خواص دارویی ترخون
زادگاه اصلی ترخون ، دشت‌های جنوبی روسیه و جلگه‌های مغولستان و سیبری بوده است که با حمله مغولان این گیاه همراه آنها به کشورهای خاور نزدیک و اروپا راه یافته و نام ترخون را به خود گرفته است.
ترخون گیاه کوچکی است که به‌ندرت ممکن است ارتفاع آن به 60 سانتیمتر برسد. برگ‌های آن سر تیز و دارای بوی مطبوع تندی است.
گل‌های کوچک سفیدرنگی دارد که تخم نمی‌دهد و برای کشت آن باید نشاء آن را در بهار بکارند.
ابن‌سینا و زکریای رازی (پزشکان دانشمند ایرانی)، قبل از اروپاییان به خواص درمانی ترخون پی بردند؛ این دو پزشک دانشمند در کتاب‌های طبی خود می‌نویسند که ترخون نفخ را برطرف کرده و هوای آلوده از طاعون را ضدعفونی و پاک می‌کند.
ابن بیطار، ترخون را سبزی سفره غذا می‌داند و عقیده دارد چند برگ از ترخون اشتها را تحریک و نفس را معطر و خوشبو می‌کند.
ترخون در زمان جنگ‌های صلیبی به اروپا وارد شد و در نقاط مختلف اروپا کشت آن معمول شد و رواج یافت و امروزه این سبزی معطر را در غذا و دوا به کار می‌برند.
این گیاه از زمانی که در اروپا پیدا شد ، در طب و درمان امراض به کار رفت و در مصرف آن خواص اشتهاآور، هضم‌کننده و ترشح‌کننده بزاق دهان و همچنین داروی دردهای دندان تشخیص دادند.
خواص درمانی ترخون مرهون روغن مایع اصلی آن است که دارای بو و طعم تندی و طعم آن نزدیک به تربانتین است.
روغن مایع اصلی ترخون دارای 70 درصد استراگول و 20 درصد ترپن است.
این روغن دارای خواص تقویت‌کننده، اشتهاآور، مقوی معده، ادرارآور و کرم‌کش است.
ترخون را به عنوان دم کرده به مقدار 25 تا 30 گرم در یک لیتر آب، دم کرده و سه یا چهار بار در روز و هر بار یک فنجان از آن را بعد از صرف غذا مصرف می‌کنند.
اسانس ترخون به مقدار سه تا پنج قطره روی یک حبه قند نیز برای تقویت معده و دفع نفخ شکم مصرف می‌شود؛ داروی خوش عطر ترخون می‌تواند جانشین خوبی برای نمک باشد و کسانی که از مصرف نمک منع شدهاند مثل بیماران قلبی، کسانی که فشار خونشان بالا رفته است، یا اشخاص چاق که مجبور به پیروی از رژیم غذایی بی‌نمک شدهاند می‌توانند به جای نمک، ترخون در غذای خود مصرف کنند تا علاوه بر اینکه طعم نمک در غذای خود احساس کنند، از عطر مطبوع و خواص شفابخش ترخون نیز استفاده کنند.
در قدیم به واسطه خواص درمانی‌ای که این گیاه داشته بسیار معروف بوده و در فرانسه آن را به نام گیاه اژدها و یا شرپانتین می‌شناختند و از آن سالاد درست می‌کردند و یا خام و با غذا می‌خوردند.
کسانی که می‌خواهند از ترخون به عنوان دمکرده استفاده نمایند باید پنج گرم ترخون را تکه‌تکه کرده و در یک فنجان بریزند و روی آن آب جوش جاری کنند و 10 دقیقه بگذارند تا دم بکشد بعد این دمکرده را بعد از صرف غذا بنوشند.
