التهاب لثه

21 روش درمانی جهت پیشگیری از بروز بیماری های لثه

روزی روزگاری، شاید همین پارسال، پلاک دندان از جمله اصطلاح های پزشکی بود که توسط دندانپزشک به کار برده، و توسط شما نادیده گرفته می شد. هرگاه پلاک بر روی دندان هایتان تشکیل می گردید، داندانپزشک به شما می گفت: « باید کمی بهتر داندان هایتان را مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. پلاک های زیادی روی دندان هایتان ایجاد شده اند ». شما هم در جواب می گفتید: « آه، بله. حتماً. حق با شماست، باید بهتر مسواک بزنم ». بعد به خانه برمی گشتید و تا چند روز با دقت و حوصله ی تمام، دندان ها را مسواک می زدید و از نخ دندان استفاده می کردید. ولی پس از گذشت یکی دو هفته دوباره خوب مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را تا مراجعه ی مجدد به مطب داندانپزشکی از یاد می بردید. اما امروز که به دندانپزشکی رفتید وضعیت با دفعات قبل فرق داشت. پزشک گفت: « لثه هایتان متورم و قرمز شده اند. و تمیزکردن و جرم زدایی دندان هایتان امروز باعث خونریزی لثه ها شد. به التهاب لثه دچار شده اید. اگر هرچه زودتر اقدام نکنید، دندان هایتان را از دست خواهید داد ». شما تنها کسی نیستید که به این عارضه مبتلا شده اید. طبق گزارش منتشر شده توسط مجله ی انجمن دندان پزشکی آمریکا تعداد زیادی از بالغین در سنین پایین دچار بیماری های لثه می شوند. التهاب لثه جزو اولین علایم بیماری های لثه و بیماری لثه هم یک دلیل عمده ی از دست دادن دندان در بزرگسالان است. با وجود این ناامید و مأیوس نباشید. در لابلای خبر بدی که دندانپزشک به شما می دهد، خبر خوب و امیدوار کننده ای نیز وجود دارد و آن هم این که شما جزو کسانی هستید که می توانید دندان هایتان را نجات دهید. درمان آن ها چندان دشوار نیست. در زیر به شرح آنچه لازم است انجام دهید می پردازیم.
- 30 ثانیه ای مسواک نزنید
اگر واقعاً علاقه مندید از ورم و التهاب لثه رهایی یابید، باید در مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، وقت بیشتری صرف نموده، کار خود را با دقت لازم به انجام برسانید. برای حفظ سلامتی لثه ها لازم است روزانه 2تا3بار، هر بار به مدت 5-3دقیقه به وسیله ی مسواک. خرده های غذا را از لابلای دندان ها خارج کرده و آن ها را تمیز کنید. هنگام مسواک زدن، مسواک را با زاویه ی 45درجه روی دندان ها قرار دهید. به طوری که نیمی از موهای مسواک، لثه ها و نیمی دیگر دندان ها را تمیز کنند. مسواک را روی لثه و دندان ها خیلی محکم نکشید. بلکه آن را بلغزانید.
- یک مسواک کافی نیست
داشتن دو مسواک و استفاده متناوب از آن ها الزامی است. با داشتن دو مسواک امکان می یابید همواره از مسواک خشک استفاده نمایید.
- استفاده از مسواک برقی
تحقیقات نشان می دهند. مسواک های برقی به میزان 98/2% مانع از تشکیل پلاک روی دندان ها می شوند. در حالیکه مسواک های معمولی تنها به میزان 48/6% از تشکیل پلاک جلوگیری می کنند.
- تقویت استخوان ها
ورم لثه شروع چیزی است که دکتر « کالی » آن را پوکی استخوان فک می نامد. استخوان های فک نیز درست مانند استخوان های سایر نقاط بدن می توانند پوک و شکننده شوند. پس با مصرف کلسیم به مقدار زیاد (کلسیم در فرآورده های لبنی، بادام، میوه ها و سبزی هایی که به رنگ سبز تیره هستند و ماهی آزاد یا قزل آلا یافت می شود). انجام ورزش و اجتناب از کشیدن سیگار در تقویت و استحکام بخشیدن به استخوان های خود بکوشید.
- ماساژ لثه
لثه را بین دو انگشت شست و اشاره (به طوری که انگشت اشاره به طرف خارج قرار گیرد) گرفته و آن را ماساژ دهید. این کار باعث بهبود وضعیت گردش خون لثه ها می شود.
- مصرف ویتامین C
طبق تحقیقات به عمل آمده، ویتامین C التهاب لثه را درمان نمی کند، اما مانع از خونریزی لثه می شود.
- استفاده از مسواک های پروکسا
مسواک پروکسا نوعی مسواک مخصوص است که شباهت زیادی به شیشه شورهای کوچک دارد. با این مسواک دسترسی به نقاطی از دندان ها که تمیز کردن آن ها با مسواک های معمولی غیرممکن یا دشوار است - از جمله بین دندان ها و یا زیر روکش (1) یا پل دندانی (2) ممکن می شود.
