بى اختیارى ادرار

20 نکته براى مقابله با آن
 

ناتوانى در نگه داشتن ادرار یک علامت است نه یک بیمارى. اما تبعات آن مى تواند در زندگى اجتماعى، شغل و شخصیت فرد اثرات مخربى داشته باشد.
روبرت شل سنیکر »استادیار جراحى دانشگاه ماساچوست« مى گوید: من ناتوانى در نگه داشتن ادرار را یک بیمارى اجتماعى مى دانم. ما بیمار زنى داشتیم که به خاطر خجالت سه سال از خانه اش بیرون نرفته بود.
وى و دیگر متخصصان پیام واضحى را به مردم دادند مبنى بر اینکه مردم نباید زندگى خود را به خاطر این مشکل لکه دار کنند. تقریبا هر شخصى مى تواند درمان شود و یا مشکلش بهتر شود.
در اغلب موارد، این ناتوانى به صورت نسبى است و توجه کنید که این ناتوانى بخشى از فرایند پیرى است. نیل رسنیک »رئیس و مدیر بیمارستان زنان در بولستون« مى گوید: این قابل اجتناب نیست و غیر قابل برگشت هم نیست. گاهى وقت ها حتى تلاش کمى مى تواند مشکل را کاهش دهد و یا جلوى آن را بگیرد.
شما باید بى اختیار ادرار را با زندگى تان تطبیق دهید نه بر عکس، در اینجا راه هایى است که مى تواند به شما کمک کند.
یک دفتر یادداشت تهیه کنید.
براى یک هفته بنویسید: چه چیزى خوردم، چه چیزى نوشیدم، کى به حمام رفتم، کى دچار ادرار ناخواسته شدم؟ این کار به شما و پزک تان کمک مى کند که علت بیمارى تان را پیدا کنید.
در مصرف مایعات صرفه جو باشید.
ممکن است دفتر یادداشت شما نشان دهد که آب زیادى در روز مصرف مى کنید. غالبا به این دلیل، شخصى که رژیم دارد به ظرف مصرف مایعات کشیده مى شود. اگر مقدار کمترى مایعات مصرف کنید بى اختیارى ادرار کمتر مى شود.
اما زیاد هم صرفه جو نباشید.
اما قطع مصرف مایعات، پایین تر از حد معمولى آن و بدون اجازه پزشک مى تواند باعث کم آب شدن بدن و بدتر شدن مشکلات ادرارى شود و امکان ایجاد بیمارى هاى جدى ترى را فراهم کند.
اصلا الکل نخورید.
الکل مهم ترین محرک براى دستشویى رفتن است.
از کافئین اجتناب کنید.
کافئین مثل الکل یک عامل ادرارآور شناخته شده مى باشد. کافئین نه تنها در نوشیدنى هاى بلکه در بعضى از داروها هم وجود دارد. دفتر یادداشت شما نشان مى دهد که آیا از این نوشیدنى ها مصرف مى کنید یا خیر.
از آب گریپ فروت خوددارى کنید.
آب گریپ فروت نیز یک عامل ادرارآور معروف مى باشد که زمانى در رژیم مورد علاقه مردم قرار داشت.
زغال اخته را جایگزین کنید.
عصاره ى زغال اخته اثرات مفید شناخته شده اى براى مثانه دارد.
شلى و آرامش خود را حفظ کنید.
یبوست مى تواند منجر به ناتوانى در نگه داشتن ادرار شود. بنابراین غذاهاى پر فیبر بخورید و مطمئن شوید که مقادیر کافى مایعات مصرف مى کنید. یک تجویز کلینیک ناتوانى ادرارى: »هر روز ذرت بو داده بخورید«.
سیگار نکشید.
نیکوتین سطح مثانه را تحریک مى کند و اگر شما دچار ناتوانى ادرارى ناشى از استرس هستید، سرفه کردن مى تواند باعث تحریک ناتوانى شود.
اضافه وزن خود را کم کنید.
ناتوانى در نگه دارى ادرار در افرادى که چندین کیلو از وزن شان را کم کرده اند، بهبود پیدا کرده است.
تخلیه دوگانه را امتحان کنید.
هنگامى که ادرار مى کنید در دستشویى بمانید تا احساس کنید که مثانه تان خالى شده است. سپس بلند شوید و دوباره بنشینید به آرامى به طرف جلو روى زانوهاى تان خم شوید و دوباره ادرار کردن را امتحان کنید.
وقتى به دستشویى بروید که باید بروید.
