مزایا و عوارض سزارین (۱)

 تحریریه دنیای سلامت

سزارین یک جراحی نسبتا بزرگ است که در آن پوست شکم، عضلات زیر آن و دیواره رحم شکافته می‌شود. به طور کلی 90 درصد زایمان‌ها در سطح جهان به شیوه طبیعی و 10 درصد به شکل سزارین است. (در کشور ما حدود 35- 40 درصد از زایمان‌ها به صورت سزارین انجام می‌شوند).

متاسفانه برخی از خانم‌ها تصور می‌کنند در زایمان سزارین به نوزادشان فشار کمتری وارد می‌آید و او سالم‌تر خواهد بود؛ در حالی که حالت مکشی زایمان طبیعی باعث پاک شدن ریه نوزاد شده و به این ترتیب نوزادانی که از طریق زایمان طبیعی به دنیا می‌آیند، کمتر دچار مشکلات تنفسی می‌شوند.

براساس برخی پژوهش‌ها، نوزادانی که با روش طبیعی به دنیا می‌آیند، باهوش‌ترند و همه این دلایل باعث شده است زنان در کشورهای صنعتی و پیشرفته تمایل بیشتری به زایمان طبیعی داشته باشند؛ مگر آنکه وضعیت خاصی وجود داشته باشد؛ مثل

1- بزرگ‌ بودن سر جنین نسبت به لگن مادر: این مورد به هنگام دردهای زایمانی مشخص می‌گردد؛ به این شکل که با وجود انقباضات متوالی پیشرفت زایمان خوب نیست و در معاینه داخلی تنگی زیاد دریچه رحم و کوچکی لگن مادر و البته بزرگ بودن مشخص سر جنین تشخیص داده می‌شود.

2- قرارگیری جنین به طور غیرعادی: در وضعیت طبیعی سر جنین در رحم مادر به سمت پایین است و اگر جنین به صورت عرضی قرار گرفته باشد یا پاهای جنین پایین باشد، امکان زایمان طبیعی وجود ندارد.

3- ایجاد مشکل در جفت جنین و بند ناف: اگر جفت جنین به طور زودرس از جنین جدا شود و یا جفت در قسمت فوقانی رحم قرار گیرد، باید زایمان به طور سزارین انجام شود.

گاهی اوقات ممکن است بند ناف به داخل مجرای زایمانی سر بخورد و جریان خون و اکسیژن به جنین نرسد. در این وضعیت نیز باید به طور اورژانسی عمل سزارین انجام شود.

4- جنین نارس و دیررس: جنین‌های نارس احتمالا تحمل فشار زایمان طبیعی را ندارند و جنین‌های دیررس نیز به علت درشتی و اشکال در خون‌رسانی در زایمان طبیعی دچار مشکل می‌شوند؛ بنابراین در این موارد نیز زایمان به صورت سزارین صورت می‌گیرد.

5- RH خون: جنین‌هایی که مشکلات خونی دارند، بهتر است با روش سزارین متولد شوند؛ زیرا تحمل فشار زایمان طبیعی را ندارند.

6- چندقلویی: بعضی اوقات زایمان طبیعی دوقلوها به صورت سالم صورت می‌گیرد؛ اما در بیشتر مواقع سزارین بهترین راه برای حاملگی‌های بیش از یک جنین است.

7- مشکلات دیگر: عفونت‌های مختلف در ناحیه تناسلی، فشار خون بالا، بیماری قند، ایدز و سابقه مرگ نوزاد، سابقه نازایی و زایمان در سنین بالا؛ به خصوص شکم اول، جزء مواردی هستند که زایمان سزارین توصیه می‌شود.

 عوارض

از آنجا که عمل سزارین یک عمل جراحی است، می‌تواند برای مادر عوارضی داشته باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:

1- افزایش احتمال عفونت رحم 2- افزایش میزان خونریزی 3- خطرات ناشی از بیهوشی 4- احتمال عفونت محل بخیه‌ها  5- احتمال ایجاد یبوست به دلیل استفاده از داروهای بیهوشی 6- طولانی‌تر بودن مدت استراحت و بستری شدن در بیمارستان  7- دردهای لگنی و چسبندگی بیشتر 8- بروز لخته‌های خون در پاها یا لگن بعد از جراحی

9- احساس خستگی و خواب آلودگی بیشتر مادر به علت مصرف داروهای بیهوشی 10- افزایش احتمال افسردگی، احساس شکست، ناامیدی و دلسردی مادر پس از زایمان  11- عوارض و مضرات احتمالی داروهای بیهوشی روی جنین 12- افزایش احتمال ایجاد مشکلات تنفسی در نوزاد 13- افزایش میزان مرگ و میر شیرخواران نسبت به نوزادانی که با زایمان طبیعی متولد شده‌اند 14- افزایش احتمال یرقان در نوزاد 15- افزایش احتمال سکته مادر.

 براساس پژوهش‌ها، زنانی که به روش سزارین زایمان کرده‌اند، حدود 50 درصد بیشتر از زنانی که به روش طبیعی زایمان می‌کنند، در معرض سکته هستند. البته احتمال بروز سکته بعد از زایمان در زنان بسیار اندک است؛ اما به دلیل نوعی اختلال، در سیستم عروقی، زنانی که سزارین می‌شوند، این احتمال در آنها کمی افزایش می‌یابد.

چنین مطالعاتی می‌تواند هشداری باشد برای زنان بارداری که نگران عوارض احتمالی زایمان طبیعی هستند و از آن می‌هراسند و گمان می‌کنند که تحمل درد را ندارند. زایمان سزارین باید از روی ضرورت انجام گیرد. همین قدر که مادران بدانند در زایمان سزارین احتمال مشکلات تنفسی در نوزاد چهار برابر بیشتر است، شاید به هنگام انتخاب نوع زایمان، عاقلانه‌تر تصمیم بگیرند...

برای خواندن بخش دوم- مزایا و عوارض سزارین- اینجا کلیک کنید.