طرح رجیستری و پیامدهای به همراه آن بازار موبایل را تا حدی تکان داده ولی به نظر می‌رسد ورود برندهای محبوب در کشور مثل سامسونگ، هوآوی و ال‌جی شدت تغییرات را بسیار بالا ببرد. مدیر سامانه همتا در گفتگو با دیجیاتو خبر می‌دهد که تا قبل از 22 بهمن، حداقل یکی از این سه برند مشمول طرح رجیستری خواهد شد و سپس تا پایان سال هر سه برند زیر پرچم طرح رجیستری قرار می‌گیرند.
تغییرات رخ داده در بازار موبایل بعد از اجرای طرح رجیستری به مذاق برخی کاربران و فروشندگان خوش آمده و برخی را منتقد این جریان کرده، حجم انتقادات به قدری بوده که وزیر ارتباطات خبر از برگزاری جلسه برای بررسی بازار موبایل کشور پس از طرح رجیستری داده است. نوشتن نامه و جمع آوری امضا برخی کسبه پاساژهایی همچون علائدین برای مسئولین طرح رجیستری، از کار افتادن آیفون‌ها با وجود پرداخت هزینه واردات آنها، اعتراضات برخی فعالان حوزه و یا کاربران و... نمونه‌ای از این انتقادات هستند که قرار است توسط وزرای مربوطه و معاونین آنها به زودی بررسی شوند.
سامسونگ و هوآوی سهمی 80 درصدی از بازار موبایل ایران دارند
در میان این هیاهو و حتی شنیدن شایعاتی درباره ادامه دار شدن یا نشدن طرح رجیستری، سازمان مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرده که یکی از سه برند محبوب بین ایرانیان یعنی ال.جی، سامسونگ و هوآوی تا قبل از 22 بهمن مشمول طرح رجیستری خواهد شد، اتفاقی که با توجه به سهم 80 درصدی این برندها از بازار موبایل، شوکی را به بازار وارد خواهد کرد.
آیا دولت آمادگی برای ورود برندهای محبوب را به طرح رجیستری دارد؟
برخی موافقان معتقدند گام به گام اجرایی شدن طرح رجیستری تا به امروز برای پیشگیری از شوک‌های احتمالی به بازار در پی ورود برندهای محبوب به طرح رجیستری بوده و دولت می‌تواند این مسئله را کنترل کند. از آن سو عده‌ای از مخالفین اما اجرایی شدن این طرح را تا به امروز همراه با نواقص زیادی دیدند که تا حل شدن آنها، ضرورتی به اجرا در آمدن کامل آن را در بازار نمی‌بینند.
عدم رجیستری برندهای محبوب، واردکنندگان را با زیان مواجه کرده است
انجمن واردکنندگان موبایل از جمله سازمان‌هایی است که از بدو شروع این طرح خواستار ورود برندهای محبوب به آن بود. «امیر اسحاقی»، دبیر انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی خبر از ضررهای هنگفت اجرایی نشدن نهایی آن می‌دهد. او در گفتگو با دیجیاتو می‌گوید:
«امروزه واردات مدل‌های پرفروش برای واردکنندگان قانونی منفعت چندانی ندارد چرا که واردکنندگان فعلی باید درصد نرخ‌های جدید گمرک را برای وارد کردن موبایل‌ها پرداخت کنند و دچار زیان می‌شوند. همین مدل‌ها توسط قاچاقچیان با نهایت افزایش قیمت یک درصدی برای آنها وارد کشور می‌شود و خریداران بسیاری هم دارد. لزوم نهایی شدن طرح رجیستری هر روز بیشتر حس می‌شود و سعی انجمن بر این است که این اتفاق هر چه زودتر رخ دهد.»
اسحاقی معتقد است هزینه مازاد 16 درصدی (عوارض گمرک) روی موبایل‌های وارد شده در کشور که فعلا شامل طرح رجیستری نیستند نمی‌تواند با برچسب‌هایی همچون انواع گارانتی، خدمات و ارائه سیم‌کارت همراه و... جبران شود و در نتیجه وارد کننده اصلی در حال حاضر نسبت به قاچاقچیان موبایل ضرر مالی بسیاری می‌بیند. پیش از این، «محمود سفار»، رییس این انجمن نیز از ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز درخواست کرده بود تا روز 22 بهمن تمامی برندهای موبایل مشمول طرح رجیستری شود.
