|
86
کارگردان : James Cameron
نویسنده : James Cameron
بازیگران : Leonardo DiCaprio, Kate Winslet, Billy Zane
خلاصه داستان : در جریان سفر با کشتی تایتانیک، «رز» (وینسلت)، دختری از خانواده ای ثروتمند که برای ازدواجی اجباری رهسپار امریکاست، اقدام به خودکشی می کند. اما «جک» (دی کاپریو)، مسافری فقیر از قسمت درجه ی سه کشتی، او را نجات می دهد. این دو به یکدیگر دل می بندند و ...
  |
|
تایتانیک، اثر خارق العاده ی جیمز کامرون همانند نشستن داخل یک کپسول زمان و بازگشتی 8 و نیم دهه ای به گذشته است، نزدیک ترین موقعیتی که هر کدام از ما میتوانیم بر روی این کشتیِ شکافنده ی اقیانوس که نفرین ابدی بر روی خود داشت قدم بزنیم. دقیق در جزئیات اما همچنان گسترده در دامنه و نیات، تایتانیک همچون داستان حماسی ای کمیاب می ماند. شما فقط تایتانیک را با چشم مشاهده نمی کنید بلکه آن را از شروع تا غرق شدن کشتی با تمام وجود تجربه و لمس می کنید، سپس به سفری دو نیم مایل زیر سطح دریا جایی که کارگردان فیلم جیمز کامرون هیچ وقت تجربه ی کار نداشته می رویم و تصاویری شبه مستند که مخصوص این فیلم هستند می بینیم.
در همه ی کارهای قبلی خود، جیمز کامرون عرصه ی جلوه های ویژه ی کامپیوتری در فیلم های سینمایی را تکان اساسی داده و آن را به جلو برده است.در "بیگانه" او مخلوق داستان اصلی را بار ها به واقعیت نزدیک تر و ارتشی از هیولاهای کابوس وار را خلق کرد. در فیلم "پرتگاه" او ما را با خود به سفری عمیق در زیر دریا برد تا گروهی از مسافران فضایی نیک خواه را به ما نشان دهد. در قسمت دوم "ترمیناتور" او نابودگر بی نظیر سینما را معرفی کرد(که در تکمیل افکت هایی بود که در پرتگاه استفاده شده بودند). در فیلم "دروغ های حقیقی" نیز او از تکنولوژی دیجیتالی استفاده کرد تا نبردی هوایی را به تصویر بکشد. حال در این فیلم، بازسازی بی نظیر جیمز کامرون از کشتی افسانه ای تایتانیک به حدی بی نظیر است که مرز بین واقعیت و توهم را در نوردیده است به طوری که نمیتوان تشخیص داد کدام قسمت واقعی و کدام قسمت خیالی است. گویی کامرون برای تولید این فیلم دوباره تایتانیکی را ساخته، آن را به دریا انداخته و فیلم را واقعاً بر روی کشتی فیلمبرداری کرده است.
البته باید بگوییم که جلوه های ویژه به تنهایی باعث موفقیت یک فیلم نمی شوند و تایتانیک نیز صرفا با اتکا بر این موضوع و نداشتن داستان و کارکتر های جذاب و به یاد ماندنی، به اثری پرخرج که برای چند لحظه چشم را خیره می کرد و پس از آن چیزی برای عرضه نداشت تبدیل می شد.کامرون همیشه مردم را در قله ی تکنولوژی هایی که در اطراف آن هاست قرار داده است. بر خلاف فیلم سازانی همچون رونالد امریک و دین دولین، کامرون از جلوه های ویژه در راستای خدمت به فیلم نامه بهره می برد نه صرفاً خیره کردن چشم های بینندگان.این موضوع درباره ی تایتانیک نیز صادق است. منظره ی به یاد ماندنی فیلم صحنه ی غرق شدن کشتی است اما هسته ی مرکزی فیلم رابطه یِ عشاقی ناهمگون است.
