یک نمایشگاه جدید در موزه باستانشناسی میکنوس همین هفته افتتاح میشود که به بررسی رابطه بین گذشته و حال طراحی یونان میپردازد. داستانهای غرورآمیز جواهرات جزیره سیکلدیز (Cyclades) همراه با 200 اثر باستانی پادشاهان اسپارت متعلق به قرن 6 پیش از میلاد مسیح تا آثار متعلق به سال 1970 بعلاوه 12 اثر متعلق به جواهرسازان معاصر یونانی در این موزه به نمایش گذاشته شدند.
نیکوس کولیس یک طراح جواهر میگوید: من همیشه از تاثیر میراث باستانی یونان بر ساختههای جواهرسازان امروزی یونان شگفتزده میشوم. جواهرات رابطه عمیقی با فرهنگ و جامعه ما دارد. یونان فقط یک رابطه جاودانی با جواهرات ندارد بلکه در زمینه ساخت جواهرات سرآمد نیز هست.

Photo: Courtesy Courtesy Archaeological Museum of Mykonos
اغلب نمایشگاههای جواهرات مربوط به دوران باستانی جزیره سیکلدیز (Cyclades) هرگز به صورت عمومی به نمایش در نیامده بودند. مصنوعاتی که در این نمایشگاه وجود دارند شامل: گوشوارههای پر زرق و برق، دستبند و انگشترهای طلا، برنزی و نقرهای همراه با سنگ، شیشه و سفالهای باارزش تا قطعات کوچک ساخته شده از پوسته صدف، استخوان و عاج فیل.
تاجهایی که روی سر قرار میگیرند و سنجاق سینههایی که برای بستن دو طرف لباس به کار میروند، نمونه عینی از سبک طراحی یونانی است در این نمایشگاه در معرض دید عموم قرار گرفت.
ماریا کوتسومپو باستانشناس میگوید: این نمایشگاه برروی فرهنگ جزیره سیکلدیز (Cyclades) تمرکز دارد و گنجهای ناشناختهای از تغییراتی که در فرهنگ مردم جزیره سیکلدیز (Cyclades) در طی 7000 سال رخ داده است را به نمایش میگذارد و عمق تاریخی تغییراتی که در ویژگیهای بشر روی داده است را آشکار میکند. جواهرات عموماً با اشیاء هنری دیگری همراه میگردند مثل: نقاشیهای دیواری، تصویر کودکی مسیح که یک گوشواره بر گوش دارد یا یک قرار عاشقانه در قرن دوازدهم میلادی. گاهی پوشیدن یک تکه استخوان روی گوش یا یک سنجاق سینه نشاندهنده جای خالی جواهر در طی آن دوران خاص بوده است.

Photo: Courtesy Courtesy Archaeological Museum of Mykonos
دیگر آثار هنری در اینجا وظیفه تاکید بیشتر بر نقش جواهرات برروی فرهنگ ما را به عهده دارند. ایلینا ماکری یک طراح جواهر که برای نمایشگاه گردنبندی را طراحی کرده است، میگوید: ما میدانیم که جواهرات به غایت استادانه طراحی شده از جنس طلا همراه با مردگان دفن میشده است و گاهاً به معبدهای مقدس به عنوان پیشکشی برای خدا هدیه میشده است، رخدادی که هماکنون نیز در کلیساهای یونان روی میدهد. در مجموع این آثار شامل سطوح گوناگونی از مصنوعات ساده و اولیه تا جواهرات پیچیده و پر از جزئیات است که همه نشانهای از علاقهی خاص یک تمدن پیشرفته به تزئینات است.
ماکری اضافه میکند که: خلق جواهرات از دوران باستان در این منطقه شکوفایی تمدنی را نوید میدهد که سپاسگذار ارزش جواهرات دستساز است. سنت جواهرسازی و ساخت مصنوعات هنری محصول فعال بودن جوامع بشری است که سبب شده این جزایر از قرن ششم قبل از میلاد بدون وقفه به رشد این سنت ادامه بدهند.
برای افرادی مثل ماکری، این غرور به سنتهاست که همانند نخی طراحی جواهرات دوران باستان را به عصر حاضر متصل میکند. او میافزاید: جواهرسازی امروزی در رابطه با زندگی مدرن امروزی سبب توسعه زبان روایی نمایشگاه امروز شده است. ویراستار مد مایکل پاندوس که سرپرستی این 12 اثر را در نمایشگاه بعهده دارد اشاره میکند که نتیجه کار جواهرسازی امروزی یونان این باور را که تاریخ غنی یونان سبب پیدایش این استعدادها شدهاند را نیز به چالش میکشد. در چند سال اخیر موج قدرتمندی از طراحان مدرن یونانی بوجود آمدهاند که به صنعت جواهرسازی یونان یک رنگ و بوی جدید را دادهاند.

