18 روش کاهش علایم
آلرژى هنگامى اتفاق مىافتد که بدن شما در برابر یک جسم خارجى که به آن حساسیت دارد، قرار مىگیرد. بینى شما پر مىشود و شروع به آب ریزش مىکند؛ اشک ریزش و خارش چشم پیدا مىکنید. ریههاىتان مىسوزد و خس خس مىکند.
آلرژى نیز همانند مردم در انواع نامحدود دیده مىشود؛ اما اکثر اوقات به این سه دسته اصلى تقسیم مىشود: تماسى، غذایى و تنفسى.
آلرژى تنفسى
این نوع آلرژى، شایعترین نوع و نشانهى حساسیت به مواد موجود در هواى تنفسى است. چهار مادهاى که بیشترین حساسیتزایى را دارند، عبارتند از: گرد و غبار، گرد گلها، حیوانات خانگى و کپک.
به گفته دکتر پلاتس میلز »رئیس بخش مرکزى آلرژى و ایمونولوژى دانشگاه پزشکى ویرجینیا« مىتوان مقدارى از هر چیز را در گرد و غبار خانه پیدا کرد و افراد مختلف به اشیاى گوناگون حساسیت دارند. اعضاى بدن سوسک حمام، حساسیتزا هستند ولى ماده اصلى مشکلزا مایتها )شامل عنکبوتها و کنهها( مىباشند.
مایت زنده مشکلزا نیست، بلکه فضولاتى که این حشرات روى قالى و لوازم خانه پخش مىکنند و همچنین پیکر مردهى آنها، مشکلزا است.
دیگر عوامل حساسیتزاى شایع
گرد گلها با وزش باد به داخل خانه مىآید؛ سلولهاى مرده حیوانات خانگى با ریزش پوست مرده آنها پخش مىشوند و کپکها هر جا که مرطوب و تاریک باشد )مثل زیر قالى و زیرزمین( رشد مىکنند.
اگر شما حساسیت داشته باشید، با تنفس هر کدام از اینها شروع به سرفه مىکنید.
نمىتوان ادعا کرد که همهى خانهها در معرض 4 گروه مواد حساسیتزا هستند؛ اما هر خانهاى که به خوبى محیط داخلش بسته باشد، در معرض یک گروه یا بیشتر از این مواد قرار دارد.
پس باید چه کنیم؟
آیا هیچ راه فرارى از این ملزومات بىحد و حصر زندگى مدرن بشر امروزى وجود دارد و یا این مواد موجب یک عمر زندگى با آب ریزش بینى مىشود؟
آرام باشید؛ راههاى زیادى وجود دارد تا شما ناراحتىهایى که این مواد در زندگىتان ایجاد کردهاند را به حداقل برسانید. نکات و آزمایشات ذیل که توسط پزشکان مطرح شده، موجب مىشود تا شما راحتتر نفس بکشید و چشمانى بدون خارش و آب ریزش داشته باشید.
علایم خود را درمان کنید.
قرار گرفتن در معرض هر مادهاى که شما را آزار مىدهد، اجتناب ناپذیر است. شما نباید انتظار داشته باشید که آنتىهیستامینهاى تجارى که در داروخانهها موجودند، در برابر آب ریزش بینى و چشمهاى قرمز و خارشزاى شما اثر شگفتانگیز داشته باشد؛ اما اکثر اوقات این داروها خوب عمل مىکنند.
به عقیده دکتر ریچارد پاول »استاد پزشکى خانواده در دانشکده پزشکى و دندان پزشکى نیوجرسى« اگر شما به مدت پنج تا هفت روز حساسیت داشته باشید، احتمالا باید به پزشک مراجعه نمایید.
خانهى خود را تهویه کنید.
این کار احتمالا یکى از کارهاى مهمى است که باید براى کاهش مشکلات حاصل از گرد گلها انجام دهید و همچنین در مورد کپکها و مایتها نیز کمک کننده است.
هدف اصلى این است که خانه را به محیطى خوشایند تبدیل کنیم. شما مىخواهید خانهتان را به صورت پناهگاه در آورید؛ محلى که به عنوان یک راه فرار مىتوانید روى آن حساب کنید.
