تحریریه ماهنامه کودک سالم
کودکان زیر سه ماه
برای این نوزادان بهتر است از دماسنج‌های دیجیتالی استفاده و از طریق مقعد دمای بدنشان اندازه‌گیری شود. برای این سن، به هیچ‌وجه از دماسنج‌های الکترونیکی گوش استفاده نکنید؛ زیرا مجرای گوش آنها بسیار تنگ است. برای کودکان سه تا چهار ماهه نیز می‌توانید از دماسنج‌های دیجیتالی استفاده کنید.
برای اندازه‌گیری دمای داخل گوششان نیز می‌توانید از دماسنج‌های الکترونیکی گوش استفاده نمایید. برای کودکان بالای چهار سال از دماسنج دیجیتالی استفاده کنید و آن را در دهانش قرار دهید. اگر در اثر گرفتگی بینی و نفس کشیدن از راه دهان و یا در اثر سرفه کردن نتوانستید این کار را به درستی انجام دهید، دماسنج را زیربغل کودک بگذارید.
چند نکته در مورد دمای بدن کودک
همه پدر و مادرها می‌دانند که اندازه‌گیری دمای بدن کودک وقتی که مرتب در حال پیچ و تاب و ول خوردن است، بسیار دشوار می‌باشد؛ اما از طرفی اندازه‌گیری دمای بدن او اصلی‌ترین راه برای تشخیص سلامت یا بیماری اوست.
زمان مراجعه به پزشک
هرگاه علائم زیر را در کودک خود مشاهده کردید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید: نوزادان زیر سه ماه که تب بالای 38 درجه دارند. کودکانی که تب 39 درجه و بالاتر از آن دارند. کودکی که از نوشیدن مایعات و غذا خوردن به طور کامل امتناع می‌کند. اسهال مداوم و یا استفراغ پی‌درپی علائم کم آبی مثل: کاهش ادرار، نیامدن اشک به هنگام گریستن، کاهش فعالیت جسمی و کاهش هوشیاری.
درد خاصی مثل گلودرد و گوش درد بعد از 24 ساعت همچنان تب بالا دارد (در کودکان زیر 2 سال) و بعد از 72 ساعت و در کودکان دو سال به بالا) تب قطع می‌شود و مجدداً برمی‌گردد. وجود مشکلات حاد مثل بیماری قلبی- سرطان و کم‌خونی تب همراه با جوش و تحریکات پوستی درد شدید هنگام دفع ادرار در صورت بروز علائم زیر حتی یک ثانیه هم معطل نکنید و فوراً کودک را به بیمارستان برسانید.
گریه مداوم و بی‌وقفه کج‌خلقی بسیار شدید بی‌حالی زیاد و ناتوانی در بلند شدن از رختخواب کبودی لب‌ها، زبان و ناخن‌ها فرورفتگی زیاد و یا برآمدگی مشخص روی سر نوزاد سفت و خشک شدن گردن تب بسیار بالا انحنا‌پذیری و نرمی بدن هنگام راه رفتن (شل بودن) مشکلات تنفسی که حتی بعد از تمیز کردن بینی باز هم برطرف نمی‌شوند افتادن به سمت جلو و سرازیر شدن آب دهان صرع و حملات ناگهانی درد در ناحیه شکم.
بهبود
تمام تب‌ها نیاز به درمان و معالجه ندارند؛ اما آن را به این دلیل کاهش میدهند که برای کودک ناراحتی ایجاد نکند. اگر کودک شما زیاد بهانه‌گیری می‌کند و ناراحت است، می‌توانید به او استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید، اما هیچ‌گاه از دوز توصیه شده فراتر نروید. به کودکان نباید آسپرین داد؛ چرا که باعث سندرم رِی (Reye Syndrome) می‌شود. این سندرم بسیار کمیاب است، اما می‌تواند موجب مرگ کودک شود.
در کودکان زیر دو ماه نباید از هیچ دارویی برای کاهش تب استفاده کرد؛ مگر آنکه با پزشک مشورت کرده باشید. با تکه‌ای ابر خیس بدن کودک را مرطوب کنید. این‌کار هم باعث احساس راحتی او می‌شود و هم تبش پایین می‌آید. فقط باید از آب ولرم استفاده کنید، زیرا آب سرد، موجب لرز شده و دمای بدنش را بالاتر می‌برد. هیچ‌گاه از الکل برای پایین آوردن دمای بدن استفاده نکنید؛ زیرا الکل حاوی مواد سمی است و این مواد جذب پوست می‌شوند. به کودکتان لباس‌های نخی و سبک بپوشانید و ملحفه نازکی رویش بکشید. پوشش زیاد، مانع خروج گرما از بدن او و باعث بالا رفتن تب می‌شود.
اتاق خواب کودکتان را زیاد گرم نکنید. دقت داشته باشید که رختخوابش به اندازه کافی نرم و راحت باشد. به او مایعات بیشتری دهید تا دچار کم آبی نشود. تب بالا آب بدن را کاهش می‌دهد. آب، سوپ و مواد آبکی به او بدهید. از دادن نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل چای و نوشابه خودداری کنید، زیرا حجم ادرار او را افزایش میدهند.
اگر کودکتان دچار استفراغ و یا حتی اسهال شده است، از پزشکش سوال کنید که آیا به او محلول الکترولیت بدهید یا خیر. به هیچ‌وجه نوشیدنی‌های ورزشی به کودک ندهید، زیرا آنها برای کودکان طراحی نشده‌اند و قند اضافی‌شان ممکن است اسهال را تشدید کند. همچنین مقدار آب سیبی را که به او می‌دهید، محدود کنید. بهتر است اجازه دهید کودکتان خودش انتخاب کند که چه چیزی بخورد و هیچ‌چیز را به زور به او ندهید. اجازه دهید کودک به اندازه کافی استراحت کند. کودکی که تب دارد، بهتر است به مدرسه نرود.
برای خواندن بخش اول -کودکم تب دارد- اینجا کلیک کنید.