حفره فرو کش سورمق در تیر ماه 1388 بطور ناگهانی در 5 کیلومتری جاده سورمق به یزد بوجود آمد.این رویداد بصورت فروکش کردن زمین در سازند آهکی جمال و درکنار جاده اصلیمی باشد(شکل1،2،3). قطر و عمق آن به ترتیب 50 و 16 متر و شیب متوسط دیواره آن حدود 75 درجه و به سمت داخل حفره است(شکل4). مواد تشکیل دهنده دیواره عمدتاً از جنس سنگ آهک سیلیسی به شدت هوازده شده (هماتیتتی شده) می باشد(شکل5).این پدیده در اصل، فرو چاله (sink hole) است،ولی از آنجا که کمیته کارست و سازندهای سخت کشور (1373) اصطلاح حفره فروکش را معادل آن در نظر گرفته است،لذا در اینجا به همین ترتیب نامگذاری شده است.اظهار نظرات متفاوتی در مورد نحوه تشکیل آن نظیر،افت سطح آبهای زیرزمینی؛انحلال سنگ آهک،ریزش قنات و غیره وجود داشته که مطالعات دقیقتر در ارائه عامل بوجود آورنده این پدیده لازم به نظر می رسد.در آخر کار لازم به ذکر است که عبور و مرور وسایط نقلیه و عملیات جاده سازی به عنوان محرکهای بالقوه انسانی در ریزش این حفره می تواند موثر باشد.
