تجریش نام شهری در کلانشهر تهران است که به عنوان یکی از محلّههای شهر تهران هم به شمار میآید. تجریش مرکز شهرستان شمیرانات استان تهران است و در منطقهٔ 1 شهر تهران واقع شدهاست. میدان تجریش که نقطه پایانی خیابان ولیعصر تهران است یکی از مکانهای تجاری و شلوغ تهران بشمار میرود. بازار قدیمی، تکیه بزرگ تجریش و امامزاده صالح از نقاط دیدنی محله تجریشاند.
خیابانها و اماکن پیرامون
خیابانها و کوچههایی که به میدان تجریش میپیوندند به ترتیب سارد عبارتاند از خیابان شهرداری، فناخسرو، جعفری، جلالوند، ملکی، ولیعصر، دربندی، ثقفی و کوگل. خیابان شهرداری بین میدان تجریش و میدان قدس قرار دارد و کوگل کوچهای است که به امامزاده صالح ختم میشود. خیابانهای:بوعلی، صاحبی، آشتیانی منفرد و حکمت از جمله خیابانهایی هستند که دارای استاندارد خیابان سازی نیستند و نیز این خیابانها جزء مناطق قدیمی و فرسوده تجریش قرار دارند.
اماکن مهم پیرامون میدان تجریش:
مسجد همت
امامزاده صالح
تکیه بالا (حسینیه بزرگ تجریش
بازار تجریش و حسینیه آن
اداره پست تجریش
اداره برق تجریش
بیمارستان شهدا
بنیاد شهید شمیرانات
سازمان تأمین اجتماعی
مرکز خرید قائم
مرکز خرید تندیس
مرکز خرید البرز
مرکز خرید میری
مرکز خرید بعثت
در شمال تجریش محلههای جعفرآباد و سعدآباد و در شمال غربی آن محله زعفرانیه قرار گرفته.
پیشینه
هزار سال پیش تجریش، طجرشت خوانده می شد. چنان که راوندی مورخ تاریخ در شرح سلطنت طغرل سلجوقی آورده است: «آنگاه سلطان از تبریز به سوی ری رفت تا زفاف به دار الملک باشد. اندک مایه رنج بر وی مستولی شد، به قصران بیرونی، به در ری به دیه طجرشت ( تجریش ) از جهت خنکی هوا نزول فرمود، چه حرارت هوا بغایت بود ( به سال 455 ق). جالب اینجاست که طغرل در همان تجریش وفات یافت و جنازه اش برای دفن به ری منتقل شد.
جغرافیا
تجریش در دامنه رشته کوه البرز است و میدان تجریش در ارتفاع 1600 متری از سطح دریا قرار دارد.
آب و هوای تجریش معتدل و متمایل به سرد است . حداکثر دمای آن در تابستانها 36 درجه و حداقل آن در زمستانها ْ20- درجه است .
در شهر تجریش قناتهای متعددی وجود داشته است و برخی از آنها هنوز هم آبدهی دارد.از جمله قنات امامزاده صالح (مظهر آن در صحن امامزاده )، قنات محمدیه، قنات مقصودبک در کنار رود دربند، قنات سرپل تجریش و قنات کهریز که
مظهر آن در تکیة پایین تجریش بوده است .
جمعیت
جمعیت شهر تجریش در 1335 شمسی ، 26,525 تن و در سرشماری 1365 شمسی حدود 40,000 تن بود. در سرشماری 1375 شمسی، به علت متصل بودن تجریش به شهر تهران و قرارگرفتن در محدودة تهران بزرگ، جمعیت آن همراه با جمعیت تهران ذکر شد.