هرچقدر قیمت ارز بالا برود، گوشی‌های تلفن همراه هم بیشتر اوج می‌گیرند و دست نیافتنی‌تر می‌شوند. اواخر زمستان بود که تلاطمات نرخ ارز شروع شد و بازار موبایل را کساد کرد، حالا با آنکه دولت خبر از یکسان شدن نرخ ارز داد اما هنور بازار موبایل در خواب زمستانی به سر می‌برد.
اواخر اسفند ماه سال گذشته، مخصوصا در هفته پایانی آن که همه ساله یکی از هفته‌های پرفروش برای کسبه بازار موبایل بود، در سکوت گذشت. افت و خیزهای شدید ارزی اواخر اسفند ماه که تا فروردین ادامه داشت، افزایش قیمت موبایل و کمبود نقدینگی مردم و البته عدم تمایل آنها به خرید موبایل دلایلی بودند که شب عید را برای موبایل فروشان تلخ کرد.
بازار موبایل اشباع شد
آمار مصرف کنندگان تلفن همراه کشور هر سال نسبت به سال گذشته افت می‌کند. «علیرضا سنجری» نایب رئیس اتحادیه صنف دستگاه‌های مخابراتی و ارتباطی و لوازم جانبی تهران در گفتگو با دیجیاتو علت شیب تقاضای نزولی را توضیح می‌دهد:
«مردم در برهه‌ای به گوشی‌های هوشمند هجوم آوردند و گوشی های خود را به اسمارت فون تبدیل کردند. این موج در یک تا دو سال گذشته به اتمام رسید و تقریبا همه کسانیکه گوشی هوشمند نیاز داشتند، آن را تهیه کردند. در حال حاضر کسانیکه از بازار گوشی هوشمند تهیه می‌کنند در دو دسته هستند، یا گوشی‌های آنها خراب می‌شود و نیاز به تعمیر یا تعویض دارد، یا دزدیده می‌شود. همچنین جوانانی که دوست دارند با تکنولوژی روز همراه باشند و آخرین مدل از گوشی‌های اسمارت را داشته باشند. پس باید پذیرفت بازار موبایل ایران مثل گذشته رو به رشد نیست، بلکه رو به افول است.»
موبایل فروشی یا صرافی؟
آبان و آذر ماه‌هایی بودند که طرح رجیستری عامل کاهش خرید موبایل شد اما این طرح در بازار و پذیرفته شد و تاثیرات آن به شب عید نرسید. سنجری معتقد است طرح رجیستری بر افت بازار تلفن همراه قبل از عید تاثیر نداشت.
بازار گوشی‌های تلفن همراه و ارز وابستگی شدیدی به هم دارند. به شکلی که موبایل فروشان خود را نوعی از صرافی می‌دانند و تاثیرات ناآرامی‌های ارزی بر بازار تلفن همراه مشهود است. از سوی دیگر فعالان بازار موبایل امید دارند که با تلاش دولت در تحقق تک نرخی شدن ارز، کسب و کار آنها هم روی آرامش ببیند. سنجری با تاکید بر اینکه ثبات قیمت ارز به ثبات و رشد بازار کمک خواهد کرد، به نقاط ضعف مدل جدید انتقال ارز اشاره می‌کند:
«در مدل جدید انتقال ارز به برخی موارد توجه نشده است. ما قبلا می‌توانستیم فرای اعتبارات بانکی، از اعتباراتی که در کشورهای دیگر داشتیم استفاده کنیم. چون برای ما LC یا اعتبارات بانکی در کشورهای دیگر باز نمی‌کنند. تجار و بازرگانانی وجود دارند که اعتبار خوبی در نقاط مختلف دنیا دارند. با این روش فعلی که اعلام کردند برای انتقال ارز جلوی این کار گرفته خواهد شد. یعنی هنگام ترخیص کالا از گمرک باید حواله بانکی را زده باشید تا کد سنا را به شما بدهند و بتوانید کالا را ترخیص کنید. در واقع ظرافت‌هایی وجود دارد که با تشکیل کارگروه های تخصصی می‌توان این موضوعات را حل کرد.»
اتفاقات اخیر نه تنها بر بازارهای اصلی موبایل تاثیر گذاشت، بلکه بر بازار فروش گوشی تلفن همراه آنلاین هم تاثیرگذار بود. در نمودار قیمتی سایت‌های فروش آنلاین، هرچند تعداد گوشی های ناموجود کم است اما قیمت موبایل‌ها روند افزایشی داشته است. اگر برای بررسی بهتر نگاهی به سایت دیجی کالا بیندازیم متوجه خواهیم شد 19 درصد از پرفروش‌ترین گوشی‌های تلفت همراه در گروه موبایل‌های اقتصادی و میان رده قرار دارند و خریداران تمایلی به خرید گوشی‌های پرچم‌دار نشان نداده‌اند. در واقع سایت‌های فروش آنلاین هم جدا از بازارهای اصلی نبوده و از شاهد تاثیرات بازار ارز هستند.
چنانکه مشخص است عوامل زیادی در رونق گرفتن یا کساد بازار گوشی‌های همراه تاثیر دارند اما مهمترین متغییری که تغییر آن تاثیر محسوس‌تری دارد، نرخ ارز است که می تواند بازار موبایل را از کسادی رها کند. به گفته سنجری ثبات قیمت ارز به ثبات و رشد بازار تلفن همراه کمک خواهد کرد.