دستگاههاى تهویه از دو طریق کمک مىکنند: رطوبت هوا را پایین نگه مىدارند که باعث کاهش مایتها و کپکها مىشود و همچنین اگر داراى فیلترهاى تهویه هوا باشند، در حین سرد کردن هوا آن را تهویه نیز مىکنند.
عامل اصلى موفقیت، بسته نگه داشتن محیط خانه است؛ اگر شما پنجرهها را باز بگذارید، محیط داخل خانه مثل خارج آن پر از گردههاى گلها خواهد شد.
ماشین خود را تهویه کنید.
اگر پیاده روى در خارج از خانه موجب خس خس و سرفه مىشود، تصور کنید این ابرهاى گردهاى با سرعت 55 مایل در ساعت، چه مىکنند! اگر نگران هزینه آن هستید، باید براى سلامتى خود این کار را انجام مىدهید.
از دستگاههاى تصفیه هوا استفاده کنید.
وقتى متخصصان به شما توصیه مىکنند که از دستگاه تسویه هوا استفاده کنید، منظور این نیست که از مغازه یک دستگاه مخصوص بخرید؛ بلکه با نصب مدلهایى که روى دستگاههاى سرمازا و گرمازا قرار مىگیرند، دستگاههاى تصفیه، ذرات هوا را از آن خارج مىکنند و مىتوانند باعث پخش شدن آنها نیز شوند.
هشدار پزشکى
نشانههاى عوارض
اگر شما آلرژى شناخته شده دارید، به علایم توصیف شده در ذیل توجه کنید و اگر در طول یک حمله آلرژى یکى از این علایم را مشاهده کردید، باید به پزشک مراجعه نمایید.
- خس خس سینه یا صداى سوت مانند هنگام تنفس.
- پر خونى ریهها که تنفس را مشکل کرده و اغلب با خس خس همراه است.
- حملهاى که به داروهاى تجارى پس از یک هفته، پاسخ ندهد.
- برجستگى روى پوست که در اثر قرار گرفتن در معرض یک ماده حساسیتزا ایجاد شده باشد؛ مثل کندوى عسل. این، ممکن است نشانهى شوک آنافیلاکسى )واکنش شدید حساسیتى که مىتواند منجر به مردن فرد شود( باشد.
شوک آنافیلاکسى )واکنش شدید حساسیتى( اغلب در ارتباط با زنبور یا نیش مورچههاى آتشین بوده و نیازمند توجه سریع پزشکى است.
یک دستگاه رطوبتزدا بخرید.
تمیز نگاه داشتن هواى خانه، سبب پاک شدن گردها، کپکها و... مىشود و خشک کردن هوا، باعث نابودى گرد و غبار مایتها مىشود.
هر چه هوا خشکتر باشد، بهتر است؛ زیرا مایتها در رطوبت پایینتر از 45 درصد فعالیت نمىکنند و اگر این کار باعث حساسیت یک کودک به خشکى هوا شد، یک دستگاه کوچک رطوبتساز نزدیک رختخواب وى بگذارید.
محیطهاى مرطوب را با ضد قارچها تمیز کنید.
کلوروکس )CLOROX( قارچها را مىکشد و بر خلاف مواد شیمیایى دیگر، شما مىتوانید آن را از مغازهها و بقالىها بخرید. در صورت لزوم مىتوانید آن را داخل حمام نیز به کار ببرید.
برچسپ روى کلوروکس استفاده از آن را براى کف اتاقها، پلاستیک، کاشى، چوب و وسایل )این ماده پارچهها را سفید مىکند( به نسبت 4 / 3 فنجان کولورکس در یک گالن آب توصیه مىکند. بگذارید 5 دقیقه روى این مواد بماند و سپس بشویید.
براى سطوح زبر زیر زمین، به طور منظم از قارچکشها استفاده کنید.
حیوانات خانگى را جدا کنید.
برخى وقتها حیوانات، مخصوصا گربهها آلرژىزا هستند. راه حل ساده این است که گربهها را از خود دور کنید؛ اما خیلى از مردم این کار را انجام نمىدهند.
راه حل دیگر این است که اتاق خود را از بقیه خانه جدا کنید و آن را به صورت یک پناهگاه درآورید و مخصوصا از قلمرو گربهها و موشها دور نگه دارید.
توجه داشته باشید که رفتن حیوان یک بار در هفته به داخل اتاق، باعث شروع آلرژى مىشود.
از ماسک صورت استفاده کنید.
