به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «معنا در هنرهای تجسمی» اثر اروین پانوفسکی به تازگی با ترجمه ندا اخوان اقدام توسط نشر چشمه منتشر و راهی بازار نشر شده است. این کتاب پانزدهمین عنوان مجموعه «درباره هنر» است که این ناشر چاپ می‌کند.
«معنا در هنرهای تجسمی» یک مجموعه مقاله است که 3 مقاله از پانوفسکی را به عنوان یکی از برجسته ترین مورخان هنر سده بیستم در بر می‌گیرد. این مقالات در سال 1955 در نیویورک چاپ شده و یکی از مهم ترین منابع مرجع و اساسی برای دانشجویان و پژوهشگران تاریخ هنر و حوزه‌های مرتبط با تصویر است.
پانوفسکی در سال 1892 در شهرهانوفر آلمان متولد شد و در 1968 در پرینستون درگذشت. او در سال 1914 موفق به گرفتن دکترا از دانشگاه فرایبورگ شد و سال بعد، رساله خود را با نام «تئوری هنر دورر» در برلین چاپ کرد. او در سال 1920 رئیس گروه تاریخ هنر دانشگاه‌هامبورگ شد. این محقق در سال‌های جنگ جهانی و پس از شعله‌ور شدن آتش فعالیت‌های حزب نازی علیه یهودیان، از سال 1934 به بعد، به آمریکا مهاجرت کرد.
روش کاری پانوفسکی در فعالیت‌های تحقیقاتی‌اش، ابتدا به ایده شمایل نگاری مربوط می‌شد. یعنی درصدد بود تا میان مفهوم اثر هنری و معنای نمادین متن و همچنین دیگر آثار هنری مرتبط، تطابق ایجاد کند. کاربرد شمایل شناسی به عنوان ابزار اساسی برای تحلیل اثر، باعث طرح نقدهای مختلفی به او شد.
کتاب «معنا در هنرهای تجسمی» این 3 مقاله از پانوفسکی را شامل می‌شود: «تاریخ هنر به مثابه یک شیوه اومانیستی»، «شمایل نگاری و شمایل شناسی: درآمدی بر مطالعه هنر رنسانس»، «تاریخ نظریه تناسبات بشری به مثابه بازتابی از تاریخ سبک‌ها» و علاوه بر این مقالات؛ «پرسپکتیو شمایل شناسانه» نوشته ان مایکل‌هالی.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
قانون اخوان الصفا این چنین بود که نباید هیچ کاری در روال معمول هنری انجام می‌گرفت. انتظار نمی‌رفت که شکل دادن به بخشی از کیهان شناسی تطبیقی روشی برای ترسیم چهره انسانی فراهم کند، اما در نظر داشت که نسبت به یک‌هارمونی بی کران که تمام بخش‌های کیهان را با مطابقت‌های موسیقایی و عددی هماهنگ می‌سازد بصیرتی اعطا کند. از این رو اطلاعاتی که در این باره منتقل شده برای بزرگسال کاربردی ندارد بلکه برای کودک تازه متولد شده که موجودی دارای اهمیت ثانویه برای هنرهای بازنمایانه است و نقش اساسی در اندیشه اخترشناسی و کیهان شناسی بازی می‌کند به کار برده می‌شود. اما این که شیوه اجرا در کارگاه‌های بیزانسی نظام اندازه گیری ای را پذیرفت که برای هدفی کاملا متفاوت شکل گرفته بود اتفاقی نیست و در نهایت نیز از اساس کیهان شناختی خود به طور کلی صرف نظر کرد. گرچه تناقض آمیز به نظر می‌رسد که نظام جبری و عددی مربوط به اندازه گیری که اندازه‌های بدن را به یک واحد ساده می‌گرداند _ به شرط این که واحد خیلی کوچک نباشد _ بیشتر با گرایش قرون وسطایی نسبت به طراحی سازگار است تا این که با نظام کلاسیک مربوط به اجزاء هماهنگ باشد.
این کتاب با 157 صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت 13 هزار و 500 تومان منتشر شده است.
