اسهال و استفراغ از بیماری‌های شایع دوران کودکی هستند و باوجود اینکه در بزرگسالی هم اتفاق می‌افتند اما بروز آن در بچه‌ها و به خصوص دوران شیرخوارگی بسیار مهم تلقی می‌شود. قصد من از نگارش این یادداشت، آموزش نکاتی اساسی در پیشگیری از آن است چون مشکل اسهال و تاکید روی اسهال و استفراغ به علت عوارضی است که بر جای می‌گذارند. اگر بتوانید از بروز آنها جلوگیری کنید و یا لااقل از بروز عوارضی مانند کم‌آبی ناشی از آن پیشگیری کنید، بهترین اقدام را در روند درمان انجام داده‌اید. اما چطور می‌توانید این کار را انجام دهید. اول از همه باید بدانید بچه‌ها تا پیش از شش ماهگی تنها باید با شیر مادر تغذیه شوند. شیوع اسهال و استفراغ در کودکانی که از سرشیشه و پستانک استفاده می‌کنند، بیشتر است چون این وسایل به راحتی آلودگی‌ها را انتقال می‌دهند. چه دست‌های آلوده‌ای که پستانک یا سرشیشه را بارها در دهان کودک می‌برد!
اغلب موارد اسهال از نوع ویروسی است ولی اگر اسهال میکروبی و انگلی اتفاق بیفتد، باید خیلی مواظب باشید چون صرف‌نظر از عارضه کم‌آبی، با تب و وجود خون در مدفوع نیز همراه است. بنابراین اگر کودک شما دل‌پیچه دارد و خون و بلغم (تکه‌های سفید رنگ) در مدفوع او می‌بینید، موضوع را جدی گرفته و برای دریافت دارو و آنتی‌بیوتیک به پزشک مراجعه کنید تا با تشخیص سریع و تجویز آنتی‌بیوتیک اختصاصی روند درمان تسریع شود.
شما برای جلوگیری از عوارض کم‌آبی و افت فشار خون احتمالی و یا حتی شوک باید حتما از پودر او‌آراس استفاده کنید. آن را در یک لیتر آب جوشیده حل کرده و خنک کنید و با قاشق و یا فنجان به کودک بدهید. مبادا آن را در شیشه شیر بریزید! کودک دچار کم‌آبی با میل و رغبت از این مایع معجزه‌آسا خواهد نوشید و سعی کنید به خصوص اگر استفراغ می‌کند، هر چند دقیقه یک قاشق به او بدهید. دادن تکه‌های خرد شده یخ (یخ پودری شکل) نیز مناسب است. او.آر.اس نه تنها آب بلکه املاح اساسی مثل سدیم و پتاسیم را داراست. تغذیه کودک شیرخوار را همچنان با شیر مادر ادامه بدهید و اگر غذا می‌خورد، لزومی به پرهیز غذایی نیست. همه چیز بخورد ولی استفاده از مایعات شیرین را که تشدیدکننده اسهال است، قطع کنید و جایگزین آن دوغ و ماست باشد.
اگر آب‌میوه دوست دارد حتما به طور طبیعی در منزل تهیه کنید و مصرف نوع آماده صنعتی ممنوع است. میوه سیب خیلی خوب است اما آب سیب به بچه ندهید. بهترین مایع آب و او.آر.اس است. چندی پیش شرکت تولیدکننده‌ای برای بهبود طعم بد او.آر.اس مواد طعم‌دار به آن افزوده بود که این اشتباه جبران نشدنی است چون بچه‌ای که حتی کم‌آبی ندارد، از طعم آن خوشش می‌آید و با نوشیدن آن، تنظیم املاح سدیم و پتاسیم‌اش به هم می‌خورد که این مشکل‌آفرین خواهد بود.
منبع:www.salamat.com
/خ