Photo: Courtesy Courtesy Archaeological Museum of Mykonos
صحبتهای پاندوس با توجه به وضع اقتصادی نابهسامان اقتصادی یونان شاید بیملاحظی باشد. در ماه ژوئن نیویورک تایمز پیشبینی کرد که بیکاری در یونان به 25٪ رسیده است. در حالی که خریداران بینالمللی از آثار جواهرسازان برتر یونانی بهرهمند شدهاند بحران اقتصادی جهانی از سال 2008 باعث شده تا خریداران جهانی نیز در مورد خریدهای خودشان تردید کنند. بر طبق گفتههای طراحان این موضوع باعث شده تا ادامه ایجاد خلاقیت در آثارشان منحصر به فردتر هم بشود.
لونا سوفلیا کسی که یک جفت گوشواره برای نمایشگاه طراحی کرده است میگوید: جواهر در یونان خود بازگوکننده تاریخ بوده است. جواهر خود شاهدی است بر فرهنگ و جامعهای که در آن جواهر خلق شده است. به هر حال جواهرسازان یونانی علیرغم وضعیت نامتعادل اقتصادی کشور، خودشان را همچنان موفق، تاثیرگذار و بزرگ میبینند و آثاری را که خلق کردهاند نشانهی طراحیهای برتر خود برای هزاره جدید میپندارند.

Photo: Courtesy Courtesy Archaeological Museum of Mykonos
النا سیراکا یکی از طراحان جواهر در این نمایشگاه که کارهایش عموماً اشارهای به اسطورهشناسی باستانی یونانی است، میگوید: جواهرسازی هزاران سال در یونان قدمت دارد و در نتیجه امروزه ما آثار شگفتانگیز و طراحان فوقالعادهای را داریم که نه تنها سنتها را ادامه میدهند بلکه ارائهدهنده طرحهای جدید به بازارهای جهانی هستند. توجه به جزئیات، الهام از طبیعت زنده و رنگهای یونان و یک میراث قدرتمند در هنر و خلاقیت به نظر میرسد که هنر جواهرسازی امروزی یونان را هدایت میکند.
لیتو یکی دیگر از طراحانی که به خاطر کارهای منحصر به فردش مثل: پارچههای موتیف با طرح چشم و الگوهای خانه زنبور عسل شناخته میشود، اشاره میکند: به عنوان یک طراح خود آموز، تاریخ و سنتها هر دو به عنوان یک الهام و راهنما برای من عمل میکنند. کار آخر او شامل شال گردنی است که او برای فروشگاه ونیتی طراحی کرده است که برروی سادگی و اشکال پایهای تمرکز دارد. همین آزادی ابراز کردن خود در یونان، باور به اینکه هر چیزی ممکن است و احترامی که به مواد اولیه جواهرسازی گذاشته میشود سبب تاثیر بسیار زیادی شده است. صوفیا که به خاطر ترکیب منحصر به فرد مواد عالی جواهرسازی مثل: طلا و الماس با مواد غیرمتعارفی مثل: سنگ مرمرهای جزیره ثاثوس شناخته میشود توانسته بارها احترام طراحان دیگری مثل: لیتو را بدست آورد.

Photo: Courtesy Courtesy Archaeological Museum of Mykonos
صوفیا میگوید: جواهر چیزی است که یونانیها با آن از سنین پایین آشنا میشوند و یاد میگیرند تا نه تنها زیبایی آن را ببینند بلکه جنبه هنری و خلاقیتهای بیانتهایی را که میشود با آن انجام داد را نیز مشاهده کنند. با این مفهوم که در آن سنگ و دیگر اشیاء را به تزئینات زیبا که همراه با معنی و مفهومی بزرگتر هستند نیز آشنا میشوند. من از دقت و سادگی زیبایی جواهرات یونان همانقدر سپاسگذارم که از صنعتگری بی عیب و نقص آن. ترکیب این دو مفهوم است که حرفه من را شکل داده است.
سیراکا یک گردنبند را برای نمایشگاه طراحی کرده است که نماد خدای باستانی یونان آرتمیس است و توانسته بصورت واقعی رابطه خود را با دنیای باستانی جواهرسازی یونان حفظ کند. او میگوید: هدف من از خلاقیت این است که بتوانم زبان قدرتمند و تصویر نمادین یونان باستان را برای عصر حاضر تفسیرکنم و جواهرات تازهای را ایجاد کنم که شخصیت مستقل خود را داشته باشند. همزمان من امیدوارم تا بتوانم میراث غنی یونان را با مخاطبان بیشتری در میان بگذارم. آثار من سفیران دنیای باستان و تاریخ گذشتگان ما برای عصر حاضر است.

Photo: Courtesy Courtesy Archaeological Museum of Mykonos
حالا فرقی نمیکند که خلاقیت در دی ان ای یونانیها باشد یا مشکلات اقتصادی باعث شکوفایی این خلاقیت شده است به هر حال رابطه بین تاریخچه جواهرسازی یونان و طراحیهای متنوع امروزی انکارناپذیر است. کولیس میگوید: اگر من در یونان بدنیا نمیآمدم طراحی که الان هستم، نمیشدم.