خربزه میوه ای شیرین، لذیذ و گوارا است که انواع گوناگونی دارد و بهترین آن خربزه خراسان می باشد. رسول گرامی اسلام (ص) در بیان خواص خربزه فرموده اند: «خربزه از زینت های زمین است، آب آن از رحمت الهی و شیرینی آن از بهشت است».
ازامام علی علیه السلام نقل شده است که خوردن خربزه، مثانه را پاک و سنگ مثانه را آب می کند و ادرار را افزایش می دهد.
ایشان می فرمایند: «خربزه چندین خاصیت دارد: خوردنی است، آشامیدنی است، چون آبدار می باشد، میوه است، گل است (زیرا بویی مطبوع دارد)، شیرینی است (زیرا قند زیادی دارد)، روده ها و معده را شستشو می دهد، معده و روده را پاکیزه می کند، سبزی است و دوای درد می باشد».
قسمت هایی از این میوه که در تغذیه و پزشکی استفاده می شوند، عبارتند از: گوشت، تخم و پوست میوه.
خواص درمانی خربزه
1- خربزه حاوی ویتامین A است، از این رو در ترمیم سلول های بدن نقش دارد.
2- خربزه به علت داشتن خاصیت ادرارآور، برای پیشگیری و درمان بیماری های سنگ کلیه و مثانه مفید است.
3- خربزه حاوی ویتامین های D و C و سلولز می باشد.
4- به علت وجود فیبردرخربزه، این میوه بسیار ملین است و برای درمان نقرس، روماتیسم، هموروئید (بواسیر) و خصوصاً برای یبوست توصیه می شود.
5- خربزه حاوی آنزیم هایی است که به هضم غذا کمک می کنند.
6- مصرف خربزه برای اشخاص مبتلا به سل ریوی و کم خونی مفید است.
7- خربزه، رنگ چهره را روشن می کند و بیماری استسقاء (احساس تشنگی دائمی) را درمان می نماید.
8- مصرف خربزه باعث افزایش شیر در زنان شیرده می شود.
9- خربزه دارای خاصیت ضد التهابی است، بنابراین می توان از آن به شکل ضماد روی سوختگی های سطحی پوست بدن استفاده کرد.
10- تخم خربزه برای درمان سرفه حاد، درد سینه و حلق و تب های شدید مفید است.
11- مغز تخم خربزه بو داده طبیعت گرم دارد و حاوی چربی، پروتئین، آهن و ویتامین E می باشد و مانند تخم کدو و ادرارآور، پاک کننده کلیه، مثانه و کبد، ملین و افزایش دهنده میل جنسی است.
12- مصرف 8 گرم دمکرده پوست خشک شده خربزه، سنگ مثانه را دفع می کند.
13- اخیراً محققان دانشگاه فلوریدا در مطالعات آزمایشگاهی دریافته اند که عصاره حاصل ازبرگ خشک شده این گیاه، باعث جلوگیری از رشد سلول های سلطانی و در نتیجه درمان دهانه رحم، سینه، کبد، ریه و پانکراس می شود.
احتیاط های لازم در مصرف خربزه
1- مصرف زیاد خربزه باعث نفخ می شود، در نتیجه در ناحیه معده و روده ایجاد درد می نماید.
2- باید خربزه را بعد ازغذا مصرف نمود، زیرا درغیراین صورت باعث بروز اسهال می شود.
3- مصرف خربزه کال باعث اسهال و سرماخوردگی می شود.
4- قند موجود درخربزه از نوع گلوکز و لولوز است، بنابراین به سرعت جذب خون شده و باعث بالا رفتن سریع قند خون می شود، لذا مبتلایان به دیابت و افراد دچار اضافه وزن باید مصرف آن را محدود کنند.
نکته:
بهترین زمان مصرف خربزه، دربین وعده های غذایی است. علامت خربزه خوب این است که سنگین و نسبتاً سفت باشد و قسمت انتهایی آن با کمی فشار دست، فرو رود.
منبع:نشریه دنیای تغذیه، شماره 98.