- استفاده از لیسترین
طبق یک پژوهش، استفاده از محلول دهان شویه ی لیسترین در جلوگیری از تشکیل پلاک بر روی دندان ها و در نتیجه بروز التهاب لثه بسیار مؤثر است.
- دقت در خرید دهان شویه
هنگام خرید محلول های دهان شویه توجه داشته باشید که محلول حاوی ستیل پری دینیوم کلرید (3) و یا دمیفن برمید (4) باشد. تحقیقات نشان می دهند که وجود این دو ترکیب در محلول های دهان شویه است که مانع از تشکیل پلاک های دندان می شود.
- توجه به شیوه زندگی
آیا اضطراب زیادی دارید؟ آیا آرامش و استراحتتان کم است؟ آیا با مواد سمی سر و کار دارید؟ ممکن است هر یک از عوامل مذکور در بروز ناراحتی های لثه نقش داشته باشند. به عقیده ی دکتر « کالی » مردم باید نگرشی در نحوه زندگی خود جهت تغییر عوامل نامطلوب، به منظور برخورداری از سلامت بیشتر داشته باشند.
- ترک عادات ناخوشایند
کشیدن سیگار و مصرف مشروبات الکلی موجب از دست رفتن ویتامین ها و مواد معنی مورد نیاز بدن و دهان می شود.
- تمیز کردن زبان
زبان را از میکروب ها و سموم مخفی شده بر روی آن بزدایید. دکتر « کالی » می گوید: « می توان از هر وسیله یا روشی برای پاک کردن زبان استفاده کرد. البته به شرط آن که وسیله ای که استفاده می کنید تمیز و برنده نباشد ». وی استفاده از یک قاشق چای خوری، چوب مخصوص زبان و یا مسواک را برای این منظور توصیه می کند 10تا 15 بار زبان را از قسمت انتها به جلو پاک کنید.
- همه ی کارها را پی در پی انجام ندهید
سعی نکنید طی یک روز از تمامی روش های شستشوی دهان و دندان استفاده کنید. یک روز لثه ها را ماساژ دهید و روز بعد زبان را تمیز کنید. مطمئن باشید عمل کردن به یکی از این کارها، پس از مسواک زدن و استفاده از نخ دندان کار چندان دشوار و وقت گیری نخواهد بود.
- شستشو با آب اکسیژنه
یک بطری محلول آب اکسیژنه 3% خریداری کنید و آن را به نسبت 50% با آب مخلوط نمایید و محلول بدست آمده را به مدت 30ثانیه در دهان بچرخانید. محلول را قورت ندهید. عمل شستشوی دهان با محلول آب اکسیژنه را به منظور جلوگیری از رشد میکروب ها سه بار در هفته تکرار کنید.
- دستگاه های شوینده با فشار
با استفاده از وسایل مخصوص اطراف دندان و لثه ها را بشویید. به منظور استفاده صحیح از این دستگاه، سر آن را به طرف پایین و رو به لثه ها نگیرید. بلکه آن را طوری نگه دارید که آب، هنگام خروج، از فاصله بین دندان ها عبور کند.
- استفاده از سرنگ
حین سفر به جای دستگاه های شوینده، از یک سرنگ مخصوص گوش (با پیستون لاستیکی و نوک بلند) استفاده کنید. سرنگ را از آب پر کنید و سپس آب را با فشار بین دندان ها خالی کنید.
- استفاده از محرک لثه
بنا به گفته ی دکتر « کالی » یک تکه لاستیک و یا یک ماساژور سه گوش که بدین منظور ساخته شده، بهتر از خلال دندان برای ماساژ لثه است. به علاوه ماساژورها باعث تمیز شدن سطح مابین دندان ها می شوند. نوک ماساژور را بین فاصله دو دندان قرار دهید و سپس آن را به طرف نوک دندان حرکت دهید. به طوری که ماساژور با نقطه حد فاصل لثه و دندان زاویه 450درجه بسازید. مدت 10ثانیه به ماساژور حرکت دورانی بدهید و سپس به سراغ دندان بعدی بروید.
- مصرف روزانه ی سبزیجات خام
مصرف روزانه ی حداقل یک نوع سبزی خام مانع از بروز التهاب لثه می شود. غذاهای سفت و پرالیاف موجب تمیزشدن و تحریک لثه و دندان می گردند.
- محلول آب و جوش شیرین
مقداری جوش شیرین را با آب مخلوط نمایید و آن را به کمک انگشتان خود روی قسمتی از حد فاصل لثه و دندان ها بمالید. سپس مسواک بزنید. با این کار علاوه بر تمیز کردن، براق کردن و خنثی کردن اسید تولید شده توسط میکروب ها، می توان بوی دهان را نیز با یک اقدام ساده از بین برد.
- استفاده از ژل صبر زرد (5)
برخی از افراد دندان های خود را با ژل صبر زرد مسواک می زنند. این ژل اثر خوبی دارد و امکان تشکیل پلاک های دندانی را کاهش می دهد.

