14 نکته براى مقابله با درد
درد تیز و سوزندهاى شما را آزار مىدهد. تاولهاى قرمز چند روز بعد در محل درد ایجاد مىشود. هنگامى که تاولها برجسته و سپس کدر مىشوند، شما متوجه مىشوید این ضایعات، کهیرهاى معمولى نیستند.
شما مبتلا به زونا شدهاید، یک عفونت ویروس عصبى؛ البته تقصیر همان آبله مرغانى است که در کودکى به آن مبتلا شدهاید. ویروس واریسلازوستر (VZ) همان ویروسى است که قبلا در کودکى شما را مبتلا کرده است و در واقع هرگز سیستم بدن شما را ترک نمىکند. تا به حال، سیستم ایمنى بدنتان ویروس (VZ) را کاملا غیر فعال کرده بود و حتى در حال حاضر هم از وارد شدن آسیب زیاد توسط این ویروس به دیگر سیستمها جلوگیرى مىکند؛ ولى وقتى شما درد دارید، احساس راحتى چندانى نخواهید داشت. بسته به شدت بیمارى، دردتان حتى بعد از التیام تاولها، ادامه خواهد داشت. ویروس (VZ) جزء دسته هرپسهاى معروف مىباشد.
در ذیل توصیه متخصصان ما در مراحل اولیه بیمارى آورده شده است:
از داروهاى ضد درد استفاده کنید.
شما مىتوانید از مسکنهاى مختلف استفاده کنید.
خود را تقویت کنید.
با مصرف ویتامین C و B کمپلکس، هم سیستم ایمنى و هم سیستم عصبى تقویت مىشود. بیماران زونایى مىتوانند روزانه 200 میلىگرم ویتامین C را 5 بار در روز بخورند تا قدرت سیستم ایمنىشان بالا برود و از مکمل ویتامین B کمپلکس هم براى کمک به دوبارهسازى اعصاب استفاده کنند )البته با نظارت پزشک( دکتر مککوناهى توصیه مىکند که بیماران زونایى قرص مولتى ویتامین حاوى روى را نیز مصرف کنند.
لیزین را امتحان کنید.
برخى مطالعات نشان مىدهد که اسید آمینهى لیزین مىتواند از گسترش ویروس هرپس زوستر جلوگیرى کند. البته در همهى مطالعات چنین نتیجهاى به دست نیامده است.
دکتر کئون باب »مدیر گروه کنترل درد در لسآنجلس« مىگوید: خوردن مکمل لیزین در مراحل اولیه زونا ممکن است باعث کمک به بهبودى سریعتر شود.
تاولهاى زونایى
وقتى که تاولها ظاهر شد، شما براى تسکین آنها مىتوانید، کارهاى زیر را انجام دهید:
اقدام خاصى انجام ندهید.
به تاولها دست نزنید مگر اینکه کهیرها واقعا بد حالت باشند؛ شما با کاربرد بیش از حد پمادها و کرمها پوستتان را حساس و روند بهبودى را کند خواهید کرد.
مرهم کالامین بسازید.
این نسخه تجویز جیمز نوردلاند »استاد و رئیس بخش پوست دانشگاه سینسیتانى« مىباشد. ساخت این مرهم سخت است ولى شما مىتوانید از داروخانه محل خود بخواهید که براىتان درست کند.
لوسیون کالامین را به ایزوپروپیل الکل 20 % و فنل و منتول 1 % اضافه کنید. هر چند بار که مىخواهید در طول روز از این مرهم استفاده کنید تا تاولها خشک شود و دلمه ببندد. در این وضعیت، دیگر از آن استفاده نکنید.
خمیر کلروفورم و آسپیرین را امتحان کنید.
دو قرص آسپیرین را به صورت پودر درآورید و دو قاشق چاى خورى کلروفورم به آن اضافه و مخلوط کنید. خمیر را روى منطقهى درگیر با گلولهى پنبهاى تمیز بمالید؛ چندین بار در روز مىتوانید از آن استفاده کنید. به علت امکان واکنش هر چند دور از انتظار بدن به آسپیرین، افرادى که به این ماده حساسیت دارند نباید از این روش درمانى استفاده کنند.
