روستای قلایچی در 12 کیلومتری شمال شرقی شهر بوکان قرار دارد. برای اولین بار در سال 1363 شمسی کاوش های باستان شناسی به سرپرستی “اسماعیل یغمایی” در این تپه صورت گرفت و آثاری از هزاره اول قبل از میلا د در اثر این حفاری ها نمایان گشت.
ازجمله آثار به دست آمده در آن فصل ، آجرهای منقوش و معبدی به شکل صلیب است که برخی از دیوارهای آن را با گل اخری رنگ آمیزی کرده بودند. بعدها عملیات حفاری در سال های 1379و 1380 شمسی صورت گرفت و هم اکنون نیز ادامه دارد. این حفاری ها توسط ” بهمن کارگر” کارشناس مدیریت میراث فرهنگی آذربایجان غربی سرپرستی می شود.
از دیگر آثار به دست آمده از این تپه علاوه بر معبد مرکزی برج ها و دیوارهای مربوط به آن ، حیاط سنگ فرش، پله هایی که به این حیاط متصل می شود، اتاق هایی با اندود گل اخری و نقاشی هایی با رنگ های سیاه و آبی و آجرهای منقوش دارای موضوعات انسانی؛ هندسی و گیاهی است. با توجه به مدارک سفالی و آثار موجود به نظر می رسد که این مجموعه مربوط به دوره حکومتی “مانا ” در شمال غرب ایران باشد.
