ایران به ورشکستگی آبی رسیده است؛ این اظهار نظر را رئیس جدید سازمان حفاظت محیط‌زیست در ادامه سلسله اظهار نظراتی مطرح کرد که در روز‌های اخیر از او شنیده‌ایم.
به گزارش ، آرمان نوشت: به نظر می‌رسد عیسی کلانتری که جای معصومه ابتکار در سازمان حفاظت محیط‌زیست را گرفته، رویکرد متفاوتی به مشکلات زیست‌محیطی دارد.
در نظر او مشکل شماره یک زیست‌محیطی ایران آب است، کما اینکه می‌توان این مشکل را اصلی‌ترین مشکل کل کشور در حوزه‌های مختلف نیز قلمداد کرد.
همزمان با اظهارات کلانتری که روز گذشته در همایش بررسی ساختار تشکیلاتی مدیریت منابع طبیعی و محیط‌زیست ایران انجام شد، رئیس سازمان جنگل‌ها از کاهش یک‌میلیون هکتار از تالاب‌های کشور خبر داد. از طرف دیگر، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، توضیحاتی درباره تداوم خشکسالی شدید در 12 استان کشور ارائه داد.
طی سال‌های اخیر یکی از جدی‌ترین چالش‌هایی که کشور ما با آن مواجه شده، بحث کمبود آب است. بحران آب مشکلات متعددی برای کشور ایجاد کرده و هر چه جلوتر می‌رویم این بحران عمیق‌تر می‌شود.
برآورد‌ها نشان می‌دهد میزان آب‌های تجدیدپذیر کشور از 132میلیارد متر مکعب در حدود 50 سال قبل، به 88میلیارد مترمکعب در حال حاضر رسیده است. ایران با متوسط بارش 257میلی‌متر که کمتر از یک سوم متوسط جهانی است و قرار گرفتن در کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین با دمای متوسط 17 درجه سانتی‌گراد، در دسته کشورهای با تنش آبی است. میزان منابع آب تجدیدپذیر ایران در 15 سال گذشته به یک سوم متوسط جهانی نزول پیدا کرده است.
ایران به ورشکستگی آبی رسیده است
رئیس سازمان محیط‌زیست کشور گفت: بدون شک از سه دهه قبل بسیاری می‌دانستند که سیاست‌های آبی کشور نادرست است، اما اعتراضی نکردند و سکوت پیشه کردند. این سکوت باعث شد امروز کشور به ورشکستگی در بخش آب برسد.
عیسی کلانتری اظهارکرد: طی چند دهه گذشته انجمن‌های علمی درباره منابع طبیعی و محیط‌زیست به‌درستی عمل نکرده‌اند. او ادامه داد: سکوت صاحبنظران درباره اعمال سیاست‌های نادرست آبی باعث شده است، امروز کشور به ورشکستگی در بخش آب برسد.
بسیاری از این صاحبنظران به علت اینکه اعمال سیاست‌های نادرست آبی باعث افزایش درآمدشان می‌شد نه تنها جلوی اجرای آنها را نگرفتند، بلکه خودشان پیش قدم اجرای آنها شدند. به گفته کلانتری سالانه 88میلیارد متر مکعب در کشور آب تولید می‌شود، اما مصرف سالانه آن 97میلیارد متر مکعب است.
استحصال 110درصدی از منابع آبی تجدیدپذیر
معاون رئیس‌جمهور با اشاره با وضعیت استحصال منابع آبی کشور گفت: امروز وضعیت استحصال از منابع آبی تجدیدپذیر کشور به 110درصد رسیده و این وضعیت اسفبار است. کلانتری ادامه داد: طی دهه‌های گذشته با هدف افزایش محصول، خودکفایی، کاهش وابستگی به خارج و واردات، ضربات محکمی به محیط‌زیست و منابع طبیعی کشور وارد شده است.
مسئولان بهای خودکفایی به‌دست‌آمده در بخش کشاورزی را درست محاسبه نکردند وگرنه امروز وضعیت منابع طبیعی و محیط‌زیست کشور این‌قدر غم‌انگیز نبود. معاون رئیس‌جمهور به وضعیت تالاب‌های کشور اشاره کرد و گفت: امروز یک تالاب و دریاچه زنده در کشور نداریم و از این متعجب هستیم که چرا حجم ریزگردهای کشور افزایش یافته است.
تداوم خشکسالی شدید در 12 استان
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی وضعیت خشکسالی کشور را در بازه 12ماهه و 84ماهه منتهی به شهریور تشریح کرد و استان‌های دچار خشکسالی را برشمرد.
