ساخت برجهای غولآسا، تونلهای بزرگ ، بزرگراه دوطبقه،توسعه سریع خطوط مترو و بزرگراههای متعدد همه و همه ظرف فقط 12سال مدیریت شهری قالیباف باعث شده که منتقدان، این رویه او را ترفندی برای پر کردن چشم مردم از خدمات مسئولان شهری بدانند، با ذکر این دلیل که او در همه اینها دست روی پروژههای عظیم گذاشته که خیلی از آنها با سرعت هم به بهرهبرداری رسیدهاند بهطوری که بهعنوان مثال ایمنی پل صدر در شرایطی است که به گفته گروهی از کارشناسان این پل روی گسلهای زلزله و قناتهای زیادی ساخته شده است یا خط هفت مترو که آن هم با روی کار آمدن شورای شهر پنجم تهران از ادامه فعالیت بازماند چراکه اعضای این شورا معتقدند این خط از لحاظ ایمنی جان مردم را به خطر میاندازد.
به گزارش ، روزنامه ابتکار در ادامه می نویسد: شاید بتوان گفت دهه 90 دههای بوده که تهران ساختوسازهای شهری زیادی را در دل خود جای داده که به اعتقاد عدهای دلیل این اتفاق با اهداف سیاسی همراه بوده است چراکه فردی بر راس مدیریت آن نشسته بود که در طول 12سال، سه دوره کاندیدای ریاستجمهوری شد. موضوعاتی همچون آلودگی هوا، ترافیک، حملونقل، آسیبهای اجتماعی، ساختوسازهای بیواسطه، وضعیت پارکینگها و مسائل مربوط به مدیریت بحران در پایتخت از جمله مواردی است که به گفته برخی از مسئولان و کارشناسان در همه این سالها به آنها چندان توجهی نشده تا لااقل بخشی از این مشکلات بهبود مییافت. البته با این توضیح که نمیتوان به کل فعالیتها و خدمات انجام شده خرده یا نادیده گرفت اما پرسش این است که تهران چقدر گنجایش و تحمل پروژههای شهری را با توجه به بودجههای تخصیصی برای اجرا داشته است؟ چقدر به مسائل ایمنی در هنگام انجام طرحهای عظیم شهری توجه شده است؟ ترمیم و بازسازی سازههای قدیمی چه جایگاهی در مدیریت شهری در همه این سالها داشته است؟
کیفیت زندگی قربانی سرعت مدیران
یک عضو هیات رئیسه مجلس در تازهترین اظهارات خود نکات قابل تاملی را در این زمینه بیان میکند و میگوید: «ساخت بزرگراه و تونل جدید مشکل ترافیک تهران را حل نمیکند؛ درحال حاضر کیفیت زندگی در تهران قربانی سرعت برخی از مدیران برای ایجاد یک کارنامه قابلقبول از خود شده است.»
به گفته محمدعلی وکیلی، ظرفیت تهران برای اجرای پروژههای جدید به اتمام رسیده است، با این توضیح که در سالیان گذشته چرخه معیوبی در تهران ایجاد شده مبنی بر اینکه مبنای درآمد اصلی تهران بر تراکمفروشی گذاشته شده است، بنابراین نتیجه این چرخه معیوب آن شده که شرایط زیست برای مردم تهران به وضعیت غیرقابل قبولی رسیده است؛ متاسفانه کیفیت زندگی افت فاحشی پیدا کرده و آلودگی هوا به آن حد رسیده که هیچ کدام از تدبیرها قادر به حل این بحرانها نیست.»
او این اظهارنظر خود را اینگونه توضیح میدهد: «در سالهای گذشته باید از راههای درآمد پایدار شهر برای تهران استفاده میشد تا امنیت اداره شهر ارتقا پیدا میکرد و هم اینکه کیفیت زندگی در شهر قربانی نمیشد؛ قطعا کیفیت زندگی در تهران قربانی سرعت برخی از مدیران برای ایجاد یک کارنامه قابلقبول از خود شده است؛ بنابراین ایجاد شرایط پایدار برای بهبود وضعیت زندگی و امنیت درآمد برای اداره تهران نیازمند راههای جایگزین است.»
بیتوجهی به مدیریت بحران
صحبتهای این نماینده مجلس درحالی است که رئیس کمیسیون سلامت شهری شورای شهر تهران هم بهطور خاص نسبت به بیتوجهی مدیریت شهری گذشته به موضوع مدیریت بحران منتقد است. به گفته زهرا صدراعظمنوری، «این بیتوجهی درحالی اتفاق افتاده که مدیریت بحران از ضروریات شهر تهران است و باید به خوبی سازوکار آن فراهم میشد.»