«فرید خلیلی نایب»، رییس اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی در تهران نیز از آغاز این طرح درباره اختلافات اجرایی شدن آن روی مدل‌های مختلف خبر داده بود. او پیش‌تر به دیجیاتو گفته بود:
«برخی از مدیران اعتقاد دارند باید موبایل‌های برند و مطرح دست مردم همچون سامسونگ و هوآوی و... را زودتر وارد طرح رجیستری کرد چرا که بازار اصلی موبایل بین کاربران ایرانی در دست این برندها است و عده‌ای هم معتقد هستند که فعلا باید با مدل‌های کمیاب‌تر شروع کرد تا طرح رجیستری جای خود را در بین مردم باز کند.»
ناهماهنگی بین گمرک و وزارتخانه و دیگر نهادهای دخیل در طرح رجیستری وجود دارد
«مهدی میر مهدی»، رییس اتحادیه فناوران رایانه تهران که جزو مخالفین ادامه این طرح به شمار می‌رود، از ناسازگاری مسئولین اجراکننده با توصیه‌های او خبر داده و معتقد است که تمام پیش‌بینی‌های لازم برای عملی شدن طرح رجیستری انجام نشده است. او به دیجیاتو می‌گوید:
«اجرا شدن سامانه ثبت تلفن همراه (رجیستری) بدون برنامه‌ریزی صحیح صورت گرفته، با وجود اینکه پایه‌ها و شالوده این طرح قدمتی طولانی و چندین ساله دارد و وقفه‌ای طولانی برای اجرایی شدن صحیح آن رخ داده، بازهم با مشکلات عدیده‌ای در مواجه با عملیاتی شدن آن روبرو هستیم. هماهنگی‌ها بین نهادهای مختلف درست شکل نگرفته و ترخیص موبایل‌ها از گمرک با اشکالات بسیار زیادی روبروست به طوری که IMEIها درست به گمرک ارائه نمی‌شود و بخشی از مشکلات به وجود آمده برای برخی آیفون داران از همین نقص سرچشمه می‌گیرد.»
«اجرای ناقص طرح رجیستری برای برخی سودهای میلیاردی داشته است»
میر مهدی معتقد است که مبارزه با قاچاقیان این طرح صورت گرفته ولی شاهد سهم داشتن بیش از حد عده‌ای محدود در بحث بازار موبایل هستیم و باید قبل از پیش رفتن طرح از به وجود آمدن چنین مسائلی جلوگیری کرد. وی ابهامات طرح رجیستری را موارد چندان زیادی نمی‌داند و اجرایی شدن آن را دارای نواقصی می‌بیند که برای خرده فروشان دردسرساز می‌شود:
«مردم بابت این طرح مبالغ بیشتری را پرداخت می کنند، در حالی که هیچ امکاناتی به گوشی‌ها اضافه نشده است. گارانتی بهتر و اصالت و... شعارهاییست که درمورد طرح رجیستری داده شده ولی کدام گارانتی بهتر؟ درباره اصالت هم که پیش‌تر موبایل‌های گارانتی‌دار صد در صد اصیل بودند، پس چه چیزی برای مردم به ارمغان آورده شده است؟ طرح رجیستری کلیت خوب و مناسبی دارد ولی متاسفانه اجرای ناقص آن موجب شده که برخی پول های میلیاردی بدست بیاورند و از آنجایی که موضوع توسط دولت اعلام شده، کسی جرات ابراز مخالفت اساسی با جزییات آن را ندارد.»
ایستگاه قطار طرح رجیستری به مقصد خود نزدیک و نزدیکتر می‌شود و با وجود اشکالات متعدد در مراحل اولیه اجرایی آن، جایی برای توقف در آن وجود ندارد چرا که دولت عزم خود را جزم کرده تا این بار، این طرح به مرحله نهایی خود برسد.
بنا به گفته مسئولین نهادها و سازمان‌های بسیار گوناگونی از جمله وزارت ارتباطات، سازمان رگولاتوری، سازمان مبارزه با قاچاق کالا و ارز، انجمن صنفی رایانه تهران، انجمن واردکنندگان موبایل، اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی، سازمان گمرک کشور و...درگیر مراحل عملیاتی آن هستند و هماهنگی بین این حجم از سازمان‌ها کار پردردسری است و باید دید که نظرات مسئولین این سازمان‌ها، طرح رجیستری را عاقبت به کجا خواهد رساند.
اگر مایل هستید مطالب کامل تری درباره رجیستری و جزییات آن بدانید بهتر است نگاهی به این مطلب هم بیندازید.