تایتانیک داستانی رومانتیک است، داستانی ماجراجویانه، یک داستان هیجانی و همه ی اینها در فیلم وجود دارند. در فیلم لحظات تراژیک، بامزه، دلسوزانه و حماسه به وفور یافت می شوند.در نوع خود تمامی کارکتر های فیلم از سطح زندگی روزمره بالاتر هستند اما باز هم به اندازه ی کافی انسانی اند تا بتوان با آن ها ابراز همدردی کرد. شاید شگفت انگیز ترین نکته درباره ی فیلم این باشد که با وجود اینکه کامرون سقوط کشتی تایتانیک را با تمام عظمتش به تصویر می کشد اما این موضوع هیچ وقت باعث به حاشیه رانده شدن قهرمانان داستان نمی شود. تا پایان فیلم ما هیچ وقت از احساس همدردی برای جک و رز دست نمی کشیم.
کشتی بزرگ تایتانیک در ساعات اولیه ی روز 15 آپریل سال 1912 غرق شد، در طی این حادثه از 2200 مسافر کشتی 1500 نفر جان باختند.داستان فیلم اما در سال 1912 آغاز نمی شود. درعوض در دنیای مدرن شروع می شود در حالی که گروهی در تلاش برای دستیابی به تعدادی از سنگ های قیمتی دفن شده همراه با کشتی هستند. این جست و جو به رهبری بروک لووت(با بازی بیل پکستون) که آرزوی یافتن سنگی ملقب به "قلب دریا" را دارد انجام می شود. "قلب دریا" الماسی 56 قیراطیِ افسانه ای است که گفته می شود همراه با کشتی غرق شده است. پس از دیدن تبلیغ این اکتشاف در تلوزیون پیرزنی 101 ساله(با بازی گلوریا استوارت) با بروک تماس میگیرد و میگوید که اطلاعاتی از این جواهر دارد. او خودش را با نام رز دویت بوکیترمعرفی می کند، یکی از بازماندگان این تراژدی. بروک دستور می دهد تا رز را به محل اکتشاف ببرند و رز در آنجا نسخه ی داستانی خود از سفر تلخ تایتانیک افسانه ای روایت می کند.
قسمت اعظم فیلم _حدود 80 درصد آن_ در فلش بک ها روایت می شود. ما در روزی که تایتانیک از ساوثهمپتون مسافرت خود را آغاز می کند وارد داستان می شویم. در ادامه با سه شخصیت اصلی فیلم اشنا می شویم: رز، دختر جوانی که به دلیل مشکلات مالی مادرش مجبور به ازدواجی تهی از عشق شده، کال هاکلی، نامزد ثروتمند اما خالی از احساس او و درنهایت جک داوسون( با بازی لئوناردو دی کاپریو) جوانی تهی دست که بلیط درجه ی 3 خود را در یک قمار برده است. جک برای اولین بار رز را از فاصله ای دور می بیند اما دست تقدیر به او این اجازه را می دهد تا خود را او نزدیک تر کند. همانطور که داستان به پیش می رود، جک و رز دقیقه به دقیقه و ثانیه به ثانیه صمیمی تر می شوند و سرانجام دل به یکدیگر می بازند. رز تصمیم می گیرد تا عزم خود را جذب کرده و به مادر خود بفهماند که قصد ازدواج با کال را ندارد. اما حتی با کمک مالی براون، یکی از زنان ثروتمند کشتی
اختلاف طبقاتی مانعی بزرگ در این راه می تراشد. سپس وقتی که شرایط مثلث رز/جک/کال به سر حد خود می رسد، تایتانیک با یک کوه یخی برخورد می کند. کشتی "غرق ناشدنی" غرق می شود.