با توجه به سخنان این مسئولان، نگاهی به انتقادها به عملکرد مدیریت شهری گذشته نشان میدهد که هدف آنان از اجرای برخی پروژههای شهری تا حدود زیادی تیری بوده در چشمان همین منتقدان نه خدماترسانی به مردم چراکه بارها نسبت به مکانیابی نامناسب برج میلاد هشدارهایی داده شده است.
از سوی دیگر، فارغ از عملکرد مالی غیرشفاف شهرداری تهران در احداث پل صدر و نامشخص بودن هزینههای ساخت آن و هزینه فرصت ساخت این پل که چقدر با این هزینه شهرداری میتوانست حمل و نقل شهری را توسعه دهد، ایمنی این پل نیز یکی از جمله مهمترین انتقادهاست.
در این میان، در آستانه دوازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری با کاندیداتوری قالیباف خط هفت مترو تهران گشایش یافت که به گفته معاون نظارت شورای شهر تهران، «افتتاح این خط از ابتدا نباید صورت میگرفت. درحالی این خط با عجله به بهرهبرداری رسیده که حالا 300میلیارد تومان برای تکمیل آن لازم است و افتتاح آن هم به صورت کامل در عرض 6ماه امکانپذیر نیست.» به گفته افشین حبیبزاده، «موقت بودن سیگنالینگ مورد استفاده در این خط بسیار خطرناک بود. علاوهبر این بحث نبود هواکش در این خط نیز بسیار جدی بود.»
فرصت تصحیح فراهم شده است
حالا با همه اینها که به عقیده برخی ظرفیت اجرای پروژههای شهری در پایتخت به اتمام رسیده بهنظر میرسد مدیریت شهری جدید باید به فکر انجام طرحهای ایمنی و نظارتی با هدف کیفیتبخشی به زندگی ساکنان تهران باشند تا در سالهای بعدی مشکلات این شهر به حداقل ممکن برسد آن هم در وضعیتی که به گفته احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران، «فرصت تصحیح اشتباهات شهری فراهم شده است.»
از سوی دیگر، وکیلی نیز معتقد است: «تیم جدید مدیریت شهرداری باید با طراحی راههای جدید به مرور و به دور از شعارزدگی مشکلات تهران را با همفکری مجلس و دولت براساس اولویتها یعنی آلودگی هوا، ترافیک و بافت فرسوده حل کند؛ آلودگی هوای تهران، بافت فرسوده و ترافیک به شکل زنجیره بهم پیوسته هستند که حل آنها نیازمند مطالعه علمی و اقدامات تاثیرگذار است، اینکه برای حل یک مسئله 10مورد دیگری ایجاد شود به طور حتم اقدام بایستهای محسوب نمیشود.»
بستهای علمی تدوین شود
تاکید این نماینده مجلس بر این است که «درحال حاضر باید بستهای از اقدامات علمی و مورد تائید جامعه کارشناسی برای رفع مشکلات آماده شود. بهطور حتم تهران ظرفیت اجرای پروژه های جدید عمرانی را ندارد زیرا مسئله تهران با ساخت بزرگراه حل نمیشود، قطعا ایجاد تونل جدید مسئله ترافیک را حل نمیکند. در واقع، مشکلات تهران را باید به شکل دیگری و با تصمیمات حاکمیتی حل کرد، بسیار عجیب است که پایتخت کشور با چنین جمعیتی دروازههای بازی داشته و هر نوع ناوگانی به راحتی از ورودیها وارد شوند.»
به اعتقاد وکیلی، «برای حل مشکلات ترافیکی چارهای وجود ندارد جز اینکه ناوگان حملونقل عمومی تکمیل شده و مردم با استفاده از ناوگان حملونقل عمومی تردد کنند، به طور حتم این مسئله باید تبدیل به الزام قانونی و اجتماعی شود. بخشی از هوای متراکم امروز تهران که این روزها از مرز بحران نیز گذشته به دلیل تراکمفروشی است که در ورودی تونل هوای شهر در غرب تهران رخ داده است بنابراین در این چرخه باطل نباید بازی کرده و راههای اصلاحی باید در پیش گرفته شود.»
همه این اظهارات و انتقادهای وارد شده به عملکرد مدیریت شهری گذشته بیانگر این است که مجموعه جدید روی کار آمده کمر همت را محکم بستهاند تا به مسائلی که در حداقل یک دهه گذشته به آنها بیتوجهی یا کمتوجهی شده رسیدگی کنند. یکی از بارزترین حرکتهای مدیریت جدید شهری، اجرای طرح ترافیک از فروردینماه 97 است که شاید مهمترین شاخص برای ارزیابی عملکرد آنها در کوتاهمدت باشد، بنابراین باید منتظر ماند و دید که این مجموعه در ادامه چه اقداماتی را برای زندگی بهتر پایتختنشینان اجرا خواهند کرد.