اگر هنگام انجام کار، احتمال حساسیت به مادهاى وجود دارد، از ماسک استفاده کنید.
یک کار معمولى روزانه مثل جارو کردن، مقادیر زیادى گرد و غبار را در هواى اتاق پخش مىکند و این گرد و غبار تا چند دقیقه در هوا معلق است؛ یک ماسک کوچک که بینى و دهان را مىپوشاند، مىتواند جلوى رسیدن مواد حساسیتزا را به ریههاى شما بگیرد. شما مىتوانید این ماسکها را از داروخانهها تهیه کنید.
از دیگران کمک بخواهید.
اگر شما به گرد و غبار خانه و یا به چشم حیوانات که در زیر قالى منزل پنهان مىشوند حساس هستید، شخص دیگرى را براى تمیز کردن قالىها استخدام کنید؛ مثلا از یک فرد جوان و یا از مراکز خدمات نظافت کمک بگیرید.
هزینه این کمک در مقابل هزینهى فرار از واکنشهاى حساسیتزا، ناچیز است.
رختخواب خود را در پلاستیک قرار دهید.
اگر گرد مایتها موجب آزار شما شده باشد، رختخواب خود را در پلاستیک قرار دهید. با قرار گرفتن پلاستیک، شما به جاى ذرات این حشرات هواى تمیز تنفس مىکنید.
فرشهاى خود را دور بیندازید.
براى شخصى که به گرد و غبار خانه، پشم حیوانات و کپکها حساسیت دارد، قالى یک مزاحم کامل است. قالى، محل مناسبى براى گرد مایتها و قارچها مىباشد و فرشهاى جدید مىتوانند گرد گلها و پشم حیوانات را در خود نگه دارند که حتى با شستشو با بخار هم از بین نمىروند.
زیرا بخار به اندازهاى داغ نیست که مایتها را بکشد؛ در واقع باعث مىشود محیط زیرین آن گرمتر و مرطوبتر شود که خود محیطى بسیار مناسب براى مایتها و قارچها مىباشد.
قالیچههاى کهنه بخرید.
فرشهاى خود را با قالیچههاى کهنه عوض کنید؛ شما دو فایده مىبرید: با این کار شما بخشى از خانهتان را که خاک، غبار، گرد گلها و پشم حیوانات را در خود نگه مىداشت، حذف کردهاید؛ همچنین شما مىتوانید آنها را راحتتر تمیز کنید.
قالیچههاى کهنه را مىتوان در دماى بالاتر شست که این دما براى کشتن مایتها مناسب است و زمین زیر آن سریع خنک و خشک مىشود و این مسئله به ضرر مایتها و کپکها است. مایتها نمىتوانند روى زمین خشک زنده بمانند و چنین زمینهایى در عرض چند ثانیه خشک مىشوند؛ در حالى که براى خشک شدن فرشى که با بخار شسته شده، هفتهها وقت لازم است.
بالشهاى دست ساز بخرید.
مایتها به بالشهاى مصنوعى به اندازهى بالشهاى پردار علاقه دارند ولى مزیت عمده بالشهاى مصنوعى این است که مىتوانید آنها را در آب داغ بشویید.
لایىهاى تشک خود را مرتبا با آب داغ بشویید.
مایتها علاوه بر بالشها، به تشکهاى شما هم علاقه دارند. آنها را هر هفته با آب داغ بشویید تا باقیمانده حشرات نابود شوند.
حداقل، یک اتاق را پناهگاه خود قرار دهید.
اگر نمىتوانید یک تهویه هواى مرکزى فراهم کنید و یا نمىخواهید فرشها را یکى یکى از اتاقهاى خانه خارج کنید، باز هم راه نجاتى وجود دارد. حداقل یک اتاق را پناهگاه خود قرار دهید.
اکثر مردم، اغلب اوقات خود را در اتاق خواب مىگذرانند؛ پس پاک کردن این اتاق از مایتها، نقش مهمى در کاهش حساسیت دارد.
این کار را در تابستان با تهویه هوا، بستن و جدا کردن آن اتاق از بقیه خانه )با بستن درها( و تعویض فرشها با قالیچههاى کهنه و دیگر توصیههایى که در بالا گفته شد، انجام دهید.
منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا
پی‌نوشت‌ها:
* انتشارات سپهر اندیشه - 1387
