در دهه گذشته رژیم غذایی کتو (کتوز) توجه زیادی را به خود جلب کرده است. پرسش اصلی اینجا است که آیا رژیم غذای کتو میتواند متابولیسم فرد را افزایش دهد یا به افراد با متابولیسم پایین کمک کند که به متابولیسم طبیعی بازگردند؟
بسیاری از افراد یک رژیم غذایی خاص را پیروی میکنند و بعد از مدت زمانی تمام وزن کم شده یا حدود 30 تا 60 درصد از آن را دوباره بر میگردانند.
آیا رژیم غذایی یو-یو روی متابولیسم اثر میگذارد؟
میزان سوخت و ساز انرژی در حالت پایه بدن یا استراحت کاملا بستگی به وزن فرد دارد. اما عوامل دیگری مثل سن و ژنتیک نیز مهم هستند.
زمانی که فرد از نظر کالری رژیم غذایی خود را بسیار محدود میکند بدن در حالت گرسنگی و قحطی قرار میگیرد. در نتیجه متابولیسم بدن بسیار آهسته میشود تا انرژی حفظ شود.
در این نوع رژیم غذایی زمانی که فرد وزن کم میکند، بسیار ساده وزن کم شده بعد از اتمام زمان رژیم غذایی به فرد باز میگردد. علت این است که متابولیسم فرد به صورت موقت بسیار آهسته بود و در نتیجه این متابولیسم آهسته یعنی اینکه سوزاندن انرژی در بدن فرد در زمان استراحت بسیار پایین خواهد بود و بعد از دنبال کردن برنامه زندگی معمولی فرد خیلی سریع غذا را به صورت چربی ذخیره میکند.
این مثال بسیار زیاد در برنامههای تلویزیونی دیده میشود، وقتی فردی را نشاند میدهند که به صورت مداوم وزن کم کرده مثلا در حدود 20 تا 30 کیلو در سه ماه، اما نکته اینجا است که هیچ وقت سرنوشت وی بعد از 6 ماه تا یک سال نشان داده نمیشود!
دنبال کردن یک رژیم غذایی با کالری بسیار محدود برای همیشه ممکن نیست؛ چرا که فرد بسیار ضعیف میشود و مواد مغذی لازم را نخواهد گرفت.
نکته بسیار مهم دیگر این است که بسیاری از این افراد در بازگرداندن بدن خود به میزان متابولیسم طبیعی مشکل خواهند داشت. یعنی اینکه حتی ماهها بعد از اتمام رژیم غذایی متابولیسم یا همان میزان انرژی سوزی بدن در حالت معمولی بسیار پایین خواهد ماند و نتیجه آن چیزی نیست به جز این که فرد کالری سوزی ندارد و خیلی راحت وزن گیری میکند.
آیا رژیم کتو میتواند به بهبود متابولیسم بدن کمک کند؟
کم کردن میزان کربوهیدرات در رژیم غذایی ممکن است به کاهش وزن سریع کمک کند. اما نکته اینجا است که آیا این نوع رژیم میتواند از بازگشت وزن کم شده جلوگیری کند؟
این رژیم بسیار شبیه به رژیم اتکین است که برای مدت زیاد جلب توجه میکرد اما بعد از بروز علائم منفی برای سلامتی در طولانی مدت منسوخ شد. هیچ وقت فریب تغییرات کوتاه مدت را در بدن نخورید. به عنوان مثال اینکه متابولیسم بدن شما برای مدتی بالا تر برود یا سریعتر وزن کم کنید در دو تا سه ماه هیچ وقت کافی نیست.
متخصص تغذیه ما دکتر عیسینژاد به شما توصیه میکند که یک برنامه غذایی سالم و متعادل و داشتن فعالیت بدنی را الگوی خود برای همیشه قرار دهید.
این طور به مساله فکر کنید که ترجیح میدهید تا پایان عمر سالم باشید و وزن نرمال داشته باشید یا فقط برای سه ماه تا 6 ماه لاغر شده و بعد نه تنها وزن شما اضافه شود بلکه مشکلات سلامتی داشته باشید.
به گفته وی کم کردن 3 تا 4 کیلو در ماه برای افراد دارای اضافهوزن تا زمان رسیدن به وزن نرمال توصیه میشود.