با تمرکز بر روی رابطه ی جک و رز، جیمز کامرون از مشکل اکثر فیلم های حماسی_فاجعه ای می گریزد: شخصیت های زیاد از حد در داستان های زیاد از حد.وقتی که فیلمی سعی می کند که داستان یک دوجین شخصیت را روایت کند خود به خود کاری می کند تا همه ی شخصیت ها در سطح بمانند و عمیق نشوند. در تایتانیک، جک و رز از ابتدا تا انتهای فیلم هسته و مرکز داستان هستند و کارکترهای فرعی نیز صرفا کارکتر های فرعی هستند و نه چیزی بیشتر. دو قهرمان فیلم(البته نباید از شخصیت بی نظیر کال نیز غاقل شد) برای کامرون کافی بودند تا تمام مدت زمان فیلم را به آن ها اختصاص بدهد.
همانطور که کارکتر ها مهم هستند غیر ممکن است که تاثیر و قدرت جلوه های ویژه را نادیده گرفت. علی الخصوص در طی 1 ساعت پایانی فیلم همان طور که تایتانیک آرام آرام به فرجام خود می رسد مبانی فیلم به گونه ای عمل میکند که نه تنها شاهد داستانی حماسی_ماجراجویانه هستیم بلکه شاهد قدرت جلوه های ویژه ی کامپیوتری در شبیه سازی واقعیت در سینمای مدرن هستیم. صحنه های غرق شدن تایتانیک، تَنی چند از باهیبت ترین و الهام بخش ترین صحنه هایی است که در سال های اخیر در فیلم سینمایی دیده ایم. تایتانیک فیلمی است که باید بیشتر از یک بار دیده شود چرا که در دفعات بعد نیز میتوان از جزئیات بی نظیر آن لذت برد.
یکی از بهترین جنبه های تایتانیک تصاویر مستندِ واقعی برای شکل دادن قسمت هایی از فیلم است. جیمز کامرون که از تصاویر موجود درباره ی تایتانیک راضی نبود خود دست به کار شد تا این تصاویر را بهبود ببخشد و تعدادی تصویر از کشتی غرق شده نیز تهیه کنند.در نتیجه تعدادی از این تصاویر در تهیه ی فیلم و قسمت های زیر آب نیز استفاده شدند.اهمیت و تاثیر این کار را نباید نادیده بگیریم.
برای قهرمانان اصلی داستان عاشقانه و رومانتیک ما کامرون دو تن از جوانان با استعداد این روزگار را برگزیده است. لئوناردیو دیکاپریو(که سابقاً در فیلم رومئو و ژولیت تجربه ی عاشقی را چشیده بود) که به ندرت بازی بهتری از تایتانیک انجام داده است، بازی بسیار خوبی به نمایش می گذارد.در همین حین کیت وینسلت که رزومه ای شامل "حس و حساسیت"، "هملت" و "جود" دارد در نقش رز بی نظیر عمل می کند. بیلی زین در نقش منفی خوب ظاهر می شود.بازیگران جانبی نیز از عهده ی ایفای نقش خود به خوبی بر می ایند.
در حالی که تایتانیک بی شک رمانتیک ترین فیلمی است که جیمز کامرون ساخته است طرفدارانی که با دیدن فیلم هایی نظیر پرتگاه و یا بیگانه دوست دار کامرون شده اند نیز نا امید نخواهند شد. تایتانیک تمام هیجان و لذتی که سینمارو ها انتظار دارند را با خود به همراه دارد.معجونی از سبک و سیاق خاص کارگردانی با هیبتی باورنکردنی. تایتانیک بهترین فیلمی است که جیمز کامرون تا کنون ساخته است.زمان نزدکی به 3 ساعته ی فیلم به سرعت می گذرد. اگرچه ی این قصه کمی با تخیل نیز مخلوط شده و تماماً نیز واقعی نیست اما این مسئله هیچ چیزی از شایستگی این فیلم برای کسب جوایز مختلف از جمله جوایز آکادمی اسکار کم نمی کند.
مترجم: امید بصیری
