درمان‌های گیاهی سوء هاضمه

تحریریه آشپزباشی

سوءهاضمه به صورت دل‌درد، نفخ، اسپاسم، ترش کردن معده، اسهال، یبوست و یا بد هضم شدن غذا در افراد ظاهر می‌شود. گیاهانی از جمله نعناع، گشنیز، بادرنجبویه، زیره، رازیانه، شوید، جعفری و... از سبزی‌های خوراکی مشهوری هستند که سالیان دراز به عنوان گیاهان دارویی ضد درد، ضد نفخ، ضد اسپاسم، اشتهاآور، مقوی معده و محرک مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

در سال‌های اخیر و از زمان انقلاب صنعتی در اروپا به بعد، این گیاهان به صورت فرآورده‌های دارویی به بازار عرضه شده‌اند. در ادامه مقاله به سه نمونه از این گیاهان که بیشتر در فرآورده‌های دارویی مصرف می‌شوند اشاره می‌گردد:

نعناع و سوءهاضمه

به‌طور کلی نعناع و اسانس آن دارای خواص ضد درد، ضد نفخ، ضد اسپاسم، محرک معده، اشتهاآور، خوش‌بو کننده و ضد میکروب است. 

گشنیز و سوءهاضمه

قسمت مورد استفاده گشنیز، برگ و میوه‌های آن است. برگ گشنیز، بیشتر به حالت تازه، یکی از پرمصرف‌ترین سبزیجات است. میوه آن دارای اثر ضد درد، ضد نفخ، ضد اسپاسم، مقوی معده، اشتهاآور و ضد میکروب است. 

بادرنجبویه و سوءهاضمه

این گیاه دارای اثرات خوب ضد درد، ضد نفخ و اسپاسم، آرام‌بخش و تا حدی خواب آور است. بادرنجبویه به علت دارا بودن اسانس، دارای بوی مطبوعی است و یکی از پرمصرف‌ترین گیاهان دارویی می‌باشد.

با وجودی که می‌توان از هر کدام از گیاهان فوق به طور جداگانه استفاده کرد، ولی اکثر کارخانجات ترجیح می‌دهند که برای اثرات سریع‌تر و قوی‌تر، از فرمولاسیون دو یا سه گیاه با هم استفاده کنند. یکی از داروهایی که از فرمولاسیون مخلوط سه گیاه فوق تهیه شده است، قطره کارمینت (CARMINT) می‌باشد که از عصاره برگ نعناع و بادرنجبویه و میوه‌های گشنیز فرموله شده است.

این قطره به علت دارا بودن سه عصاره و اسانس گیاهان مربوط به خود، دارای اثر ایده‌آل ضد درد، ضد نفخ و ضد اسپاسم است. با توجه به خوراکی بودن گیاهان به کار برده شده، این قطره می‌تواند برای تمام افراد از نوزادان گرفته تا افراد مسن مورد استفاده قرار گیرد. فقط میزان مصرف در هر مورد متفاوت است و طبق راهنمای دارو می‌باشد.

نکته بسیار بااهمیتی که مورد سؤال بسیاری از افراد می‌باشد این است که آیا می‌توان به جای نعناع و یا داروهای موجود، از عرق نعناع یا عرقیات طبی دیگر برای رفع سوءهاضمه از جمله نفخ و درد استفاده کرد. باید اضافه نمود در صورتی که عرق نعناع در شرایط استریل تهیه شده باشد و دارای آلودگی میکروبی و قارچی نبوده و غلظت اسانس موجود در آن کافی باشد، مصرف آن بلامانع است.