پَهله شهری است در استان ایلام. این شهر مرکز بخش زرین آباد شهرستان دهلران در این استان است. پهله در 104 کیلومتری جنوب خاوری شهر ایلام واقع شدهاست. در اطراف این شهر روستاهای زیبا و کوچکی وجود دارد. به عنوان مثال روستاهای گلوزه، مه مه دی (احمدآباد) و که له که له در شمال این شهر و با مسافت کمتر از نیم کبلومتر واقع شدهاند.
در اواخر دهه چهل شمسی در درگیری اهالی این شهر با مأموران ژاندارمری موسوم به امنیهها تمامی اهالی پاسگاه کشته شدند. این سال مبدأ محاسبه بسیاری از. قایع در این شهر به حساب میآید. این شهر گرچه متشکل از طوایف گوناگونی از روستاهای اطراف است ولی مردمان آن با یکدلی و صمیمیت در کنار هم زندگی میکنند و بیش از دو دهه اخیر هیچ نزاع طایفهای گزارش نشده است. متأسفانه در زمان رژیم پهلوی مردمان این دیار نیز از تبعیض نژادی در امان نمادند؛ و چندین برابر ساکن فعلی این شهر به شهرهای عراق بویژه بغداد، علی شرقی و علی غربی، و استان دباله کوچ کردند. علاوه بر این هزاران تن از ساکنان این شهر و حومه به مرکز شهرستان یعنی دهلران مهاجرت نمودهاند. همچنین بسیاری از کردان این منطقه بیش از دهها سال است که در منطقه آبدانان سکونت دارند. همچنین اهالی این شهر در مرکز استان ایلام نیز اقلیت عمدهای را تشکیل میدهند که کردالی نامیده میشوند و اکثریت شهرک سرتاف را تشکیل میدهند. صرف نظر از این حالت هزاران نفر از ساکنان منطقه در طول دهههای اخیر به شهرهای مهم استان خوزستان (مانند دزفول، اندیمشک، اهواز، خرمشهر، آبادان) کوچ کردهاند. همچنین بسیاری از اهالی این شهر به امید یافتن زندگانی بهتر به کلان شهرهایی مانند تهران و کرمانشاه و اقلیتی نیز به اراک و کرج مهاجرت نمودهاند. تعداد کل مهاجران هشتاد ساله اخیر را بین 75هزار الی 100هزار تن تخمین میزنند. در حال حاضر بنا به گفته شهردار این شهر در بهمن 90 وسعت این شهر بالغ بر 114 هکتار میباشد. پارک جنگلی ملت به وسعت 6 هکتار در شمال این شهر و در دامنه تپههای زیبایی واقع شده است بخشی از این پارک اخیراً به تفرجگاه مردم تبدیل شده است. پارک بعث از پارکهای زیبای این شهر در سال 1372 تأسیس شده است. همچنین در سال 1374 پارک شهید حسین فهمیده در این شهر احداث شد.
بیشینه دمای این شهر 40 و کمینه آن 5- درجه سانتیگراد است.
مردم این شهر به زبان کردی شاخه پهلهای تکلم میکنند. در زمان جنگ ایران و عراق این شهر پذیرای هزاران آواره بویژه مهاجران دهلرانی بود و ادرات شهرستان دهلران در این شهر مستقر شد. فاصله شهر زیبای میمه اتا این شهر کمتر از 27 کیلومتر میباشد. در سال 1386 شهر پهله مدتی به دلیل پایین آمدن سطح آب چشمه با مشکل کمبود آب روبرو شد و از طریق تانکرهای سیار به این شهر آبرسانی میشد تا اینکه در همان سال با طرح آبرسانی لولهای این مشکل شهر حل شد.
پیشینه
ظاهراً نام این شهر همریشه با پَهلَوْ و پارت است که یکی از معانی آن شهر میباشد. شهر امروزی پهله در قدیم جزئی بود از سرزمین پهله (جبال، کوهستان زاگرس) و احتمالاً به همین خاطر نام پهله بر روی آن ماندهاست.
در جنگ ایران و عراق شهر پهله آسیب فراوان دید و پس از بازسازی نام آن که پس از انقلاب اسلامی به زرینآباد تغییر یافته بود مجدداً پهله شد.
دیدنیها
شهر پهله در دشتی با شیب ملایم به سوی رود دجله قرار دارد. دیدنیهای شهر و پیرامون آن:
رود میمه که در شهر جریان دارد.
رشته کوه کبیرکوه (در پانزده کیلومتری شمال پهله)
قله کلاوندی (1716 متر) در ده کیلومتری شمال خاوری شهر
امامزاده سیدفخرالدین در 12 کیلومتری شمال بهله
امامزاده سید حسنی (فرزند سید فخرالدین) در فاصله 13 کیلومتری شمال بهله
امازاده سیدنصرالدین در 16 کیلومتری
امامزاده سید ابراهیم (فرزند محمد باقر) که در 7 کیلومتری پهله و در مسیر قلعه شیاخ قرار دارد.
امامزاده محمد و بی بی زینب در 7 کیلومتری غرب شهربهله ساختمان این امامزاده که شکل مخروطی ویژهای دارد مربوط به دوران سلجوقی است. قلعه شیاخ (شیاق، شیاخ) در غرب چهله که مربوط به 1900 سال قبل است. قلعه زنجیره در جنوب غرب شهر بهله خرابههای باستانی مسیر جاده بهله- دهلران باغات زیبای گوراب و میمه بارک جنگلی ملت به مساحت 6 هکتار در دامنه کوههای شمالی شهر.