شاهرخ فاتح با اشاره به آخرین وضعیت خشکسالی کشور اظهارکرد: با توجه به شاخص SPEI، دوازده‌ماهه منتهی به پایان شهریور 96، در اغلب مناطق کشور شاهد خشکسالی خفیف و متوسط هستیم. او افزود: در بازه کوتاه‌مدت دوازده ماهه، استان‌های خوزستان و جنوب ایلام با خشکسالی شدید مواجه و شمال بوشهر، جنوب کهگیلویه و بویراحمد، بخش‌هایی از فارس، خراسان شمالی، گلستان، زنجان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، یزد، شمال و شرق کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان، دچار خشکسالی شدید هستند و حتی در برخی موارد خشکسالی شدید مشاهده می‌شود. .
فاتح با اشاره به وضعیت خشکسالی کشور در بازه بلندمدت بر اساس شاخص SPEI هشتاد و چهار‌ماهه منتهی به شهریور 96 گفت: در مقیاس بلندمدت پهنه‌های وسیعی از کشور درگیر خشکسالی است و خشکسالی شدید و بسیار شدید در استان‌های تهران، البرز، قزوین، فارس، خراسان رضوی، شمال و جنوب کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، بوشهر، کرمان، کرمانشاه، یزد و سمنان تداوم دارد.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی با تاکید بر اینکه هیچ‌نقطه‌ای از کشور نیست که در بازه بلندمدت با درجاتی از خشکسالی مواجه نباشد، اظهارکرد: حدود 95درصد مساحت کشور دچار خشکسالی است که 11درصد آن خشکسالی خفیف، 39درصد خشکسالی متوسط، 33درصد خشکسالی شدید و 13درصد خشکسالی بسیار شدید است و تنها نیم‌درصد مساحت کشور دارای ترسالی است.
کاهش یک‌میلیون هکتار از تالاب‌های کشور
رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: با پایش‌های ماهواره‌ای صورت گرفته از سال 80 تا 95، مشخص شدطی این سال‌ها یک‌میلیون هکتار از تالاب‌های کشور کاهش یافته و به کانون ریزگرد و گرد و غبار تبدیل شده است. اگر فکری به حال این وضعیت نکنیم بدون شک وضعیت تالاب‌های کشور طی چند سال آینده وخیم‌تر می‌شود. خداکرم جلالی به معضل بحران آب در کشور اشاره کرد و گفت: کمبود آب معضل آینده کشور نیست، بلکه در حال حاضر وضعیت منابع آبی کشور خط قرمز را گذرانده است.
باید مدیریت و تفکر کلی درباره منابع طبیعی و محیط‌زیست کشور تغییر کند. به گزارش ایسنا، او به وضعیت اراضی شیبدار کشور اشاره و اظهارکرد: در حال حاضر هفت‌میلیون هکتار اراضی شیبدار در کشور وجود دارد که اغلب آنها شخم برای شیب زمین‌زده می‌شوند که این کار بیشترین تخریب و آسیب را به زمین می‌زند. طی برنامه‌ریزی صورت گرفته باید یک‌میلیون هکتار از این اراضی به باغ تبدیل شود تا از تخریب منابع آبی و خاکی کاسته شود.
وزارت نیرو به داد وضعیت آب برسد
یک کارشناس محیط‌زیست درباره وضعیت بحرانی آب در کشور به «آرمان» می‌گوید: وضعیت بحرانی آب به دلیل تغییرات اقلیمی و اتخاذ سیاست‌های نادرست در دوره‌های گذشته است. برای مثال در دوره‌های گذشته شاهد حفر چاه‌های غیر اصولی بودیم. هم اکنون بیش از 650 حلقه چاه در کشور وجود دارد. اسماعیل کهرم می‌افزاید: بیش از ظرفیت رودخانه‌ها سد در کشور ساخته شده است.
برای مثال سد سیوند باعث خشکی رودخانه و تالاب‌های اطراف شده است. او تاکید می‌کند: حفاظت از آب جزو وظایف سازمان حفاظت محیط‌زیست نیست، حتی این سازمان و کارکنانش در زمینه آب تعلیم ندیده‌اند، بلکه محیط بانان کشور در زمینه حفاظت از طبیعت تعلیم دیده‌اند.
در واقع وزارت نیرو مسئولیت آب کشور را بر عهده دارد.
کهرم می‌افزاید: وزارت نیرو مسئول صرفه‌جویی، حفاظت و گردآوری آب‌هاست و سازمان حفاظت محیط‌زیست در این زمینه وظیفه‌ای ندارد. به گفته او سازمان حفاظت محیط‌زیست به تربیت محیط‌بان برای وظایف مشخص پرداخته است که رسیدگی به آب جزو این وظایف نیست.
