روز جهانی شستن دست، وسواس یا بهداشت

15 اکتبر توسط تیم جهانی شستن دست ها (Global Handwashing Partnership)، روز جهانی شستن دست ها نام گرفت. این روز فرصتی برای طراحی، آزمایش و تکرار راه های خلاقانه برای تشویق مردم برای شستن دستان خود در زمان های بحرانی و کلیدی است.

روز جهانی شستن دست در جهان

روز جهانی شستن دست بدین منظور طراحی شده که بین مردم کل دنیا فرهنگی جهانی به وجود آید و مردم از مزایای شستن دست ها با صابون آگاه گردند.

روز جهانی شستن دست، اولین بار در سال 2008 برگزار شد، تا بیش از 120 میلیون کودک در 70 کشور جهان دست خود را با صابون شستشو دهند. از سال 2008، رهبران جامعه از این روز استفاده کرده اند تا سادگی و ارزش دست های تمیز را نشان دهند. هر سال بیش از 200 میلیون نفر در جشن های بیش از 100 کشور در سراسر جهان شرکت می کنند. روز جهانی شستن دست توسط تعدادی از دولت ها، نهادهای بین المللی، سازمان های جامعه مدنی، سازمان های غیر دولتی و شرکت های خصوصی تأیید شده است.

اهمیت شستن دست ها

شعار روز جهانی شستن دست در سال 2016 «عادت کردن به دست ها» بود و در سال 2017 به «دست ما، آینده ما است» تغییر کرد. این موضوع به ما یادآوری می کند که شستن دست ها از سلامت ما محافظت می کند و اجازه می دهد تا آینده های خود و جهانمان را بسازیم. در این راستا می توان با افزایش دسترسی و بهبود امکانات بهداشتی، بهبود آموزش کودکان، حفاظت از سلامت بیماران و جوامع آینده بهتری رقم زد.

اما به راستی چرا شستن دست ها اهمیت دارد؟! اگر با دستان کثیف غذا بخورید، امکان انتقال بیماری های گوناگون از طریق دهان به بدن شما منتقل می شود. دهان اولین راه ورود انواع ویروس ها، باکتری ها و میکروب ها است. بنابراین با درست و اصولی غذا خوردن و رعایت بهداشت می توانیم درصد بسیاری از احتمال آلوده شدن با ویروس، باکتری و میکروب را کاهش دهیم. همچنین شستن دست ها سالانه از هزینه درمان بسیاری از بیماری ها مانند از انگل، اسهال و… جلوگیری می کند.

چه زمانی باید دست ها را بشوییم؟

• قبل، هنگام و بعد از آشپزی
• قبل از خوردن غذا
• قبل و بعد از مراقبت از افراد بیمار
• قبل و بعد از تماس با زخم باز
• بعد از رفتن به توالت
• بعد از تعویض پوشک بچه
• بعد از سرفه و عطسه
• بعد از تماس دست ها با پلاستیک پر از زباله
• بعد از بازگشت به منزل

روش صحیح شستن دست ها چگونه است؟

شاید نام بردن مراحل شستن دست به نظر احمقانه و پیش پا افتاده برسد، اما برای حفظ سلامتی خود بهتر است یک بار برای همیشه این مراحل ساده و چند ثانیه ای را به خاطر بسپاریم:

• دست ها را با آب ولرم خیس کرده و کف دستان مایع دستشویی یا صابون بریزید و با مالیدن کف دست ها به یکدیگر کف ایجاد کنید.
• پشت دست ها و لای انگشتان را بشویید.
• فضای بین انگشتان را نیز کامل بشویید.
• انگشتان را در هم قفل کرده و پشت انگشت و ناخن را با مالش پشت انگشت به کف دست تمیز کنید. اگر دستانتان بسیار آلوده است، ناخن ها را به صورت تک به تک نیز بشویید.
• انگشت شست را به حالت چرخشی و به صورت مجزا بشویید.
• نوک انگشتان هر دست را با جمع کردن و مالیدن آن ها به کف دست دیگر تمیز کنید.
• در نهایت، مچ دست را با حرکات چرخشی خوب تمیز کنید. طی کردن این مراحل بین 20 تا 30 ثانیه زمان لازم دارد.

لازم به ذکر است اگر آب و مایع دستشویی یا صابون در دسترس نبود، می توانید دستان خود را با  ژل های ضدعفونی کننده و یا الکل تمیز کنید. فراموش نکنید که از آب داغ برای شستشو استفاده نکنید، چرا که این کار باعث حساس شدن پوست می گردد و ممکن است مشکلات متعددی را برای پوست شما به وجود آورد.

تحقیقات نشان می دهند که مردان در امر شستشوی دست ها از زنان تنبل تر هستند و از هر 10 مرد، 6 نفر بعد از رفتن به توالت دست های خود را نمی شویند! بنابراین اطلاع رسانی و تشویق مردان در این امر بسیار حائز اهمیت است. این در حالی است که زنان بسیار بیشتر موارد بهداشتی را رعایت می کنند.

در ایران نیز می توانیم این روز را در مدارس سراسر کشور جشن بگیریم و به دانش آموزان و کودکان خود آموزش دهیم که چرا نباید با دستان کثیف چیزی خورد. از آن جایی که این روز جهانی مصادف با 23 مهر است، می توان از آن به عنوان یکی از جشن های شروع سال تحصیلی نیز یاد کرد. آموزش ها همراه با جشن و خاطره خوب در ذهن کودک بهتر مانده و بیشتر به رعایت موارد کلیدی ترغیب می گردد.

با برگزاری این جشن و رعایت نکات بهداشتی سلامتی را به خود و دیگران هدیه دهیم.