ناقوس مرگ در حمل و نقل ایران

سقوط هواپیمای‌ای تی آر مسئله تقویت ناوگان هوایی ایران را مورد توجه افکار عمومی قرار داده است. امروز در شبکه‌های اجتماعی برخی کاربران از منتقدان برجام انتقاد کردند. منتقدان توافق هسته‌ای ایران مدت‌ها دولت حسن روحانی را برای تلاش در جهت تقویت ناوگان هوایی زیر سوال بردند، آن‌ها معتقد بودند که "خرید هواپیما اولویت اقتصاد ایران نیست. "

به گزارش ، فرارو نوشت: صبح روز یکشنیه هواپیمای مسافربری شرکت آسمان، پرواز تهران-یاسوج، در حوالی شهرستان سمیرم در استان اصفهان سقوط کرد. تمام 66 سرنشین این هواپیما جان خود را از دست دادند. گفته می‌شود احتمالا هواپیما به کوه دنا برخورد کرده است.


با سقوط هواپیمیا‌ ای تی آر شرکت هواپیمایی آسمان حادثه تلخ دیگری به سیاهه سوانح حمل و نقلی در ایران اضافه شد. سوانحی که سالانه هزاران نفر را به کام مرگ می‌کشاند.

بر اساس آمار‌ها بیش از یک هزار و 530 سانحه هوایی در میان هواپیما‌های ایران رخ داده‌است که بین پنجاه تا هفتاد سانحه آن مرگبار بوده‌اند.

گفته می شود پس از انقلاب تاکنون حدود 1500 نفر در سوانح هوایی جان خود را از دست داده اند.

حادثه یکشنبه در سمیرم مرگبارترین حادثه هوای ایران از سال 89 تاکنون بوده است.

سال 89 بویینگ 727 ایران ایر در ارومیه سقوط کرد و 78 نفر جان خود را از دست دادند. پس از آن در سال 93 هواپیمای ایران-140 هواپیمایی هسا در تهران سقوط کرد و 39 نفر جان باختند.

در یک دهه گذشته سال 88 بدترین سال از نظر سوانح هوایی در ایران بوده است. در این سال حدود 10 سانحه هوایی رخ داد. دو سانحه تلفات بالایی برجای گذاشتند. 24 تیرماه توپولوف 154 هواپیمایی کاسپین در قزوین سقوط کرد و 168 نفر جان خود را از دست دادند. پس از این سقوط در دوم مرداد ماه همان سال نیز ایلیوشین 62 هواپیمایی آریا در فرودگاه مشهد دچار سانحه شد و 17 نفر جان باختند.

به عقیده کارشناسان تحریم‌های اقتصادی غرب علیه ایران، استاندارد خلبانان، ضعف در عمل به معیار‌های ایمنی هواپیماها، و سو مدیریت و برنامه‌ریزی نادرست، از عوامل اصلی سوانح هوایی در ایران هستند.

پس از روی کار آمدن حسن روحانی در سال 92، دولت او تلاش گسترده‌ای را برای نوسازی ناوگان هوایی کشور آغاز و اصلاحات در حمل و نقل هوایی را در دستور کار خود قرار داد. روند این اصلاحات پس از توافق هسته‌ای ایران و غرب تند‌تر شد. شرکت‌های هواپیمایی ایران قرارداد‌های مهی برای تجهیز و نوسازی ناوگان هوایی امضا کردند. بخشی از این قرارداد‌ها اجرا شده است، اما در یک سال اخیر با مانع تراشی‌های دولت دونالد ترامپ در این مسیر اصلاح ناوگان هوایی ایران نیز به کندی صورت می‌گیرد.

هواپیمای‌ ای تی آر شرکت آسمان که امروز صبح سقوط کرد، 19 سال عمر داشته است. ایران پس از برجام تعدادی هواپیمای‌ای تی آر نو وارد خطوط هوایی خود کرده است. براساس گزارش‌ها هواپیمایی که امروز سقوط کرده است پیشین از این سابقه نقص فنی و فرود اضطراری داشته است. با این حال شرکت آسمان می‌گوید، این هواپیما در پرواز امروز سالم بوده است. مقامات هواپیمایی کشوری نیز معتقدند تا زمانی که جعبه سیاه هواپیما رمزگشایی نشود نمی‌توان درباره دلیل سقوط اظهار نظر کرد.

