جایزه نوبل ادبیات یکی از پنج جایزه نوبل است و هرسال به نویسندهای داده میشود که به گفته آلفرد نوبل (مهندس شیمی سوئدی که در وصیت نامه خود اعلام کرد که کل ثروت حیرت انگیزش را برای تامین هزینه جوایز نوبل اختصاص خواهد داد)، برجستهترین اثر با گرایش آرمانخواهانه را نوشته باشد. منظور از «اثر» معمولاً مجموعه کارهای نویسندهاست، اگرچه گاه در متن مربوط به جایزه از آثار مشخص نیز نام برده شدهاست. بر اساس وصیتنامه آلفرد نوبل، جایزه هر سال باید به کسی اعطا شود که «در حوزه ادبیات برجستهترین مجموعه آثار را در جهتی آرمانی یا ایدهآل» خلق کردهباشد.آکادمی سوئد برنده را تعیین میکند و در اوایل اکتبر هرسال آن را اعلام میدارد. در ادامه مقاله با بنیتا همراه باشید تا از حاشیههای اهداء این جایزه به باب دیلن بیشتر بدانید.
cat: Bob Dylan, performing in Los Angeles, in 2012. Mr. Dylan was named the winner of the 2016 Nobel Prize in Literature. Credit Chris Pizzello/Associated Press
جایزه نوبل ادبیات طی مراسمی که در سوئد برگزار شد به باب دیلن اهدا شد. این خواننده معروف و پر طرفدار که بعد از موسیقی در عرصه ادبیات هم خوش درخشیده، برای گرفتن جایزه خود به این مراسم نرفت. بعد از مراسم، این آکادمی ادبیات سوئدی که وظیفه معرفی چهرههای برتر ادبی را به عهده دارد، نامهای خصوصی از باب دیلن دریافت کرد. در این نامه باب دیلن توضیح داده بود که بر اساس تعهدات قبلی امکان سفر به سوئد برای ایشان در ماه دسامبر نبوده است و به همین دلیل او نتوانست در مراسم اهدای جایزه صلح نوبل حضور داشته باشد.
توضیحی که از سوی آکادمی درباره علت غیبت ایشان به حاضرین علام شد، این بود که او بسیار از دریافت این جایزه مفتخر است و آرزو میکرده که ای کاش میتوانسته در مراسم حضور داشته باشد. این آکادمی در بیانیه خود توضیح داد که برندگان جایزه نوبل ادبیات، باید در مدت 6 ماه بعد از اعلام موفقیت آنها در گرفتن این جایزه یک سخنرانی عمومی در این زمینه ارائه دهند که مطابق برنامه ریزیهای انجام شده، سخنرانی باب دیلن در 10 دسامبر انجام خواهد شد.
در ادامه توضیحاتی که در بیانیه آکادمی اعلام شده، اینکه برندگان جایزه نوبل ادبیات برای گرفتن جایزه در مراسم شرکت نکنند کمی غیر طبیعی است اما نمیتوانیم بگوییم که هرگز اتفاق نیفتاده است. در سالهای گذشته، نویسنگان و چهرههای ادبی زیادی بودهاند که نتوانستند برای گرفتن جایزه به استکهلم سفر کنند. به عنوان مثال، دوریس لسینگ(Doris Lessing)، هارولد پینتر(Harold Pinter) و الفرید جلینک(Elfriede Jelinek) از چهرههای شناخته شده ادبی هستند که نتوانستند در مراسم برای دریافت جایزه خود حضور داشته باشند. جایزه آنها همچنان متعلق به آنها است همچنان که جایزه باب دیلن تا همیشه متعلق به او خواهد بود.
البته باید خاطر نشان کرد که نمایندگان آقای دیلن به ما اطلاع ندادند که امکان حضور ایشان در مراسم نیست و ما قبل از هر چیزی وب سایت ایشان را بررسی کردیم تا مطمئن باشیم در این تاریخ آنها تورهای سراسر دنیا برای اجرای کنسرت موسیقی نداشته باشند. و حتی وقتی به ایشان نامه فرستادیم و برای شرکت در مراسم از آقای دیلن درخواست کردیم در پاسخ ما نوشتند: حتما، اگر برایم مقدور باشد.
اگر با اشعار باب دیلن آشنایی ندارید پیشنهاد میکنیم متن ترانههای باب دیلن را که توجه آکادمی نوبل را به خود جلب کرده بود از دست ندهید و بعد از خواندن اشعار او قضاوت اینکه آیا باب دیلن مستحق دریافت جایزه بود با شماست.