هشدار پزشکی

- نگران نباشید، خودشان از بین می روند.
اگر نسبت به لثه ی زخم شده و در حال خونریزی که خود نشانه ی التهاب لثه است بی اعتنا باشید، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در صورت بی توجهی به این علامت، مشکل لثه های شما جدی تر شده و به احتمال قوی دندان های خود را از دست خواهید داد. در زیر به ذکر علایمی که نشانگر وخامت التهاب لثه اند می پردازیم. در صورت داشتن هر یک از این علایم به دندانپزشک مراجعه نمایید:
0 تنفس سخت و دشوار که بعد از 24 ساعت برطرف نشود.
0 بلندتر به نظر رسیدن دندان - که در نتیجه ی نشست لثه اتفاق می افتد.
0 احساس ناراحتی هنگام بستن دهان بدین معنا که هنگام بستن دهان دندان ها به سختی روی هم قرار گیرند.
0 خوب جا نیفتادن دندان های مصنوعی ناکامل (در صورت داشتن دندان مصنوعی).
0 تشکیل کیسه های چرکی مابین لثه و دندان.
0 شل شدن یا افتادن دندان ها.
به علاوه اگر علیرغم همه مراقبت ها، جهت حفظ سلامت لثه، باز هم حین مسواک زدن دچار خونریزی لثه و به دنبال آن زخم و التهاب لثه ها می شوید، مجدداً به دندان پزشک مراجعه نمایید.

پی نوشت ها :

1. Crown.
2. Bridge.
3. Cetylpridinium chloride.
4. Domiphen Bromide.
5. Aloe gel.