این خمیر چگونه اثر مىکند؟
گفته مىشود کلروفرم، باقى ماندههاى صابون چربى و سلولهاى مرده پوست را حل و محیط را فراهم مىکند؛ تا آسپیرین به چینهاى پوست نفوذ و انتهاى اعصاب درگیر را حساسیت زدایى کند، در عرض 5 دقیقه احساس بهترى خواهید داشت. تسکین درد مىتواند ساعتها و اغلب روزها ادامه داشته باشد.
از پوشش مرطوب براى ضایعات شدید استفاده کنید.
یک دستمال یا حوله بگیرید. آن را در آب سرد غوطهور کنید و سپس آبش را بکشید و روى ناحیهى مبتلا قرار دهید. هر چقدر سردتر باشد، احساس شما بهتر است.
شعلههاى آتش را با باد شعلهورتر نکنید.
از انجام هر کارى که تاولهاى پوستى را گرمتر مىکند اجتناب کنید. گرما فقط باعث لهشدگى پوست مىشود.
داخل حمام آردى شوید.
اگر زوناى شما روى پیشانى هست نکته بعدى را بخوانید. اما اگر زونا پایینتر از گردن است، این روش کمک کننده است. فقط به آب حمام یک دست پر از آرد ذرت یا بلغور جوى دوسر اضافه کنید و به داخل آب بروید، اما مراقب باشید که سر نخورید و به ته وان نروید.
مردم این روش را مؤثر مىدانند ولى تسکین حاصله دوام زیادى ندارد. اغلب به بیماران توصیه مىشود که 20 دقیقه قبل از رفتن به رختخواب، از این روش استفاده کنند و براى دردشان قرص بخورند.
عفونت را با پراکساید هیدروژن )آب اکسیژنه( از بین ببرید.
اگر تاولها عفونى شدند، از پراکساید هیدروژن استفاده کنید. نیاز نیست که آن را رقیق کنید و مىتوانید مستقیما از داخل بطرى استفاده کنید.
از کرمهاى آنتىبیوتیک استفاده کنید.
اما مراقب باشید چه نوعى را انتخاب مىکنید. نئومایسین و نئوسپورین براى پوستهاى حساس مناسبند و پولى سپرین و اریترومایسین در حالات دیگر انتخاب بهتر مىباشند.
مراقبتهاى پس از از بین رفتن تاولها
ممکن است حتى پس از ناپدید شدن تاولها احساس درد داشته باشید. در این صورت نکات زیر را انجام دهید:
یخ درمانى کنید.
اگر بعد از التیام تاولها هنوز درد داشتید، چند تکه یخ را در داخل کیسه پلاستیکى بگذارید و با فشار روى پوست بمالید. کارى که شما انجام مىدهید گمراه کردن اعصاب است؛ این روش به نظر مؤثر مىآید.
نگاه موشکافانه داشته باشید.
گاهى وقتها در بعضى از بیماران زونایى که دردشان طولانى شده است عوامل عاطفى و احساسى زمینهاى تداخل دارد؛ آیا درد شما را از توجه به مسائل دیگر بازداشته است؟ و یا درد باعث شده که به خود توجه بیشترى کنید؟ این موردى است که باید به آن توجه بشود. در این مورد با پزشک خود بحث کنید.
هشدار پزشکى
از آسیب برگشت ناپذیر عصبى جلوگیرى کنید.
اگر درد زونا بیشتر از حد تحمل است، به پزشک مراجعه کنید؛ اگر به بیمارى خود توجه نکنید ممکن است دچار آسیب غیر قابل برگشت اعصاب شوید و مجبور شوید سالها درد را تحمل کنید.
به یاد داشته باشید که زونا یک بیمارى پوستى نیست بلکه یک عفونت ویروس عصبى مىباشد. پزشکان معمولا مراحل اولیه زونا را با آسیکلوویر و استروئیدها درمان مىکنند. آسیکلوویر تکثیر ویروس وارسیلازوستر را کند مىکند و دوره عفونت را کاهش مىدهد. به نظر مىرسد نمىتوان جلوى درد را گرفت. بعضى از پزشکان معتقدند که داروهاى استروئیدى نظیر پردنیزولون مىتوانند از درد جلوگیرى کنند و بعضىها نیز چنین عقیدهاى ندارند.
منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا
پینوشتها:
* انتشارات سپهر اندیشه - 1387