سقوط هواپیمای‌ای تی آر مسئله تقویت ناوگان هوایی ایران را مورد توجه افکار عمومی قرار داده است. امروز در شبکه‌های اجتماعی برخی کاربران از منتقدان برجام انتقاد کردند. منتقدان توافق هسته‌ای ایران مدت‌ها دولت حسن روحانی را برای تلاش در جهت تقویت ناوگان هوایی زیر سوال بردند، آن‌ها معتقد بودند که "خرید هواپیما اولویت اقتصاد ایران نیست. "

برخی از کاربران نیز با این سقوط برای وضعیت حمل و نقل عمومی در ایران مرثیه می‌خوانند. حمل نقل جاده‌ای در ایران هم مانند حمل و نقل هوایی مخاطرات بسیار زیادی دارد.

حوادث جاده‌ای
آمار تلفات حوادث رانندگی در ایران ارقام عجیب و غریبی را نشان می‌دهد. در سال 1395، 15 هزار و 932 نفر در حوادث رانندگی کشته شده‌اند. هرچند این رقم نسبت به سال 94 با کاهش حدود 4 درصدی همراه بوده است، اما آمار بسیار بالایی است. ١٦‌هزار و ٥٠٠ کشته و ٣١٣‌هزار مصدوم، معلول و از کارافتاده آمار تلفات در تصادفات رانندگی سال 94 بوده است.

این آمار زمانی وحشتناک‌تر جلوه می‌کند که مجموع چند سال را با هم ببینیم در 15 سال اخیر دستکم 330 هزار نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده اند. این آمار تکان دهنده برابر جمعیت 15 تا 20 شهر کشور است. این آمار یعنی در 15 سال اخیر روزانه دست کم 60 نفر در سوانح رانندگی کشته شده اند.

در سال 95 بیشترین تصادفات در استان‌های فارس، تهران، خراسان رضوی، اصفهان و کرمان رخ داده و کمترین آن‌ها در استان‌های ایلام، کهکیلویه و بویراحمد، اردبیل و خراسان جنوبی بوده است.

براساس اعلام کارگروه امور اجتماعی، آموزش و فرهنگ ایمنی کمیسیون ایمنی راه‌ها، بررسی علت سوانح رانندگی نشان می‌دهد که 30 درصد تصادفات رانندگی در ایران به دلیل عدم توجه به جلو (عدم رعایت فاصله با اتومبیل جلویی)، 25 درصد انحراف به چپ، 22 درصد سرعت غیر مجاز، 9 درصد عدم توانایی کنترل وسیله، 6 درصد عدم رعایت حق تقدم و الباقی هم سایر موارد است.

مرکز پژوهش‌های مجلس هم در یکی از گزارش‌های خود از تصادف‌های جاده‌ای برآورد کرده است، هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی تصادفات رانندگی حدود 8 درصد تولید ناخالص داخلی است. هزینه مورد نظر در سال 1390 در حدود 51 هزار و 910 میلیارد تومان بوده است. البته هزینه درمانی سالانه 11 هزار میلیارد ریالی افرادی که بر اثر تصادف مصدوم شده‌اند و هزینه 180 میلیون تومانی هر فرد کشته شده در تصادفات و هزینه 280 میلیون تومانی هر معلول بر اثر تصادف‌های جاده‌ای هم باید در این آمار‌ها محاسبه کرد.

حوادث ریلی
می توان گفت مطمئن‌ترین وسیله نقلیه در ایران قطار است، کمترین حوادث و سوانح در این حوزه ثبت، اما به دلیل اینکه خطوط ریلی ایران آنقدر گسترده نیست، حمل و نقل ریلی رونق زیادی هم ندارد.

با این وجود در حمل و نقل ریلی نیز حوادث تلخ رخ داده است. آخرین آن حادثه برخورد دو قطار مسافربری در حوالی «ایستگاه هفت خوان» در محور سمنان-دامغان در 5 آذر ماه سال 95 بود. حادثه‌ای که 47 نفر کشته و 103 نفر زخمی به جای گذاشت.

این حادثه به دلیل خطای انسانی و نقص در سیستم کنترل خودکار قطار رخ داد.

در سال 91 نیز یک سانحه مرگبار قطار رخ داد. در تاریخ 19 آبان 1391 قطار مسافربری از زاهدان با 324 مسافر عازم تهران بود. ساعت 11 و 50 دقیقه 19 آبان در محل ورودی ایستگاه نظرآباد یزد، لوکوموتیو و دو واگن مسافری این قطار از ریل خارج شده‌اند که سه نفر از کشته‌شدگان این حادثه از کارکنان راه آهن بوده‌اند.

اما بدترین حادثه ریلی در ایران به فاجعه انفجار قطار نیشابور در سال 82 باز می‌گردد که در روز 29 بهمن در نزدیکی ایستگاه خیام در 17 کیلومتری نیشابور رخ داد و در آن 320 نفر کشته و 460 نفر زخمی شدند. اکثر کشته شدگان از نیرو‌های امدادی و انتظامی و نیز مردمی بودند که برای تماشای تصادف دو قطار با هم آمده بودند.