دکتر جتر مى گوید: واقعا معقول مى باشد که تخلیه مثانه خود را بر روى پایه منظمى برنامه ریزى کنید. براى مثال هنگام شام در حالى که دستشویى دارید، روى میز غذا ننشینید. تا وقتى که شام تمام شود نگه داشتن طولانى ادرار منجر به عفونت و اتساع بیش از حد مثانه مى شود و اگر شما مثانه پر و عضلات اسفنکتر ضعیف داشته باشید در هنگام سرفه، عطسه و یا خندیدن ممکن است دچار ادرار ناخواسته شوید. بهترین توصیه: مثانه خود را قبل و بعد از وعده هاى اصلى غذا و قبل از رفتن به رختخواب خالى کنید.
به صورت عادت در بیاورید.
اولا با فواصل کوتاه و منظم مثانه خود را تخلیه کنید. براى شروع هر یک ساعت، خوب است و به تدریج این فواصل را افزایش دهید. در بعضى از موارد بى اختیارى ادرار، این روش بسیار مؤثر است ولى کسى علت آن را نمى داند. ما نمى دانیم که آیا واقعا این روش، مثانه را به کارکرد طبیعى خود برمى گرداند یا خیر و یا به مغز آموزش مى دهد تا با کارکرد بد مثانه مقابله کند.
هدف شما سه تا شش ساعت باشد.
فواصل متوسط بین دستشویى رفتن ها 3 تا 6 ساعت است. سعى کنید در طول هفته ها به این محدوده برسید.
سن را جبران کنید.
هنگامى که پیرتر مى شوید، زمان طولانى ترى بین احساس تخلیه ى مثانه و رسیدن به دستشویى طول مى کشد. به عبارت دیگر سعى کنید نزدیک دستشویى قرار بگیرید تا سریع تر از قبل بتوانید خود را به دستشویى برسانید.
ورزش هاى خاصى را انجام دهید.
متخصصان مى گویند که این ورزش ها مى تواند بعضى از انواع بى اختیارى ادرار را در هر دو جنس و در همه سنین کاهش دهد و حتى شاید جلوى آن را بگیرد.
بدون اینکه عضلات ساق پا، باسن و یا شکم را منقبض کنید تصور کنید که اسفنکتر دور سوراخ مقعد را گرفته اید و با این کار از مدفوع کردن جلوگیرى مى کنید. این ورزش، عضلات عقبى لگن را مشخص مى کند. سپس در هنگام ادرار سعى کنید ادرار را متوقف کنید و سپس دوباره ادرار کنید. این کار بخش جلویى عضلات لگنى را مشخص مى کند. زنان باید تصور کنند که تامپون را از ناحیه تناسلى خود برداشته اند.
اکنون شما آماده یک ورزش کامل هستید. از عقب به جلو شروع کنید. عضلات خود را منقبض کنید و بعد از شمارش تا عدد چهار آن ها را شل کنید. این کار را دو دقیقه انجام دهید و حداقل سه بار در روز آن را تکرار کنید.
اتفاقات را پیش بینى کنید.
اگر فکر مى کنید که مى خواهید عطسه کنید و یا مى خواهید چیزى را بلند کنید یا بالا و پایین بپرید، قبل از وقوع حادثه، اسفنکتر خود را منقبض کنید.
اگر هیچ علامت هشدار دهنده اى وجود ندارد، وحشت نکنید.
اگر ادرار غیر ارادى بدون هیچ علامت هشدار دهنده اى وجود دارد، وحشت نکنید؛ بلکه آرامش خود را حفظ کنید و اسفنکتر خود را منقبض کنید؛ سپس عضلات را منقبض کنید و هنگامى که تمایل به ادرار از بین رفت، بدون ترس و به آرامى به سمت نزدیک ترین دستشویى بروید.
وسایل مخصوص را تهیه کنید.
بعضى از وسایل جاذب رطوبت به شکل شرت، پد یا محافظ وجود دارد. محصولات جدید، آب را جذب و بو را خنثى و از نشت ادرار نیز جلوگیرى مى کنند. البته خرید این وسایل کمى وقت گیر و دست پاچه کننده است بنابراین شما مى توانید از داروخانه بخواهید که این وسایل را در زمان هاى مقرر براى شما آماده کند.
منبع : دایرة المعارف پزشک خانواده ،گروه مولفان انستیتوسلامتی آمریکا ،مترجمان : دکتر حسن کریمی یزدی و دکتر پدرام مصطفایی ،انتشارات سپهر اندیشه - 1387