتر شیر در سال را از بین بردهاند.
به تازگی در ایران هم شیرهایی با نام شیر ویتامینه در یخچال سوپرمارکتها جایی برای خود باز کردهاند. این محصولات درصد بیشتری ویتامین و مواد معدنی نسبت به شیرهای معمولی دارند.
میزان مصرف شیر و جذب آن در بدن ما ویژگیهایی هستند که موجب میشوند بتوانیم شیر را غنی کنیم. البته دلایل دیگری هم برای غنیکردن شیر وجود دارد؛ برای مثال در زمان استاندارد کردن چربی شیر میزان ویتامینهای AوD آن کاهش پیدا میکند که به همین دلیل لازم است این ویتامینها به شیر برگردانده شوند.
زنان باردار و کودکان بیشتر از بقیه افراد جامعه نیاز به املاح و ویتامینهای شیر دارند. شیرهای ویتامینه میتواند به جذب این ریزمغذیها در زنان و کودکان کمک کند. یک لیوان شیر ویتامینه در روز میتواند 15 درصد ویتامینها و کلسیم مورد نیاز بدن را تامین کند.
کلسیم
کلسیم یک ماده معدنی است. این ماده موجب تقویت استخوانها و دندانها میشود. بنابراین مصرف آن برای کودکان توصیه شده است. استفاده از کلسیم همچنین از پوکی و شکستگی استخوان جلوگیری میکند. به همین دلیل زنان نیاز زیادی به مواد حاوی کلسیم دارند. کاهش فشارخون و کاهش کلسترول خون از دیگر نقشهای کلسیم در بدن است. کاهش تحریکپذیری، بیخوابی، افسردگی و سردرد در هنگام یائسگی، کاهش خطرات حاملگی مانند فشارخون بالا و پرهاکلامپسی، جلوگیری از بیماریهای لثه، پیشگیری از سرطان روده و راست روده و سنگ کلیه خواص دیگر کلسیم هستند.
سرانه مصرف لبنیات در ایران فقط 167 گرم در روز است؛ که باید 240 گرم در روز باشد؛ این یعنی ایرانیها نصف مقدار لازم لبنیات مصرف میکنند. طبق آمار 58 میلیون ایرانی با کمبود کلسیم مواجهاند. از طرف دیگر مردم ایران دچار کمبود ویتامین D نیز هستند. شیر غنی شده به خوبی میتواند کمبود ویتامین D و کلسیم مردم کشورمان را از بین ببرد. یک لیوان شیر ویتامینه دوبرابر شیر معمولی کلسیم دارد؛ البته درصورتی که ویتامین D اضافه شده به آن را درنظر نگیریم. اضافه کردن ویتامین D جذب کلسیم را به طور شگفتآوری زیاد میکند.
ویتامین A
ویتامین A در تشکیل ماده رنگی سلولهای استوانهای چشم نقش دارد. وظیفه این سلولها دید در شب است.
علاوه بر این، ویتامین A موجب رشد و سلامتی استخوانها، پوست و مو، تقویت سیستم ایمنی بدن و رشد و بهبود تولیدمثل میشود.
اگر این ویتامین به اندازه کافی به بدن ما نرسد دچار شبکوری میشویم.
تحلیل رفتن غدد اشک و بزاقی، تغییر در بافتهای پوششی و افزایش خطر عفونت از دیگر علایم کاهش ویتامین A در بدن است. در میان افراد مختلف زنان باردار بیش از بقیه به این ویتامین نیاز دارند.
ویتامین D
ویتامین D در رشد و شکلگیری طبیعی استخوانها و دندانها نقش اساسی دارد. به همین دلیل کودکانی که دچار کمبود ویتامین D میشوند اغلب بیماری راشیتیسم میگیرند. پاهای این کودکان استخوانهای نرم و کمانی شکل دارد. علاوه بر این، تنظیم جذب کلسیم و فسفر و تقویت سیستم ایمنی بدن از وظایف این ویتامین در بدن ما است. یک مطالعه جدید نشان از رابطه میان میزان مصرف ویتامین D در زنان باردار و وزن کودکان آنها دارد. وزن کودکانی که مادران آنها کمتر از یک فنجان شیر در روز مینوشند نسبت به مادرانی که مصرف شیر بیشتری دارند 124 گرم سنگینتر است.
ویتامین D در بهبود بیماریهایی مانند دیابت، اماس و بیماریهای لثه موثر است. کمبود ویتامین D در کودکان نیز خطرناک است. علاوه بر بیماری راشیتیسم، بیقراری، تحریکپذیری، بیاشتهایی و تعرق زیاد از علایم کمبود این ویتامین در بدن کودکان است. در بزرگسالی نیز استخوانهای ما در صورت نداشتن ویتامین D کافی دچار پوکی و شکنندگی میشوند.
ویتامین B
ویتامینهای گروه B هم در بدن جایگاه خاص خودشان را دارند. ویتامین 1B موجب افزایش اشتها، رشد عضلات و عملکرد صحیح اعصاب میشود.
2B برای چشم مفید است و در تشکیل سلولهای خونی و عصبی نقش دارد. اگر این ویتامین در بدن ما کم شود احساس کماشتهایی میکنیم؛ همچنین دچار عوارض پوستی، قرمزی و بزرگی لبها و قرمز شدن چشمها میشویم.
ویتامین 6B در ساخت گلبول های قرمز و آنزیمها موثر است و موجب کاهش دردهای قاعدگی میشود. حالت تهوع، خستگی، افسردگی، افزایش خطر بیماریها و عفونتها و تشنج در کودکان از علایم کمبود این ویتامین در بدن است.
ویتامین 21B در تشکیل گلبولهای قرمز نقش دارد. کمبود این ویتامین موجب کم خونی، آسیب به اعصاب، کاهش خاصیت لخته شدن خون، کرختی، سرگیجه و بدخلقی میشود.
ویتامین E
در شیر ویتامینه غنیشده است دارای وظایفی در بدن است. این ویتامین کمک به ساخت گلبولهای قرمز خون میکند؛ موجب رقیق شدن خون و افزایش عمر میشود. ویتامین E نقش حفاظت از قلب و پیشگیری از سرطان و آب مروارید را برعهده دارد.
ویتامین C
ویتامین C یا همان آسکوربیک اسید در التیام زخمها موثر است و موجب ترمیم استخوانها میشود. این ویتامین انسولین خون را تنظیم میکند و مانع بیماریها و عفونت میشود.
آهن
آهن هم از دیگر ترکیبات شیر ویتامینه است. این ماده معدنی وظیفه حمل و نقل اکسیژن در گلبولهای قرمز، عملکرد صحیح آنزیمها و تقویت سیستم ایمنی بدن را برعهده دارد. کمبود آهن در بدن موجب کمخونی، ضعف، سردرد و کاهش عملکرد ذهنی میشود.
منبع:http://www.salamat.com